Chrysomyxa abietis

Chrysomyxa abietis (Wallr.) Unger – gatunek grzybów z rodziny pęcherzycowatych (Coleosporiaceae)^[1]. Grzyb mikroskopijny pasożytujący na świerkach. Wywołuje u nich chorobę o nazwie rdza złotawa świerka^[2].

Chrysomyxa abietis

Sporydia na igłach świerka
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	rdze
Rząd	rdzowce
Rodzina	pęcherzycowate
Rodzaj	Chrysomyxa
Gatunek	Chrysomyxa abietis
Nazwa systematyczna
Chrysomyxa abietis (Wallr.) Unger Beitr. vergleich. Pathologie: 24 (1840)

Teliospory

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Chrysomyxa, Coleosporiaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1834 r. Karl Friedrich Wallroth nadając mu nazwę Blennoria abietis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Franz Unger w 1840 r.^[1] Synonimy:

• Blennoria abietis Wallr. 1834
• Septoria abietis (Wallr.) J.G. Kühn 1881^[3].

Morfologia i rozwój

Grzyb pasożytniczy. Jest pasożytem jednodomowym, gdyż cały jego cykl rozwojowy odbywa się na jednym żywicielu. Jest też rdzą niepełnocyklową, gdyż wytwarza tylko dwa rodzaje zarodników: bezpłciowe teliospory i płciowe bazydiospory zwane sporydiami. Teliospory są szkliste, cienkościenne, jednokomórkowe. Ich skupiska zwane teliami tworzą czerwone poduszeczki rozrywające skórkę igły. W maju dojrzewają i kiełkują w wielokomórkowe podstawki, na których z kolei powstają sporydia, które przenoszone przez wiatr dokonują infekcji na młodych igłach świerka. Kiełkując na nich tworzą grzybnię ze ssawkami. Strzępki grzybni rozwijają się pomiędzy komórkami igły, do wnętrza komórek wnikają tylko ich ssawki^[4].

Występowanie i siedlisko

Znane jest występowanie tego gatunku tylko w Europie Środkowej, na Półwyspie Skandynawskim, w Wielkiej Brytanii, na Islandii i w Japonii^[5]. W górach sięga do wysokości około 1700 m n.p.m.^[4] W Polsce jest dość częsty^[6]. Poraża świerka pospolitego, świerka kłującego i świerka himalajskiego^[4].

Na Chrysomyxa abietis czasami pasożytuje inny gatunek grzyba – Sphaerellopsis filum. Jest to tzw. nadpasożyt^[6].