Catarratto bianco

Catarratto bianco – odmiana winorośli właściwej, najpopularniejsza odmiana o jasnej skórce we Włoszech^[3]. Poza nielicznymi wyjątkami uprawiana tylko na Sycylii^[2]. Duża część jest przerabiana na marsalę, koncentrat winny lub destylowana, lecz przy starannej obróbce daje dobre wina^[2]. Szczepy catarratto bianco comune i catarratto bianco lucido okazały się mieć różne fenotypy, ale są identyczne pod względem genetycznym^[2][4], a różnice między nimi są efektem selekcji klonów^[4].

Catarratto bianco

‘Catarratto bianco’

Catarratto w atlasie Viali i Vermorela
Gatunek	winorośl właściwa (Vitis vinifera)[1]
Inne nazwy	carricante (Etna)[2]
Pochodzenie	Włochy[1]
Ważne regiony uprawy	Włochy (Sycylia)
Identyfikator VIVC	2341
Przeznaczenie owoców	wino[1]
Kolor skórki	zielonożółty
Cechy uprawowe
Dojrzewanie	średniopóźne i późne[2]

Charakterystyka

Odmiana była wzmiankowana już w 1696 roku, w dziele Hortus catholicus Cupaniego^[2]. Charakterystyka uprawowa catarratto bianco różni się między catarratto bianco comune i lucido^[2]. Klony lucido, o zbitych gronach są wrażliwe na mączniaka prawdziwego i szarą pleśń^[2]. Dojrzewa średniopóźno lub późno^[2]. Rośnie bujnie^[2].

Catarratto bianco jest blisko spokrewnione z odmianą garganega^[4]. Grillo jest krzyżówką szczepów catarratto bianco i muscat of alexandria^[2].

Wino

Catarratto jest objęte licznymi apelacjami winiarskimi na Sycylii, gdzie wchodzi w skład zarówno win mieszanych z kilku odmian, jak i win jednoszczepowych, bazujących na odmianie^[3]. Podstawowa odmiana w apelacji DOC Alcamo^[5], jedna z podstawowych m.in. w winach apelacji Contessa Entellina DOC i Etna DOC^[5]. Szczep jest używany do produkcji sycylijskiego wina deserowego marsala (Marsala DOC)^[5][6]. Liczne wina są oferowane jako regionalne (indicazione geografica tipica)^[2].

Przez długi okres catarratto było jedynie surowcem do produkcji niewyróżniających się win^[7]. Część z nich była wykorzystywana jako wino bazowe do wermutów albo była destylowana^[2][3]. Na wzrost jakości win z catarratto mieli od lat 90. XX wieku wpływ kontraktowi winiarze (flying winemakers), zatrudniani przez miejscowych producentów^[8].

Wina są zwykle wytrawne, lekko aromatyczne^[9]. Najlepsze egzemplarze są dobrze zbudowane, pachną owocami cytrusowymi, z posmakiem mineralnym lub orzechowym^[2].

Rozpowszechnienie

Odmiana jest jednym z podstawowych szczepów na Sycylii^[10] (46% winnic na wyspie)^[3], charakterystyczna dla zachodniej Sycylii^[3][8]: prowincje Trapani, Agrigento i Palermo^[2].

We włoskim spisie z 1982 ujęto 59 815 ha obsadzonych catarratto bianco comune i 20 056 ha obsadzonych catarratto bianco lucido^[11][12]. W 2000 roku było to odpowiednio 43 247 ha i 7548 ha^[2][11]. W 2008 roku na Sycylii winnice obsadzone catarratto obejmowały 38 079 klonu comune i 3543 klonu lucido^[2].

Catarratto zyskało pewną popularność w Kalifornii - między 1995 a 2003 areał upraw wzrósł z 1 do 70 akrów^[13]. W 2008 roku odmianę uprawiano na 80 ha (197 akrów)^[2].

Synonimy

Winogrodnicy spod Etny używają określenia carricante na catarratto bianco (carricante jest inną odmianą)^[2]. Używa się synonimów: cataratto bertolaro, cataratto bianco latino, cataratto bianco nostrale, cataratto, carteddaro, catarrattedd, catarratto bertolare, catarratto bertolaro, catarratto bianco, catarratto bianco latino, catarratto bianco nostrale, catarratto carteddaro, catarratto corteddaro, cattaratto commune^[1].