5 Pułk Inżynieryjny

5 Pułk Inżynieryjny im. gen. Ignacego Prądzyńskiego (5 pinż.) – jednostka Wojska Polskiego wchodząca w skład Wojsk Lądowych. Miejscem stałej dyslokacji pułku jest Szczecin (Podjuchy).

5 Pułk Inżynieryjny

Odznaka pamiątkowa 5 pułku inżynieryjnego
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	2001
Patron	Ignacy Prądzyński
Dowódcy
Pierwszy	płk Stanisław Białek
Obecny	płk Wojciech Rudnikowicz
Organizacja
Numer	JW 2901
Dyslokacja	Garnizon Szczecin
Rodzaj sił zbrojnych	Wojska lądowe
Rodzaj wojsk	Wojska inżynieryjne
Podległość	DGRSZ
Odznaczenia
Strona internetowa

Koszary 5 Pułku Inżynieryjnego przy ul. Metalowej w Szczecinie Podjuchach

Koszary pułku

Defilada żołnierzy 5 Pułku Inżynieryjnego w 2012 roku

Formowanie i zmiany organizacyjne

Pod koniec 1944 r. sformowano 5 Brygadę Saperów, która brała udział w rozminowywaniu kraju po działaniach wojennych. W 1946 roku brygadę przeformowano w pułk i przebazowano do Szczecina. W 1961 r. jednostkę ponownie przeformowano w brygadę. 1 stycznia 2001 r. na bazie 5 Brygady Saperów przeprowadzono kolejną restrukturyzację tworząc 5 Pułk Inżynieryjny^[1].

Przeznaczenie

Pułk jest jednostką inżynieryjną. Głównym zadaniem jednostki jest realizacja zadań wsparcia inżynieryjnego Wojsk Lądowych. Pułk jest ściśle powiązany ze strukturami Paktu Północnoatlantyckiego i jest operacyjnie podporządkowany wielonarodowej 29 Brygadzie Inżynieryjnej, której dowództwo stacjonuje w Aldershot w Wielkiej Brytanii. Pułk przewidziany jest do realizacji zadań wsparcia inżynieryjnego związków taktycznych Korpusu Sił Szybkiego Reagowania oraz sił międzynarodowych realizujących misje pokojowe i stabilizacyjne w różnych częściach świata. Jednostka jest również przewidziana do użycia w wypadku powstania sytuacji kryzysowych w kraju np. oczyszczanie terenu z przedmiotów wybuchowych i niebezpiecznych, udział w akcjach przeciwpowodziowych czy likwidacja skutków awarii przemysłowych i klęsk żywiołowych.

Saperzy 5pinż tworzą 1 Patrol rozminowania^[2][3]. Celem patroli jest usuwanie niewybuchów i niewypałów.

Struktura organizacyjna

Struktura w 2018^[4]:

• dowództwo i sztab
• kompania dowodzenia
• 1 batalion inżynieryjny
• 2 batalion inżynieryjny
• batalion logistyczny
• kompania pontonowa
• grupa zabezpieczenia medycznego
• patrol saperski nr 1

Dowódcy pułku

• płk Stanisław Białek (2001 – 2002)
• płk Mirosław Pstrokoński (2002 – 2006)
• p.o. ppłk. Artur Talik (II 2006 – V 2006)
• p.o. ppłk Jacek Kwiatkowski (V 2006 – VII 2006)
• płk Jerzy Szcześniak (VII 2006 – IX 2011)
• płk Jacek Kwiatkowski (2011 – 02 X 2017)
• cz.p.o. ppłk dypl. Piotr Bednarczyk (2 X 2017 – 12 III 2018)
• płk dypl. Piotr Bednarczyk (12 III 2018 – 27 IX 2019)
• ppłk mgr inż. Jerzy Łuszczykiewicz (27 IX 2019 – 9 XII 2019)
• płk mgr inż. Mariusz Ochalski (9 XII 2019 – 4 III 2022)^[5]
• ppłk Adam Trzaszczka (4 III 2022 – 4 IV 2022)^[6]
• płk mgr inż. Wojciech Rudnikowicz (od 4 IV 2022)^[7]

Symbole jednostki

Sztandar
W związku z przeformowaniem 5 Brygady Saperów w Szczecinie na 5 Pułk Inżynieryjny i dla zachowania w pamięci chlubnych tradycji orężnych tego związku taktycznego Decyzją Ministra Obrony Narodowej Nr 44/MON z dnia 13 marca 2001 r. polecił 5 Pułkowi Inżynieryjnemu przejąć dziedzictwo i z honorem kontynuować tradycje:

• Przejąć sztandar rozformowanej 5 Brygady Saperów^[8]

