Archidiecezja zagrzebska

Archidiecezja zagrzebska (łac. Archidioecesis Zagrebiensis, chorw. Zagrebačka nadbiskupija) – rzymskokatolicka archidiecezja ze stolicą w Zagrzebiu, w Chorwacji.

Archidiecezja zagrzebska

Zagrebačka nadbiskupija

Państwo	Chorwacja
Siedziba	Zagrzeb
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Metropolia	zagrzebska
Katedra diecezjalna	Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Zagrzebiu
Biskup diecezjalny	Dražen Kutleša
Biskup pomocniczy	Mijo Gorski Ivan Šaško
Biskup senior	kard. Josip Bozanić
Dane statystyczne (2014)
Liczba wiernych • odsetek wiernych	1 081 500 87,2%
Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych	570 326 244
Liczba parafii	206
Powierzchnia	4 246 km²
Położenie na mapie Zagrzebia Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Położenie na mapie Chorwacji Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
45°48′52,2″N 15°58′47,7″E
Strona internetowa

Arcybiskup Zagrzebia jest również metropolitą. Sufraganami metropolii są diecezje: Varaždin, Križevci (diecezja greckokatolicka), Sisak i Bjelovar-Križevci.

Archidiecezja zagrzebska jest największą jednostką administracyjną Kościoła katolickiego w Chorwacji pod względem powierzchni i liczby wiernych.

Historia

Diecezja w Zagrzebiu została erygowana w 1093 na terenach należących wcześniej do diecezji Sisak. Nowa diecezja została podporządkowana węgierskiej archidiecezji Ostrzyhom, a od 1180 archidiecezji Kalocsa. W metropolii Kalocsa diecezja zagrzebska pozostała do 1852.

Na skutek zabiegów biskupów i polityków chorwackich 12 sierpnia 1850 Franciszek Józef I wyraził zgodę na podniesienie rangi biskupstwa do archidiecezji. Spotkało się to z protestami arcybiskupów węgierskich. Stolica Apostolska bullą Piusa IX Ubi primum placuit z 11 grudnia 1852 ostatecznie podniosła godność do arcybiskupstwa. Arcybiskup Zagrzebia stał się również metropolitą prowincji chorwacko-słoweńskiej. Tym samym chorwacki Kościół uniezależnił się od wpływów węgierskich. Wydarzenie to miało również znaczenie polityczne, bowiem był to krok w stronę niezależności Chorwacji.

W XX wieku pojawiły się głosy o podziale archidiecezji i utworzeniu nowych diecezji. Arcybiskupstwo miało zbyt dużą powierzchnię i liczbę wiernych, przez co było trudne do zarządzania. Nowe diecezje – Varaždin i Požega, utworzono dopiero w niepodległej Chorwacji 5 lipca 1997. Do tej pory archidiecezja zagrzebska była jedną z największych jednostek administracyjnych Kościoła katolickiego w Europie z ponad 2 milionami wiernych.

5 grudnia 2009 Benedykt XVI dokonał dalszego podziału archidiecezji. Erygowane w tym dniu diecezje: Sisak oraz Bjelovar-Križevci zostały włączone w skład metropolii zagrzebskiej.

Arcybiskupi i biskupi zagrzebscy

Osobny artykuł: Biskupi i arcybiskupi Zagrzebia.

Obecni biskupi archidiecezji zagrzebskiej:

• Arcybiskup zagrzebski
  • Dražen Kutleša (od 15 kwietnia 2023)
• Biskupi pomocniczy
  • Mijo Gorski (od 29 grudnia 1998)
  • Ivan Šaško (od 11 lutego 2008)
• Biskup senior
  • Josip Kardynał Bozanić

Bibliografia

• Annuario Pontificio 2005 opracowane na stronie www.catholic-hierarchy.org
• Oficjalna strona archidiecezji. zagreb.hbk.hr. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-15)].

Kontrola autorytatywna (archidiecezja metropolitalna rzymskokatolicka):

• VIAF: 157142243

Encyklopedie internetowe:

• Hrvatska enciklopedija: 66692