Loading AI tools
biochemik szwajcarski pochodzenia polskiego, noblista Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Reichstein[1][2][3][4], Tadeus Reichstein[5][6][7][8] (ur. 20 lipca 1897 we Włocławku, zm. 1 sierpnia 1996 w Bazylei) – szwajcarski biochemik pochodzenia polsko-żydowskiego[4], laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny w 1950 r[5].
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
20 lipca 1897 |
Data i miejsce śmierci |
1 sierpnia 1996 |
profesor | |
Specjalność: biochemia | |
Alma Mater | |
Uczelnia | |
Nagrody | |
Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny |
Urodził się w zasymilowanej żydowskiej rodzinie Isidora Reichsteina (zm. 1931)[7] i Gustavy Brockmann (zm. 1964)[9]. Miał 4 młodszych braci[8]. Imię otrzymał na cześć Tadeusza Kościuszki[10][1]. Dzieciństwo spędził w Kijowie, gdzie jego ojciec był inżynierem oraz w Jenie w Turyngii, gdzie uczęszczał do szkoły[5]. Gdy miał 8 lat wraz z rodzicami wyemigrował do Szwajcarii, gdzie w 1914 r. rodzina otrzymała szwajcarskie obywatelstwo[11]. W Zurychu studiował chemię na Politechnice Federalnej (ETHZ), uzyskując dyplom w 1920 r. W 1922 roku uzyskał doktorat i kontynuował pracę na ETHZ, gdzie w latach 1930–1938 był profesorem chemii organicznej. W latach 1938–1967 był profesorem Uniwersytetu w Bazylei.
W 1952 r. został wybrany na członka zagranicznego Royal Society w Londynie, w 1994 r. został członkiem zagranicznym Polskiej Akademii Nauk[12].
W 1933 r. zsyntetyzował kwas askorbinowy (niezależnie od W.N. Hawortha), w 1936 r. wyizolował kortyzon, wyizolował również inne hormony kory nadnercza. Za prace dotyczące chemicznej struktury i biologicznego działania hormonów kory nadnercza w 1950 r. otrzymał Nagrodę Nobla (wspólnie z Ph.St. Henchem i E.C. Kendallem).
W okresie międzywojennym kilkukrotnie odwiedził Polskę i mieszkającą w niej rodzinę. Część jego krewnych zginęła podczas II wojny światowej w obozach zagłady[13]. Wspierał rozwój Polaków studiujących i pracujących na uczelniach szwajcarskich, fundując im stypendia[4]. W 1947 r. otrzymał doktorat honoris causa Sorbony w Paryżu, w 1978 r. Uniwersytetu Polskiego w Londynie, a w 1995 r. Akademii Medycznej w Gdańsku. Od 1994 r. członek zagraniczny PAN[2]. Od 1988 r. był członkiem honorowym Włocławskiego Towarzystwa Naukowego, otrzymał Medal „Zasłużony dla Włocławka”, a w 1994 r. honorowe obywatelstwo miasta. Laureat Medalu Copleya.
Zmarł w 1996 r. w Bazylei[8], został pochowany na tamtejszym cmentarzu żydowskim[1].
W 1927 r. poślubił Henriette Louise Quarles van Ufford, pochodzącą z holenderskiej rodziny arystokratycznej. Mieli córkę Ruth, ur. w 1933 r.[8]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.