15 Brygada Zmechanizowana

15 Giżycka Brygada Zmechanizowana im. Zawiszy Czarnego (15 BZ) – brygada zmechanizowana Sił Zbrojnych RP.

15 Giżycka Brygada Zmechanizowana

Ryngraf 15 BZ
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1994
Nazwa wyróżniająca	Giżycka
Patron	Zawisza Czarny
Tradycje
Święto	15 lipca
Rodowód	2 Pułk Zmechanizowany
Dowódcy
Pierwszy	ppłk Ireneusz Rydzyński
Obecny	gen. bryg. Mirosław Spurek
Działania zbrojne
wojna w Afganistanie (2001–2021)
Organizacja
Numer	JW 3797
Dyslokacja	Giżycko
Rodzaj sił zbrojnych	Wojska Lądowe
Rodzaj wojsk	Wojska zmechanizowane
Podległość	15 Dywizja Zmechanizowana 1 Dywizja Zmechanizowana 1 Korpus Zmechanizowany 16 Dywizja Zmechanizowana
Strona internetowa

Formowanie i zmiany organizacyjne

15 Brygada Zmechanizowana została sformowana w 1994 roku, w garnizonie Giżycko, na bazie 2 Pułku Zmechanizowanego ze składu 1 Warszawskiej Dywizji Zmechanizowanej. Brygadę włączono do 15 Warmińsko-Mazurskiej Dywizji Zmechanizowanej im. Króla Władysława Jagiełły.

W 2000 roku brygada weszła w skład 1 Dywizji Zmechanizowanej im. T. Kościuszki. Po rozformowaniu 4 Suwalskiej Brygady Kawalerii Pancernej im. gen. bryg. Zygmunta Podhorskiego 15 BZ przejęła, w 2001 roku kompleks koszarowy w Orzyszu.

W 2001 roku podporządkowano ją bezpośrednio dowódcy 1 Korpusu Zmechanizowanego w Bydgoszczy.

W 2004 roku brygadę włączono w skład 16 Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej im. Króla Kazimierza Jagiellończyka.

22 marca 2011 roku dowódcy brygady został podporządkowany 15 Mazurski Batalion Saperów w Orzyszu.

W 2023 r. 1 batalion zmechanizowany Szwoleżerów Mazowieckich Brygady został wyróżniony przez Instytut Pamięci Narodowej nagrodą honorową Świadek Historii^[1].

Tradycje

Na podstawie decyzji Ministra Obrony Narodowej nr 101/MON z dnia 14 lipca 1995 roku brygada przejęła dziedzictwo tradycji:

• 59 pułku piechoty wielkopolskiej 1919-1939
• 61 pułku piechoty 1919-1939
• 62 pułku piechoty 1919-1939
• 15 pułku artylerii lekkiej 1919-1939
• 2 pułku zmechanizowanego 1943-1994

Na podstawie decyzji Ministra Obrony Narodowej nr 6/MON z dnia 8 stycznia 2007 roku 2 batalion zmechanizowany dziedziczy tradycje:

• 9 Pułku Strzelców Konnych 1921-1939
• 9 Pułku Strzelców Konnych AK 1943-1945

Po rozformowaniu 4 Suwalskiej Brygady Kawalerii Pancernej brygada przejęła tradycje i dziedzictwo kolejnych jednostek:

• 1 pułku Ułanów Krechowieckich 1915-1945
• 2 pułku Ułanów Grochowskich 1917-1939
• 3 pułku Szwoleżerów Mazowieckich 1920-1939
• 3 pułku strzelców konnych 1921-1939
• 4 dywizjonu artylerii konnej 1918-1939

20 maja 2014 roku 1 batalion zmechanizowany przejął dziedzictwo tradycji 3 Pułku Szwoleżerów Mazowieckich im. pułkownika Jana Kozietulskiego i otrzymał nazwę wyróżniającą „Szwoleżerów Mazowieckich”^[2].

Decyzją Nr 85/MON z dnia 12 kwietnia 2016 roku zostały wprowadzone proporce rozpoznawcze dowódców oraz proporczyki na berety żołnierzy pododdziałów 15 Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej^[3].

Struktura organizacyjna 15 BZ w 2009 roku

W Giżycku.

• dowództwo i sztab
• batalion dowodzenia
• 1 batalion zmechanizowany
• 2 batalion zmechanizowany
• 1 batalion czołgów
• dywizjon artylerii przeciwpancernej
• dywizjon przeciwlotniczy
• pododdziały logistyczne

Struktura organizacyjna 15 BZ

• Dowództwo 15 Giżyckiej Brygady Zmechanizowanej im. Zawiszy Czarnego w Giżycku
• batalion dowodzenia w Giżycku
• 1 batalion zmechanizowany Szwoleżerów Mazowieckich w Orzyszu
• 2 batalion zmechanizowany w Giżycku
• batalion czołgów w Orzyszu
• dywizjon artylerii samobieżnej w Orzyszu
• dywizjon przeciwlotniczy w Giżycku
• 1 batalion saperów w Augustowie (od XII 2023)
• 15 batalion saperów w Orzyszu (do 2023)
• batalion logistyczny w Giżycku
• 15 Grupa Zabezpieczenia Medycznego w Giżycku
• kompania rozpoznawcza w Giżycku

Uzbrojenie

Na uzbrojeniu brygady znajdują się: bojowe wozy piechoty BWP-1, czołgi podstawowe PT-91 Twardy oraz K2 Black Panther, rozpoznawcze samochody opancerzone BRDM-2, haubice samobieżne 2S1 Goździk, moździerze samobieżne Rak, armaty przeciwlotnicze ZU-23-2 i SPZR Poprad^[4]. Ponadto brygada jako środków transportowych używa rodziny pojazdów ciężarowych Star oraz samochodów terenowo-osobowych Honker. Podczas szkoleń przed misją PKW Afganistan, poddziały używają także pojazdów wysokiej mobilności typu HMMWV.

• 
  BWP-1
• 
  PT-91 Twardy
• 
  2S1 Goździk
• 
  Rak
• 
  SPZR Poprad

Dowódcy

• ppłk dypl. Ireneusz Rydzyński (1994–1996)
• płk dypl. Kazimierz Pałasz (1996–2000)
• płk dypl. Marek Ryszelewski (2001–2002)
• gen. bryg. Jerzy Zatoński (2002–2005)
• gen. bryg. Witold Poluchowicz (2005–2006)
• gen. bryg. Zbigniew Smok (2006–18.08.2009)
• gen. bryg. Piotr Błazeusz (18.08.2009–1.07.2013)
• gen. bryg. Sławomir Kowalski (1.07.2013–30.07.2015)
• płk dypl. Jan Rydz (30.07.2015–06.05.2016)
• gen. bryg. dr Jarosław Gromadziński (06.05.2016–27.07.2018)
  • cz. p.o. płk Bogdan Rycerski (27.07.2018–9.08.2018)^[5]
• gen. bryg. Norbert Iwanowski (9.08.2018–15.11.2019)^[6]
  • cz. p.o. płk Bogdan Rycerski (15.11.2019)^[6]
• płk/gen. bryg. Bogdan Rycerski (20.03.2020–30.11.2021)
• płk/gen. bryg. Piotr Fajkowski (01.12.2021^[7]–29.09.2023^[8])
• płk/gen. bryg. Grzegorz Kaliciak (od 29.09.2023^[9][10])