Chefren

Chefren (z gr.; egip. Cha-ef-re – „Niechaj Re objawia się w chwale”), u Herodota Chephren, u Diodora Chabryes – władca starożytnego Egiptu z IV dynastii, z okresu Starego Państwa.

Chefren

Posąg Chefrena z Muzeum Egipskiego w Kairze
władca starożytnego Egiptu
Dane biograficzne
Dynastia	IV dynastia
Ojciec	Cheops
Matka	Henutsen (?)
Żona	Meresanch III, Chamerernebti I, Hedżhekenu, Per(senti)
Dzieci	Chamerernebti II, Hemetre, Rechetre, Szepsesetkau, Menkaure, Nikare, Anchemre, Niuserre, Sechemkare

Lata panowania

• 2572-2546 p.n.e. (Kwiatkowski)
• 2570-2530 p.n.e. (Schneider)
• 2520-2494 p.n.e. (Tiradritti, De Luca)

Według Kanonu Turyńskiego panował 10 lat, Maneton przyznaje mu 66 lat rządów, a Herodot i Diodor Sycylijski piszą o panowaniu ponad 50-letnim, przy czym nazywają go bratem i następcą Cheopsa. Liczby te są zwykle poprawiane na 26 lat (Helck, von Beckerath).

Rodzina

Zarys genealogii IV i V dynastii

Syn Cheopsa i prawdopodobnie królowej Henutsen. Jego żonami były:

• Meresanch III
• Chamerernebti I
• Hedżhekenu
• Per(senti)

Niektóre dzieci:

• Chamerernebti II
• Hemetre
• Rechetre
• Szepsesetkau
• Menkaure
• Nikare
• Anchemre
• Niuserre
• Sechemkare

Działalność

Objął władzę po krótkim panowaniu starszego, przyrodniego brata Dżedefre. Wraz z nim powróciła do władzy starsza gałąź dynastii. Jego panowanie często określane jest jako okres szczytu potęgi IV dynastii i Starego Państwa, chociaż nie mamy o nim większych informacji. Do jego osiągnięć należało zdobycie Nubii i rozwinięcie kontaktów z Eblą i Byblos^[1].

Zachowały się pamiątki po kapłanach kultu grobowego Chefrena do Pierwszego Okresu Przejściowego, a potem z czasów panowania XXVI dynastii. Z czasów IV i V dynastii zachowały się nazwy 51 domen gospodarczych na rzecz kultu pośmiertnego Chefrena. Jako syn Cheopsa Chefren pojawia się na Papirusie Westcar.

Piramida Chefrena oraz Wielki Sfinks z głową tego faraona

Kompleks grobowy

Swój kompleks grobowy wybudował na południowy zachód od kompleksu grobowego swego ojca, na płaskowyżu w Gizie. Jego piramida, której nazwa brzmi Chefren-jest-Wielki, jest drugą co do wielkości piramidą zbudowaną w Egipcie i jedyną, na której w górnej części zachowała się spora część wapiennego oblicowania.

W skład kompleksu grobowego wchodzi oprócz piramidy świątynia górna, dromos i świątynia dolna, tzw. Świątynia Sfinksa, i sam Wielki Sfinks, który powstał z polecenia Chefrena. Został wyrzeźbiony i wybudowany z ogromnego bloku skalnego, pozostałego po budowie kompleksu grobowego Cheopsa. Sfinks przedstawia leżącego lwa z głową Chefrena w nemes jako wcielenie Atuma. Ma to następującą wymowę: Chefren jest Żywym obrazem Atuma, co zapisuje się przy pomocy hieroglifu przedstawiającego właśnie sfinksa.

Zobacz też

• Anchhaf