Okratek czerwony

Okratek czerwony (Clathrus ruber Mich. ex Pers.) – gatunek grzybów z rodziny sromotnikowatych (Phallaceae)^[1].

Okratek czerwony

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	sromotnikowce
Rodzina	sromotnikowate
Rodzaj	okratek
Gatunek	okratek czerwony
Nazwa systematyczna
Clathrus ruber Mich. ex Pers. Syn. meth. fung. 2: [241] (Getynga, 1801)

Niedojrzałe, kuliste owocniki okratka czerwonego

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Clathrus, Phallaceae, Phallales, Phallomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy opisali go Pier Antonio Micheli iChristiaan Hendrik Persoon w 1801 roku^[1]. Nazwę polską podał Feliks Teodorowicz w 1939 r.^[2]

Morfologia

Owocnik

Kulisty, otwarty, mający postać czerwonej kraty z dużymi oczkami. Wydziela bardzo nieprzyjemny zapach zwabiający owady^[3].

Zarodniki

Gładkie, owalno-eliptyczne, o wymiarach 4–6 × 1,5–2,5 μm^[4].

Występowanie

Przypuszczalnie pierwotnie występował w obszarze basenu Morza Śródziemnego i południowej Francji. Został zawleczony do wielu krajów. W Wielkiej Brytanii znajdowany od połowy XIX wieku^[5]. W Polsce pierwszy okaz znaleziono na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie w latach 80. Występuje w Stanach Zjednoczonych, skąd pochodzi podobny gatunek Clathrus crispus. Znany jest z Australazji^[6], Wysp Kanaryjskich^[7], Karaibów, Azorów, Kanady, Meksyku, Japonii^[8]. Na Ukrainie ma status gatunku chronionego i umieszczony jest w Czerwonej Księdze^[9].

Znaczenie

Filatelistyka

Poczta Polska wyemitowała 30 czerwca 1980 r. znaczek pocztowy przedstawiający okratka czerwonego o nominale 2 zł, w serii Grzyby niejadalne pod ochroną. Wydrukowano 9 550 000 szt., techniką rotograwiury, na papierze kredowym. Autorem projektu znaczka był prof. Alojzy Balcerzak. Cała seria pozostawała w obiegu do 31 grudnia 1994 roku^[10].