Żabowate

Żabowate^[37][38], żaby właściwe^[37] (Ranidae) – rodzina płazów z rzędu płazów bezogonowych (Anura) zaliczanych do grupy Neobatrachia.

Ten artykuł dotyczy rodziny płazów. Zobacz też: inne znaczenia słów żaba i żaby.

Żabowate

Ranidae[1]
Batsch, 1796
Przedstawiciel rodziny – samica żaby śmieszki (Pelophylax ridibundus)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	płazy
Rząd	płazy bezogonowe
Podrząd	Neobatrachia
Rodzina	żabowate
Typ nomenklatoryczny
Rana Linnaeus, 1758
Synonimy Ranae Laurenti, 1768[2] Ranina Batsch, 1796[3] Ranaridia[a] Rafinesque, 1814[4] Ranarinia – Rafinesque, 1815[5] Ranae – Goldfuss, 1820[6] Ranadae – J.E. Gray, 1825[7] Ranina – J.E. Gray, 1825[8] Ranoidea – Fitzinger, 1826[9] Ranidae – F. Boie, 1828[10] Ranaria – Hemprich, 1829[11] Raniadae – Smith, 1831[12] Ranina – Bonaparte, 1832[13] Ranae – Tschudi, 1838[14] Ranidae – Bonaparte, 1840[15] Raniformes – A.M.C. Duméril & Bibron, 1841[16] Limnodytae[b] Fitzinger, 1843[17] Ranini – Bronn, 1849[18] Raninae – Bronn, 1849[18] Ranidae – Bonaparte, 1850[19] Ranae – Jan, 1857[20] Ranoides – Bruch, 1862[21] Ranoidea – Wied-Neuwied, 1865[22] Ranida – Haeckel, 1866[23] Ranidi – Acloque, 1900[24] Ranoidea – Laurent, 1967[25] Limnodytini – Dubois, 1981[26] Amolopsinae[c] Yang, 1991[27] Ranoidae – Dubois, 1992[28] Amolopinae – Zhang & Wen, 2000[29] Ranoidia – Dubois, 2005[30] Stauroini[d] Dubois, 2005[31] Amolopini – Scott, 2005[32] Stauroinae – Fei, Ye & Jiang, 2010[33] Meristogenyinae[e] Fei, Ye & Jiang, 2010[33] Clinotarsini[f] Fei, Ye & Jiang, 2010[33] Glandiranini[g] Fei, Ye & Jiang, 2010[34] Hylaranini[h] Fei, Ye & Jiang, 2010[34] Meristogenyini – Fei, Ye & Jiang, 2010[34] Odorranini[i] Fei, Ye & Jiang, 2010[35] Pteroranini[j] Fei, Ye & Jiang, 2010[35] Sanguiranini[k] Fei, Ye & Jiang, 2010[36]
Rodzaje
22 rodzaje – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

Rodzina kosmopolityczna z wyjątkiem południowej Ameryki Południowej, południowej Afryki, Madagaskaru i większości Australii^[39].

Budowa

• 7 przodowklęsłych kręgów przedkrzyżowych, 8. kręg dwuwklęsły, a trzon kręgu krzyżowego wypukły z przodu i z tyłu,
• obręcz barkowa typu nieruchomego,
• język duży i przyrośnięty przednim końcem. Tylny koniec języka wolny i podzielony na dwa płaty,
• błony bębenkowe i ucho środkowe dobrze rozwinięte,
• tylne kończyny wydłużone, przystosowane do wykonywania skoków i pływania.

Podział systematyczny

Do rodziny należą następujące rodzaje^[39]:

• Abavorana Oliver, Prendini, Kraus & Raxworthy, 2015
• Amerana Dubois, 1992
• Amolops Cope, 1865
• Aquarana Dubois, 1992
• Babina Thompson, 1912
• Boreorana Dubois, Ohler & Pyron, 2021 – jedynym przedstawicielem jest Boreorana sylvatica (LeConte, 1825) – żaba leśna
• Clinotarsus Mivart, 1869
• Glandirana Fei, Ye & Huang, 1990
• Huia Yang, 1991 – jedynym przedstawicielem jest Huia cavitympanum (Boulenger, 1893)
• Hylarana Tschudi, 1838
• Lithobates Fitzinger, 1843
• Liuhurana Fei, Ye, Jiang, Dubois & Ohler, 2010 – jedynym przedstawicielem jest Liuhurana shuchinae (Liu, 1950)
• Meristogenys Yang, 1991
• Nidirana Dubois, 1992
• Odorrana Fei, Ye & Huang, 1990
• Pelophylax Fitzinger, 1843
• Pseudorana Fei, Ye & Huang, 1990 – jedynym przedstawicielem jest Pseudorana weiningensis (Liu, Hu & Yang, 1962)
• Rana Linnaeus, 1758
• Sanguirana Dubois, 1992
• Staurois Cope, 1865
• Sumaterana Arifin, Smart, Hertwig, Smith, Iskandar & Haas, 2018
• Wijayarana Arifin, Chan, Smart, Hertwig, Smith, Iskandar & Haas, 2021

Taksony nieprzypisane do żywej lub wymarłej populacji (nomina inquirenda)^[39]:

• Rana temporaria var. nigromaculata Werner, 1897
• Rana arvalis var. nigromaculata Wolterstorff, 1904
• Rhacophorus depressus Ahl, 1927
• Rana kandiana Kelaart, 1854
• Rana sanguine-maculata Lesson, 1834
• Rana sanguineo-maculata Lesson, 1834
• Rana newera-ellia Kelaart, 1853
• Limnodytes maculata Kelaart, 1854
• Limnodytes mutabilis Kelaart, 1854
• Lymnodytes lividus Blyth, 1855
• Rana muta var. nigro-maculata Camerano, 1884
• Rana fusca var. reichenbachensis Klunzinger, 1903
• Rana leybarensis Lataste, 1886
• Rana halmaherica Deckert, 1938
• Rana leveriana Shaw, 1802

Uwagi

1. Rodzaj typowy: Ranaridia Rafinesque, 1814 (= Rana Linnaeus, 1758).
2. Rodzaj typowy: Limnodytes A.M.C. Duméril & Bibron, 1841 (= Hylarana Tschudi, 1838).
3. Rodzaj typowy: Amolops Cope, 1865.
4. Rodzaj typowy: Staurois Cope, 1865.
5. Rodzaj typowy: Meristogenys Yang, 1991.
6. Rodzaj typowy: Clinotarsus Mivart, 1869.
7. Rodzaj typowy: Glandirana Fei, Ye & Huang, 1990.
8. Rodzaj typowy: Hylarana Tschudi, 1838.
9. Rodzaj typowy: Odorrana Fei, Ye & Huang, 1990.
10. Rodzaj typowy: Pterorana Kiyasetuo & Khare, 1986 (= Hylarana Tschudi, 1838).
11. Rodzaj typowy: Sanguirana Dubois, 1992