8 Kołobrzeski Batalion Saperów

8 Kołobrzeski batalion saperów (8 bsap) – samodzielny pododdział wojsk inżynieryjnych ludowego Wojska Polskiego oraz Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej^[2].

Ten artykuł dotyczy 8 bsap po 1944. Zobacz też: inne bataliony saperów noszące numer 8..

8 batalion saperów

Odznaka pamiątkowa (2011)
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1943
Nazwa wyróżniająca	Kołobrzeski
Tradycje
Rodowód	3 batalion saperów 52 batalion saperów MW 29 batalion saperów MW
Dowódcy
Pierwszy	mjr Aleksander Buryński
Obecny	kmdr por. Waldemar Przygoda
Organizacja
Numer	JW 5018
Dyslokacja	Wejherowo, Dziwnów
Rodzaj sił zbrojnych	Marynarka Wojenna
Rodzaj wojsk	Wojska inżynieryjne
Podległość	1 Brygada Saperów[1] 8 Flotylla Obrony Wybrzeża
Odznaczenia

Sformowany na podstawie rozkazu dowódcy 1 Armii Polskiej w ZSRR nr 001 z 1 kwietnia 1944, na bazie istniejącego od 13 sierpnia 1943 korpuśnego 3 batalionu saperów i włączony jako jednostka organiczna do 1 Warszawskiej Brygady Saperów. 1 kwietnia 1944 zmienił nazwę z 3 bsap na 8 bsap. Do skład brygady dołączył w końcu sierpnia 1944 w rejonie Żytomierza.

Za zasługi bojowe w czasie walk batalion otrzymał miano „Kołobrzeski” na podstawie Rozkazu Naczelnego Dowódcy Armii Czerwonej z 18 marca 1945 potwierdzonym Rozkazem Naczelnego Dowódcy WP nr 79/Org. z 4.05.1945. Rozkazem Naczelnego Dowódcy WP nr 130 z 21.06.1946 8 Kołobrzeski batalion saperów został odznaczony Orderem Wojennym Virtuti Militari V kl.

Struktura organizacyjna

Etat 012/109^[3]

• dowództwo i sztab
• pluton dowodzenia
• 3 x kompania saperów
  • 3 x pluton saperów
  • drużyna zaopatrzenia
• kwatermistrzostwo
  • punkt pomocy medycznej
  • lazaret weterynaryjny
  • warsztaty i magazyn techniczny
• drużyna gospodarcza

Batalion posiadał:

żołnierzy – 321 (oficerów – 31, podoficerów – 62, szeregowych – 228)

sprzęt:

• miny – 483
• Kutry holowniczo- komunikacyjne:
  • K-20
  • K-21

Szlak bojowy

8 bsap przeszedł cały szlak bojowy 1 BSap przez Smoleńszczyznę, przez Białoruś, od Bugu do Wisły, brał udział w walkach o przyczółki na Wiśle w 1944, forsowaniu Wisły w 1945, walkach na Wale Pomorskim, zdobywaniu i rozminowaniu Kołobrzegu, forsowaniu Odry pod Siekierkami, walkach nad Hawelą. Szlak bojowy wyniósł około 3000 km i zakończył w m. Hennigsdorf nad Hawelą^[4]. Batalion w walkach frontowych zabezpieczał marsz oddziałów bojowych, rozminowanie i oczyszczanie dróg przemarszu i rejonów postoju i koncentracji, minowanie obrony, wykonywanie przejść w polach minowych własnych i nieprzyjaciela, forsowanie Wisły, Odry, Haweli i licznych kanałów, budowę promów i mostów. Poległo w czasie walk 70 saperów, 160 żołnierzy batalionu zostało wyróżnionych odznaczeniami bojowymi.

Okres powojenny

Brama koszar batalionu w Dziwnowie

Po wojnie uczestniczył w rozminowywaniu miast, portów i okolic Gdyni, Gdańska, Oksywia, Babich Dołów, Westerplatte, Obłuża, Lęborka, Wejherowa, Półwyspu Helskiego, Rumi, Dziwnowa, Ustki, Międzyzdrojów. Dzięki rozminowywaniu zapobiegł zniszczeniu siłowni i podstacji energetycznej w Gdyni. W ramach prac na rzecz gospodarki narodowej budował molo na Zalewie Kamieńskim i szkoły w Kołczewie i Dziwnowie. Odbudowywał ratusz w Kamieniu Pomorskim. W ramach akcji rozminowania i oczyszczania jednostka usunęła i zlikwidowała kilkanaście tysięcy min, kilkaset tysięcy różnego rodzaju bomb, pocisków i amunicji, a także zapobiegła zniszczeniu kilkunastu ważnych obiektów^{[potrzebny przypis]}. Batalion uczestniczył w akcjach przeciwlodowych i przeciwpowodziowych, głównie u ujścia Wisły, oraz rozbijaniu zatorów lodowych blokujących porty.

Zgodnie z rozkazem nr 0124/Org Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego z 21 lipca 1946 batalion wyłączony został z 1 BSap i przekazany do dyspozycji Marynarki Wojennej. Jednocześnie przemianowano go na 52 batalion saperów MW i dyslokowano w Wejherowie.

