Clavaria

Clavaria Vaill. ex L. (goździeniec) – rodzaj grzybów z rodziny goździeńcowatych (Clavariaceae)^[1].

Goździeniec

Goździeniec fioletowy
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	goździeńcowate
Rodzaj	goździeniec
Nazwa systematyczna
Clavaria Vaill. ex L. Sp. pl. 2: 1182 (1753)
Typ nomenklatoryczny
Clavulina cristata (Holmsk.) J. Schröt. 1888

Gożdzieniec przydymiony

Charakterystyka

Naziemne grzyby klawarioidalne o przeważnie pojedynczym, nierozgałęzionym, cylindrycznych lub maczugowatych bazydiokarpach wyrastających w grupach. W zależności od gatunku mają kolor śmietankowy, żółty, różowy, fioletowy, brązowy lub czarny. Hymenofor gładki, pokrywający całą powierzchnię owocnika. Wysyp zarodników biały, zarodniki gładkie lub kolczaste^[2].

Wszystkie gatunki rodzaju Clavaria występują na lądzie i są grzybami saprotroficznymi. Większość występuje w lesie, gdzie żyją na ściółce leśnej, martwej trawie i mchach. Co najmniej jeden gatunek (Clavaria argillacea) żyje w symbiozie z roślinami z rodziny wrzosowatych. Należące do tego rodzaju gatunki występują na całym świecie na obszarach o klimacie tropikalnym i umiarkowanym.

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji: Clavariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)^[1].

Nazwa rodzaju została po raz pierwszy wprowadzona przez S. Vaillanta w 1727 r. Pochodzi od łacińskiego słowa clava oznaczającego klub i wiąże się z gromadnym występowaniem owocników tych grzybów. Rodzaj ten został również opisany przez Karola Linneusza w jego dziele Species Plantarum w 1753 r.^[3] Później mykolodzy opisali jeszcze prawie 1200 gatunków zaliczanych do tego rodzaju, jednak wiele z nich to synonimy. Niektóre zostały potem przeniesione do rodzajów Clavulinopsis i Ramariopsis.

Polską nazwę nadał Józef Jundziłł w 1791 r. Franciszek Błoński używał nazwy goździec^[4].

Gatunki występujące w Polsce:

• Clavaria aculeata Błoński 1890^[5]
• Clavaria argillacea Pers. – goździeniec gliniasty
• Clavaria falcata Pers. – goździeniec zaostrzony
• Clavaria fragilis Holmsk. – goździeniec robakowaty
• Clavaria fumosa Pers. – goździeniec przydymiony
• Clavaria incarnata Weinm. 1836 – goździeniec cielisty^[6]
• Clavaria odorata (P. Karst.) Sacc. 1891^[5] – goździeniec pachnący^[6]
• Clavaria rosea Dalman – goździeniec różowy^[7]
• Clavaria sphagnicola Boud. 1917^[8] – goździeniec torfowcowy^[6]
• Clavaria tenuipes Berk. & Broome 1848 – goździeniec cienkotrzonowy^[6]
• Clavaria zollingeri Lév. – goździeniec fioletowy

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum^[9]. Wykaz gatunków i nazwy polskie według Władysława Wojewody^[4] i innych źródeł.