Ławeczki Jana Karskiego

Ławeczki Jana Karskiego – seria rzeźb pomnikowych autorstwa rzeźbiarza Karola Badyny poświęconych pamięci Jana Karskiego. Ławeczki powstały w latach 2002–2009: w Waszyngtonie (2002), Kielcach (2005), Nowym Jorku (2007), Łodzi (2009), Tel Awiwie (2009), Warszawie (2013) i Krakowie (2016).

Idea i kontrowersje

Pomysł upamiętnienia Jana Karskiego w formie pomnika pojawił się wkrótce po jego śmierci. Już w we wrześniu 2002 r. na campusie Uniwersytetu Georgetown w Waszyngtonie, gdzie Jan Karski jako profesor wykładał nauki polityczne, stanął pierwszy pomnik określony mianem „Ławki Karskiego”. W kolejnych latach pojawiały się następne pomniki będące wierną kopią pomnika waszyngtońskiego lub nieznacznie od niego odbiegające. Taka forma upamiętnienia Jana Karskiego spotkała się z protestami rodziny Jana Karskiego oraz Towarzystwa Jana Karskiego z Nowego Jorku, w których wielokrotnie zwracano uwagę na to, że Jan Karski był przeciwny upamiętnianiu pomnikami, a ponadto upamiętnianie Jana Karskiego w formie pomników-ławeczek jest niezgodne z jego postawą życiową^[1][2].

Kolejność powstania

• Pierwsza ławeczka stanęła we wrześniu 2002 w Waszyngtonie na terenie kampusu Uniwersytetu Georgetown.

• Druga ławeczka powstała w Kielcach przy ulicy Sienkiewicza. Została uroczyście odsłonięta 22 kwietnia 2005.

• Trzecią Ławeczkę Karskiego odsłonięto 11 listopada 2007 przy skrzyżowaniu nowojorskich ulic Madison Avenue i 37th Street, któremu przy tej okazji nadano nazwę „Jan Karski Corner”^[3].

• Czwarta ławeczka znajduje się w Łodzi od 19 sierpnia 2009 na szczycie Kopca Pamięci w Parku Ocalałych.

• Piąta ławeczka została odsłonięta 30 listopada 2009 przez ówczesnego marszałka Sejmu, Bronisława Komorowskiego na terenie uniwersytetu w Tel-Awiwie.

• Szósta ławeczka została odsłonięta 11 czerwca 2013 w Warszawie w pobliżu Muzeum Historii Żydów Polskich.

• Siódma ławeczka została odsłonięta 26 stycznia 2016 w Krakowie, na Kazimierzu przed synagogą Remuh przy ul. Szerokiej 40.

• Karski został także upamiętniony wraz z Jerzym Lerskim i Janem Nowakiem-Jeziorańskim, pomnikiem ławeczką zatutyowanym Trzech polskich emisariuszy odstłoniętym 28 czerwca 2016, w Estoril w Portulali, przy Avenida Clotilde.^[4]

Galeria

• 
  Ławeczka Jana Karskiego na terenie campusu Georgetown University w Waszyngtonie, odsłonięty w 2002
• 
  Pomnik Jana Karskiego przy ul. Sienkiewicza w Kielcach, odsłonięty w 2005
• 
  Pomnik-Ławeczka Jana Karskiego w Nowym Jorku, odsłonięty w 2007)
• 
  Pomnik Jana Karskiego w Łodzi, odsłonięty w 2009
• 
  Pomnik Jana Karskiego w Tel-Awiwie, odsłonięty w 2009
• 
  Pomnik Jana Karskiego w Warszawie, odsłonięty w 2013
• 
  Pomnik Jana Karskiego w Krakowie, odsłonięty w 2016
• 
  Pomnik Jana Karskiego, Jerzyego Lerskiego i Jana Nowaka-Jeziorańskiego, w Estoril, odsłonięty w 2016

Poszczególne ławeczki

Osobny artykuł: Ławeczka Jana Karskiego w Warszawie.