W lipcu 1957 przemianowano batalion na 29 Kołobrzeski batalion saperów MW i zmienił on po raz kolejny garnizon na Dziwnów^[5]. W latach pięćdziesiątych XX w. zadania batalionu to głównie rozminowanie terenu i rozbudowa przeciwdesantowa wybrzeża.

30 grudnia 1959, na podstawie Zarządzenia Szefa SG WP nr 138/0rg., 3 batalion piechoty morskiej połączono z 29 Kołobrzeskim batalionem saperów morskich tworząc 3 pułk piechoty morskiej.

Według planów mobilizacyjnych z pułku wyłączano jednak batalion saperów morskich, który rozwijał się do stanu 652 żołnierzy i stawał się jednostką samodzielną. Batalion miał wydzielić na potrzeby pułku kompanię saperów z dwoma plutonami saperów i dwoma plutonami PTG o łącznym stanie osobowym 95 żołnierzy.

Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego WP nr 011/Org. z 16 stycznia 1963 Dowódca Marynarki Wojennej przekazał dowódcy Pomorskiego Okręgu Wojskowego 3 pułk piechoty morskiej bez batalionu saperów.

26 lipca 1964 batalion otrzymał sztandar ufundowany przez społeczeństwo Ziemi Kamieńskiej^[6].

4 maja 1967 na podstawie Rozkazu nr 007/MON przywrócono batalionowi jego historyczną nazwę „8 Kołobrzeski Batalion Saperów”. 9 lutego 1977 zgodnie z Rozkazem Szefa Sztabu Generalnego WP batalion wszedł w skład 8 Flotylli Obrony Wybrzeża.

Na podstawie Decyzji Ministra ON nr 37/MON z 20 marca 1996 8 bsap w Dziwnowie przyjął i kontynuuje tradycje:

• 3 samodzielnego bsap z lat 1943–44,
• 8 Kołobrzeskiego bsap z lat 1944–46,
• 52 Kołobrzeskiego morskiego bsap z lat 1946–57,
• 29 Kołobrzeskiego bsap z lat 1957–67,

ww. Decyzją Minister ON nadał batalionowi miano „Kołobrzeski” oraz ustanowił święto jednostki na 18 marca.

22 czerwca 1997 decyzją Prezydenta RP z 10 kwietnia 1997 8 batalion otrzymał nowy sztandar ufundowany przez społeczeństwo Ziemi Kamieńskiej i Dziwnowskiej^[4]. w latach 1996 i 1998 batalion otrzymał miano przodującej jednostki lądowej Marynarki Wojennej.

W 2011 w skład batalionu weszła dotychczas samodzielna 30 kompania chemiczna^[5].

Od 2012 8 Kołobrzeski batalion saperów jest pododdziałem, którego przeznaczeniem jest wsparcie inżynieryjne działań jednostek wojskowych wchodzących w skład Flotylli. Zadaniem jednostki jest urządzanie i utrzymanie stanowisk rozładunku oraz załadunku sprzętu i materiałów na okręty oraz ustawianie przeciwdesantowych zapór minowych. Jednostka posiada również możliwości prowadzenia prac fortyfikacyjnych, budowy mostów niskowodnych, rozminowywania terenów i obiektów, a także urządzania przepraw pontonowych oraz desantowych. Batalion posiada także etatowy patrol rozminowania.

Za swoją działalność batalion został wyróżniony m.in. medalem „Za Zasługi dla Marynarki Wojennej” i odznaką „Gryf Pomorski”^[4]

• Insygnia
• 
  Odznaka pamiątkowa
  (wzór 2011)
• 
  Oznaka rozpoznawcza
  (wzór 2012)
• 
  Oznaka rozpoznawcza na mundur polowy
  (wzór 2014)
• 
  Proporczyk na beret
  (wzór 2013)

Dowódcy batalionu

• ppor. Przewalski – dca 3 bsap
• mjr Aleksander Buryński – dca 3 bsap (1943 – 1944)
• mjr Karol Jakubiak – dca 3 bsap do czasu przeformowania (1943 – 1944)
• por Zygmunt Jankowski (1943 – 1944)
• mjr Aleksander Dreling (1944-1945) – dowódca 8 bsap^[7]:
• mjr Aleksander Kurowuszkin (1946-1947)
• kpt. Stanisław Jotko (1947-1948)
• kpt Stanisław Kożuchowski (1947 – 1948)
• kpt Roman Pytkiewicz (1947 – 1948)
• kmdr por Stanisław Maculewicz (1948 – 1952)
• kmdr por. Bolesław Piotrowicz (1952-1959)
• kmdr ppor Feliks Łokociejewski (1959 – 1961)
• kmdr por. Waldemar Chmielarski (1961-1965)
• kmdr por. Zenon Marciniak (1965 – 1968)
• kmdr por. Alojzy Piotrowski (1968 – 1974)
• kpt. Edward Pająk (1974 – 1975)
• kmdr ppor. Andrzej Fijałkowski (1975 – 1979)
• kmdr por. Bernard Nakraszewicz (1979 – 1985)
• kmdr por. Sylwester Pałosz (1985 – 1989)
• kmdr por. Kornel Walor (1989 – 2002)
• kmdr por. Jerzy Pitucha (2002 – 2006)
• kmdr por. Lucjan Mazur (2006 – 2008)
• kmdr por. Wojciech Chrzanowski (2008 – 2020)
• kmdr por. Waldemar Przygoda (2021-)