Apoloniusz z Pergi

Apoloniusz z Pergi (stgr. Ἀπολλώνιος ὁ Περγαῖος, Apollonios hoe Pergaios; ur. ok. 260 p.n.e., zm. ok. 190 p.n.e.^{[potrzebny przypis]}) – starogrecki matematyk i astronom, znany z badań nad geometrią krzywych płaskich.

Apoloniusz z Pergi

Απολλώνιος ο Περγαίος

Data urodzenia	ok. 260 p.n.e.
Data śmierci	ok. 190 p.n.e.
Zawód, zajęcie	matematyk i astronom

Życiorys

O jego życiu wiadomo niewiele. Studiował matematykę w Szkole Aleksandryjskiej u uczniów Euklidesa. Najbardziej aktywny naukowo był około 210 r. p.n.e. Działał na terenie Aleksandrii^[1] i Pergamonu^{[potrzebny przypis]}.

Dorobek badawczy

Trzeci z wpływowych matematyków starożytnej Grecji, po Euklidesie i Archimedesie^[2]. W starożytności nazywano go „Wielkim Geometrą”^{[potrzebny przypis]}. Apoloniusz interesował się głównie geometrią, a zwłaszcza krzywymi stożkowymi. Napisał traktat Stożkowe (stgr. Κωνικά, Konika), w którym opisał krzywe jak elipsa, parabola i hiperbola oraz nadał im nazwy^[1]. Wprowadził też blisko powiązane z hiperbolą pojęcie asymptoty^[1]. W dziele tym naukę o krzywych stożkowych doprowadził prawie do poziomu nowożytnego^[3]. Stworzył podwaliny geometrii analitycznej^[4]. Opisał też problem Apoloniusza konstrukcji okręgu stycznego do trzech zadanych.

W astronomii Apoloniusz zajmował się badaniem ruchu Księżyca i teorią epicykli^[1]. Jego księgi tłumaczyli matematycy nowożytni, m.in. Viète, Halley, Fermat, Hilbert^{[potrzebny przypis]}.