Tomasz Mackiewicz

Tomasz Mackiewicz, ps. „Czapkins”, „Czapa” (ur. 13 stycznia 1975 w Częstochowie lub Działoszynie, zm. 30 stycznia 2018 na Nanga Parbat) – polski himalaista, laureat Kolosa 2008.

Tomasz Mackiewicz

Data i miejsce urodzenia	13 stycznia 1975 Częstochowa lub Działoszyn
Data i miejsce śmierci	30 stycznia 2018 Nanga Parbat, Pakistan
Obywatelstwo	polskie
Strona internetowa

Życiorys

Urodził się 13 stycznia 1975^[1] w Częstochowie^[2] lub Działoszynie^[3][4] jako syn Witolda Mackiewicza, późniejszego prezesa Ogólnopolskiego Stowarzyszenia na rzecz Rozwoju Dziennikarstwa Obywatelskiego^[2]. Dzieciństwo spędził w Działoszynie, do szkoły średniej chodził w Częstochowie. W młodości przez kilka lat był uzależniony od heroiny, leczył się w ośrodkach Monaru m.in. na Mazurach^[5][6][7]. Następnie podróżował po świecie, w dużej mierze autostopem. Trafił do ośrodka misyjnego Jeevodaya w Indiach, gdzie zajmował się różnymi pracami, w tym uczył języka angielskiego trędowate dzieci, którymi opiekowała się Helena Pyz. Tam też przeżył nawrócenie^[7][8]; zainteresował się również wspinaczką^[5]. Ukończył studia^[6]. Mieszkał wraz z żoną i pracował w Irlandii, gdzie poznał Marka Klonowskiego^[9]. W Polsce prowadził przedsiębiorstwo zajmujące się stawianiem masztów na potrzeby przyszłych farm wiatrowych^[5].

Wraz z Markiem Klonowskim przez 24 dni wędrowali po lodowcach Alaski i Kanady, zdobywając w tym czasie najwyższy kanadyjski szczyt – górę Logan (5959 m)^[6]. W 2008 „za wyczerpujący trawers Mount Logan” otrzymali nagrodę Kolosa w kategorii wyczyn roku^[10][11]. Był to jego pierwszy poważny wyczyn wysokogórski. Pieniądze na swoje wyprawy zbierał, między innymi, za pomocą crowdfundingu^[5][6].

W 2009 zdobył samotnie Chan Tengri w Tienszanie^[12], z której to wyprawy w 2014 wyprodukował dokumentalny film krótkometrażowy pt. „Jak dobrze być poziomką”^[13]. Następnie wielokrotnie, początkowo z Markiem Klonowskim, usiłował dokonać zimowego wejścia na Nanga Parbat, który był wówczas, obok K2, jednym z dwóch niezdobytych jeszcze zimą szczytów Korony Himalajów i Karakorum. Dla niedysponujących dużym budżetem wspinaczy istotne było także to, że zimowe pozwolenie od władz pakistańskich było trzydziestokrotnie tańsze od tego na okres letni, ponadto w zimie szczyt atakowali nieliczni tylko wspinacze. Swój projekt zdobycia góry nazwali Nanga Dream^[5][6][7]. Podczas wspinaczki z Klonowskim osiągnął wysokość 7400 metrów^[5], z kolei na przełomie 2015 i 2016, wraz z Francuzką Élisabeth Revol, dotarł na wysokość 7200 metrów^[14]. W tym czasie kilka zespołów próbowało zdobyć Nanga Parbat, w tym Marek Klonowski z zespołem^[15]; pierwszy raz udało się to w lutym 2016 międzynarodowej ekipie w składzie Simone Moro, Alex Txikon i Muhammad Ali^[16]. Mackiewicz kwestionował to osiągnięcie, twierdząc, że nie dotarli na sam szczyt góry^[17][18]. Nanga Parbat była jedynym ośmiotysięcznikiem, na który się wspinał^[6][7].

Wyprawa na Nanga Parbat 2017/2018

Mackiewicz (po raz siódmy) z Élisabeth Revol (po raz czwarty^[19]) podjęli kolejną próbę wejścia zimowego (w stylu alpejskim i sportowym bez wspomagania tlenem z butli) na Nanga Parbat w styczniu 2018 i według relacji samej Revol, której wiarygodność została potwierdzona przez kilka źródeł, wieczorem 25 stycznia oboje dotarli na szczyt^[17][20]. Podczas schodzenia pogoda uległa załamaniu. Według relacji Élisabeth Revol Tomasz Mackiewicz nabawił się choroby wysokościowej, ślepoty śnieżnej oraz licznych odmrożeń. Francuzka sprowadziła partnera do wysokości około 7200 metrów i 26 stycznia wyruszyła w dalszą drogę powrotną, zostawiając go w szczelinie^[21]. Zgodnie z opinią doktora Frédérica Champly’ego, francuskiego specjalisty od medycyny wysokogórskiej, w momencie rozstania Polak przejawiał objawy obrzęku płuc w ostatnim stadium i na tej wysokości mógł jeszcze przeżyć nie więcej niż trzy do pięciu godzin^[22]. 27 stycznia na ratunek wspinaczom wyruszyli członkowie polskiej Narodowej Wyprawy Zimowej na K2 – Adam Bielecki, Denis Urubko, Piotr Tomala i Jarosław Botor – którzy zostali przetransportowani śmigłowcem spod K2 na Nanga Parbat (na około 4800 m n.p.m.)^[23]. Bielecki i Urubko dotarli w rekordowym czasie (około 8 godzin), po nocnej wspinaczce, do Élisabeth Revol, z którą spotkali się na wysokości około 6000 metrów 28 stycznia tuż przed drugą w nocy czasu pakistańskiego^[24]. Zespół sprowadził himalaistkę na teren dostępny dla śmigłowców ratunkowych, jednak nie zdecydował się na wyruszenie po Mackiewicza ze względu na zbliżające się załamanie pogody i nikłe szanse powodzenia akcji ratunkowej^{[19][25][26][27]}. Mimo to wyprawa ratunkowa odbiła się szerokim echem w polskich i zagranicznych mediach i została doceniona za postawę uczestników^[28].

W marcu 2018 ojciec Tomasza, Witold, otrzymał z Pakistanu akt zgonu, w którym jako datę śmierci przyjęto 30 stycznia^[29].

Życie prywatne

Żonaty z Joanną, z którą się rozwiódł; miał z nią synów (bliźniaków Maxymiliana i Xawerego) oraz córkę Antoninę^[6]. Prochy Xawerego zaniósł na górę Chan Tengri^[13][30]. Był w związku nieformalnym z Anną Solską, z którą miał córkę Zoję; wspólnie wychowywali też Antka, syna Anny^[6][31][32].

Jego pseudonimy Czapkins lub Czapa wynikały z upodobania do noszenia nakryć głowy^[5].

Publikacje

Biografia Tomasza Mackiewicza została spisana przez polskich i zagranicznych autorów w formie m.in. publikacji książkowych:

• 2018 – Nanga Dream. Opowieść o Tomku Mackiewiczu Mariusz Sepioło
• 2019 – Czapkins. Historia Tomka Mackiewicza Dominik Szczepański
• 2019 – Tomek Mackiewicz il sognatore ribelle Davide Bubani^[33]