Loading AI tools
Polski pilot Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wacław Ulass (ur. 21 sierpnia 1893 w Warszawie, zm. 23 listopada 1969 tamże[1]) – polski pilot, starszy sierżant Wojska Polskiego. Pilot armii carskiej, błękitnej armii, Wojska Polskiego, uczestnik wojny sowiecko-fińskiej i żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.
starszy sierżant pilot | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne |
Armia Imperium Rosyjskiego |
Formacja |
Carskie Siły Powietrzne |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Syn Wojciecha i Antoniny z domu Sławek. Pierwszy kontakt z lotnictwem miał w 1911 roku, kiedy w okolicach Warszawy wykonywał loty ślizgowe na mięśniolocie konstrukcji Leonarda Możdżyńskiego[2]. Został zatrudniony jako kreślarz w biurze konstrukcyjnym Warszawskiego Towarzystwa Lotniczego Awiata, gdzie zapoznał się z samolotami Aviatik i Etrich Taube[3]. W 1912 roku ukończył naukę w warszawskiej Szkole Przemysłowo-Technicznej inż. Jana Dal-Trozzo[4].
Po wybuchu I wojny światowej, na własną prośbę, został skierowany do służby w lotnictwie. Jesienią 1915 roku trafił do Oficerskiej Szkoły Lotniczej w Kaczi w okolicach Sewastopola, gdzie w 1916 roku uzyskał dyplom pilota wojskowego[5]. Tam 3 maja 1917 roku, jako pierwszy pilot na świecie, wykonał lot odwrócony na samolocie Morane-Saulnier G, pomiędzy latarnią morską Chersonez a środkiem portu sewastopolskiego[6].
W Oficerskiej Szkole Lotniczej służył do lipca 1917 roku. Następnie został przeniesiony do Kronsztadzkiej Eskadry Obrony Piotrogrodu, skąd trafił 18 października do Oddziału Awiatycznego 1 Korpusu Polskiego gen. Józefa Dowbor-Muśnickiego[7]. Po jego rozwiązaniu przedostał się w maju 1918 roku do Francji, gdzie ukończył szkoły lotnicze w Pau, Dijon i Voves. Pracował jako pilot rozprowadzający samoloty z wytwórni do jednostek wojskowych[8][9]. Wstąpił do armii Józefa Hallera, został pilotem 39. Eskadry Breguetów i w jej składzie powrócił do Polski[2]. Został zdemobilizowany z początkiem 1920 roku, nadal pozostał w rezerwie i latał w Eskadrze Ćwiczebnej 1 pułku lotniczego[5].
W latach 20. pracował w Zarządzie Głównym Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, w Departamencie Lotnictwa Cywilnego Ministerstwa Komunikacji oraz w Zarządzie Miejskim miasta Warszawy. W ZG LOPP był kierownikiem referatu Wystaw Ruchomych, gdzie zajmował się propagowaniem lotnictwa i pracy LOPP[2]. Ponadto w tym czasie związał się z Aeroklubem Warszawskim, w którym latał jako pilot sportowy. We wrześniu 1923 roku na szybowcu Ikub 1a wystartował w I Konkursie Ślizgowców w Białce k. Nowego Targu[10]. Podczas tych zawodów wykonał pierwszy na świecie nocny lot szybowcem trwający 1 min 40 sek[11] i w klasyfikacji ogólnej zajął II miejsce[12] oraz zdobył nagrodę Sztabu Generalnego Wojska Polskiego[13]. W 1925 roku w II Krajowych Zawodach Szybowcowych w Gdyni był jednym z trzech sędziów[13].
W latach 1928–1933 pracował jako zawiadowca portu lotniczego Warszawa-Mokotów oraz odpowiadał za organizację portów lotniczych w Bydgoszczy i Katowicach i reorganizował prace portów lotniczych we Lwowie i w Poznaniu[13]. W maju 1936 roku był w grupie pilotów dokonujących oblotu jedynego polskiego wodnoszybowca MT-1[14]. W lipcu 1935 roku prowadził szybowcowy Ogólnopolski Obóz Przysposobienia Wojskowego na Winnej Górze w Biegonicach[15].
Brał udział w kampanii wrześniowej jako pilot Eskadry Łącznikowej 1. pułku lotniczego; wykonał 11 lotów[16]. 12 września 1939 roku został zestrzelony w okolicach Mińska Mazowieckiego[13]. Następnie, przez Węgry, Jugosławię i Grecję dotarł do Francji[2]. Z uwagi na podeszły wiek nie został zakwalifikowany do latania operacyjnego, dlatego też zgłosił się do służby w lotnictwie Finlandii, w którym służył w Ośrodku Uzupełnień 2 pułku lotniczego (Täydennyslentorykmentti 2, w skrócie T-LentoR 2) w Parola[17]. Po zakończeniu wojny radziecko-fińskiej został zdemobilizowany 31 marca 1940 roku[18][19]. Przez dwa lata przebywał na terenie Szwecji[17] skąd został ewakuowany do Wielkiej Brytanii, gdzie otrzymał numer służbowy RAF 703037[20] i został skierowany do służby w dywizjonie 300. Pracował w komisji zajmującej się opieką nad rodzinami pilotów rannych, zaginionych i poległych w lotach bojowych[13].
Został zdemobilizowany i w czerwcu 1947 roku powrócił do Polski[20]. Początkowo pracował w Wojskowym Przedsiębiorstwie Budowlanym, następnie przeszedł do Instytutu Mechaniki Precyzyjnej. W 1958 roku przeszedł na emeryturę[13], ale pozostał czynnym pilotem Aeroklubu Warszawskiego i członkiem Warszawskiego Klubu Seniorów Lotnictwa[2]. W grudniu 1965 roku za swe dokonania został uhonorowany pamiątkową plakietką przyznaną przez Klub Seniorów Lotnictwa APRL[21].
W czasie swej kariery pilota wylatał łącznie 2117 godzin na 32 typach samolotów[13].
Zmarł 23 listopada 1969 roku[22] w Domu Rencisty im. Rodziny Matysiaków w Warszawie, gdzie mieszkał od lutego 1966 roku[13]. Jest pochowany w Warszawie na cmentarzu rzymskokatolickim na Bródnie (kwatera 42K-2-29)[23].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.