Loading AI tools
rośliny o sztucznie uformowanym kształcie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Topiary – rośliny o kształcie ostatecznie uformowanym przez człowieka, hodowane w celach ozdobnych oraz do kształtowania architektury przestrzeni. Znane są od starożytności, spotykane są w różnych formach i kształtach, od najprostszych aż po najbardziej wymyślne. Jedną z najczęściej spotykanych form topiarów jest żywopłot. W architekturze wykorzystuje się je do formowania przestrzeni otwartych.
Sztuka kształtowania roślin znana była już w starożytności, prawdopodobnie w starożytnym Egipcie[1]. Początkowo proste formy zaczęły przyjmować coraz bardziej wymyślne kształty. W starożytnym Rzymie istniał nawet zawód związany z kształtowaniem roślin – topiarius. Sztuka zanikła na kilka wieków, by powrócić w XVI w. w ogrodach należących do bogatych rodzin. Wtedy powstały podstawowe kształty: kule, stożki, spirale, które są stosowane do dziś. Po spadku popularności w XVIII w., ponownie zainteresowano się nimi w XIX w.[2]
Pierwotnie najczęstszym sposobem formowania roślin było strzyżenie korony drzew i krzewów. W miarę rozwoju sztuki pojawił się inny, przenośny rodzaj topiarów, niezwiązany z gruntem, wykonany przy pomocy siatek i ram, które pozwalały na uformowanie praktycznie dowolnej bryły, w tym najbardziej wymyślne i skomplikowane, np. zwierzęta[1]. Inną metodą wykonania topiarów jest kształtowanie i odpowiednie prowadzenie pędów roślin, zwane espalier, prowadzone przy ogrodzeniach, ścianach budynków lub na linach[1].
Istnieją trzy podstawowe formy[1]:
Do wykonania topiarów używa się zarówno drzew, jak i krzewów, przy czym preferowane są te, które są wiecznie zielone lub najdłużej zachowują zieloność, np. drzewa i krzewy iglaste[3]. Do najczęściej używanych należą: bukszpan wieczniezielony, cis pospolity, żywotnik, ligustr pospolity, bluszcz pospolity oraz drzewa: klony, buki i graby[4]. Uformowanie rośliny do uzyskania pożądanego kształtu może trwać kilka lat, a cięcia wykonuje się średnio 3 razy w roku[3].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.