Odznaka pamiątkowa
Minister Obrony Narodowej Decyzją Nr 50/MON z dnia 13 marca 2001 r. zatwierdził wzór odznaki pamiątkowej i wzór legitymacji wraz z regulaminem stanowiącym podstawę jej nadawania. Odznaka jest wzorowana na przedwojennej odznace 5. Pułku Saperów. Na okrągłej czarnej tarczy, z wystającą poza jej strzałkę u podstawy w całości obwiedzionej szkarłatnym obramowaniem, wpisany został centralnie herb Szczecina – głowa gryfa w złotej koronie zwrócona w lewo, obramowana wąską niebieską linią. Symetrycznie z lewej i prawej strony tarczy na wysokości podstawy gryfa, umieszczone są dwie daty: „1921” – rok powstania 5. Pułku Saperów i „2000” – rok powstania 5. Pułku Inżynieryjnego, które mają symbolizować etapy i ciągłość dziedzictwa tradycji jednostki. W pole podstawy tarczy w kształcie strzałki wpisano cyfrę „5” utrzymaną również w kolorze szkarłatnym. Na drugim planie – w tle umieszczone zostały elementy związane z tradycją, charakterystyczna dla wojsk saperskich II RP: kotwica, skrzyżowane u dołu – kilof z lewej i wiosło z prawej strony, a na górze – bosak z lewej i wiosło z prawej strony, uzupełnione dwoma karabinkami wystającymi poza obręb tarczy. Odznaka wykonana jest techniką warstwową z nierdzewnego metalu barwy srebrzystej lub patynowana, natomiast powierzchnia tarczy wraz z umieszczonymi tam symbolami jest pokryta emalią. Wymiary odznaki: wysokość 4,3 cm, szerokość 3,5 cm.

Oznaka rozpoznawcza

Oznaka rozpoznawcza na mundur polowy

Minister Obrony Narodowej Decyzją Nr 145/MON z dnia 3 czerwca 2004 r. wprowadził oznakę rozpoznawczą 5. Pułku Inżynieryjnego w Szczecinie oraz zatwierdził jej wzór. Symbolem pułku jest sylwetka odyńca symbolizująca siłę i wytrwałość, a więc cechy, którymi każdy saper winien się charakteryzować. Cechuje go także zdolność przetrwania w trudnych warunkach oraz umiejętność poruszania się w każdym terenie. Sylwetka dzika umieszczona jest na tarczy podzielonej na dwa pionowe pola o barwach czerwonej i czarnej stanowiących historyczne barwy saperskie. W dolnej części tarczy - złota cyfra „ 5 ’’ określa numer pułku oraz jednostek, których tradycje pułk dziedziczy – 5 Pułku Saperów, 5 Batalionu Saperów oraz 5 Brygady Saperów. Minister Obrony Narodowej Decyzją Nr 27/MON z dnia 21 marca 2023 r. wprowadził odmianę oznaki rozpoznawczej na mundur polowy^[9].

Proporczyk na beret
Minister Obrony Narodowej Decyzją Nr 145/MON z dnia 3 czerwca 2004 r. wprowadził proporczyk na beret 5. Pułku Inżynieryjnego w Szczecinie z jednoczesnym zatwierdzenie jego wzoru.

Proporczyk ma kształt prostokąta z wcięciem z prawej strony (na ¼ długości osi poziomej). Powierzchnia proporczyka została podzielona na dwa poziome pasy. Górne pole jest koloru czerwonego, natomiast dolne barwy czarnej. Centralnie wyhaftowano złote litery IP stanowiące inicjały imienia i nazwiska patrona pułku (gen. Ignacego Prądzyńskiego).

Odznaczenia

• 2001.05.29 medal „Za Zasługi dla Miasta Augustowa”
• 2004.10.08 Złota Odznaka Honorowa Gryfa Zachodniopomorskiego
• 2 maja 2014 r., z okazji Dnia Flagi RP, na dziedzińcu Pałacu Prezydenckiego, prezydent Bronisław Komorowski wręczył flagę państwową Rzeczypospolitej Polskiej wyróżniającym się jednostkom i instytucjom wojskowym, wśród nich był 5 Pułk Inżynieryjny

Dziedzictwo tradycji

Ignacy Prądzyński – patron pułku

W związku z przeformowaniem 5 Brygady Saperów w Szczecinie, dla zachowania w pamięci chlubnych tradycji orężnych tego związku taktycznego Decyzją Ministra Obrony Narodowej Nr 44/MON z dnia 13 marca 2001 roku polecił 5 pułkowi inżynieryjnemu przejąć dziedzictwo i z honorem kontynuować tradycje:

• 5 pułku saperów 1921–1929
• 5 batalionu saperów 1929–1939
• 5 Brygady Saperów 1944–2000

Ponadto:

• przyjąć imię patrona gen. Ignacego Prądzyńskiego
• przejąć sztandar rozformowanej 5 Brygady Saperów
• doroczne święto obchodzić w dniu 8 maja^[8]

Pułk swoje tradycje wywodzi od jednostki, która sformowana została w 1921 r. w Krakowie jako 5 Pułk Saperów. W listopadzie 1929 roku jednostkę przeformowano w batalion. W czasie kampanii wrześniowej 5 batalion saperów nie brał bezpośrednio udziału, ale bataliony zmobilizowane przez 5 batalion saperów w Krakowie brały czynny udział i tak np. w składzie Armii Kraków 65 batalion saperów w 1939 r. budował przeprawy przez Wisłę i Dunajec.