Śluzice

Śluzice (Myxini) – monotypowa gromada prymitywnych ewolucyjnie, pozbawionych szczęk zwierząt morskich zaliczanych do bezżuchwowców (Agnatha), a wraz z minogami do krągłoustych (Cyclostomata). W szerszym znaczeniu zaliczane są do ryb.

Śluzice

Myxini[1]
Eptatretus hexatrema, Republika Południowej Afryki
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	bezżuchwowce
Gromada	śluzice

Występowanie

Są zwierzętami morskimi. Występują we wszystkich morzach z wyjątkiem Morza Czerwonego oraz Arktyki. W strefie tropikalnej spotykane tylko na dużych głębokościach, w strefie umiarkowanej żyją również w wodach przybrzeżnych. Są jedną z najbardziej rozpowszechnionych grup zwierząt w głębinach.

W zapisie kopalnym występują rzadko. Z późnego karbonu (pensylwan) Illinois znany jest Myxinikela siroka^[2][3].

Tryb życia

Śluzice prowadzą nocny tryb życia. Żywią się padliną, rybami chorymi oraz unieruchomionymi w sieciach rybackich. Są zjadane przez ssaki morskie oraz duże drapieżne bezkręgowce. Mają zdolność zapętlania ciała w supeł, a następnie przesuwania go wzdłuż ciała, co ma znaczenie przy uwalnianiu się z paszczy drapieżnika, a także umożliwia wyrywanie kęsa pokarmowego z ciała ofiary, do której śluzica jest silnie przyczepiona. Nie podejmują wędrówek dalszych niż 100 km.

Budowa

Śluzice dorastają do ok. 1 m długości. Są podłużne, przypominają z wyglądu węgorze, ich ciało pokrywa lepki śluz. Największe gruczoły śluzowe znajdują się po obu stronach brzusznego fałdu płetwowego. Nie mają oczu i płetwy grzbietowej. Zamiast szczęk posiadają zębopodobne wyrostki mieszczące się na silnym języku, znajdującym się w lejku przyssawkowym. Służą do rozdrabniania pokarmu i wwiercania się w ciało ryby. W grzbietowej części przyssawki leży otwór węchowy, otoczony czułkami. Otwór ten prowadzi do kanału dochodzącego do gardzieli. Na brzusznej stronie boków występują dwie linie od 70 do 200 gruczołów śluzowych.

Układ oddechowy

Śluzice są skrzelodyszne. U większości gatunków otwory oddechowe nie otwierają się bezpośrednio na zewnątrz ciała. Są połączone we wspólny kanał mieszczący się pod skórą, a otwierający się z tyłu w znacznej odległości od worków skrzelowych. Dzięki temu mogą oddychać, kiedy znaczna część przedniego odcinka ciała znajduje się w tkankach zaatakowanej ryby.

Układ krążenia

Charakterystyczne dla śluzic jest występowanie kilku „serc”. Oprócz serca pompującego krew w kierunku skrzeli śluzice mają też „serce” pompujące krew do wątroby, „serce” pompujące krew w kierunku tułowia i leżące w okolicy ogonowej oraz „serce” leżące w okolicy głowowej.

Gonady Eptatretus deani

Układ rozrodczy i rozmnażanie

Śluzice są warunkowymi hermafrodytami. Młode osobniki mają gruczoł rozrodczy męski, który u starszych – po wyczerpaniu się plemników – produkuje komórki jajowe. Śluzica staje się wtedy samicą. Gruczoł rozrodczy złożony jest z części jajnikowej i jądrowej. Zapłodnienie jest zewnętrzne, rozwój bez przeobrażenia.

Systematyka

Gromada obejmuje^[4][5] rząd:

Myxiniformes – śluzicokształtne

z jedną rodziną:

Myxinidae – śluzicowate

Zobacz też

• Lista rodzin ryb