Compitalia

Compitalia (Kompitalie)^[1] – rzymskie święto ku czci larów (lares compitales), będących bóstwami opiekuńczymi rozdroży (łac. compitum, lm compita) i skrzyżowań dróg. Odmiennie obchodzono je na wsi i w mieście przy udziale kapłanów zwanych compitales^[2].

Compitalia

Dzień	początek stycznia
Państwa	starożytny Rzym
Typ święta	rzymskie
Zwyczaje	wznoszenie kapliczki na polu (na wsi) lub ołtarza na ulicznym skrzyżowaniu (w mieście)
Znaczenie	oczyszczenie gospodarstwa domowego

W miastach święto larów dzielnicowych, strzegących skrzyżowań ulic, obchodzono na początku stycznia i miało ono charakter ludyczny, połączone z atrakcyjnymi występami i pospolitymi rozrywkami dla mieszkańców^[3]. Według innych źródeł obchody Compitaliów przypadały w dniu 2 maja^[2]. Przedstawiciel każdej insuli wznosił na skrzyżowaniu ulic ołtarz, gdzie składano ofiarę (najczęściej z kury). Po oficjalnych ceremoniach następowały trzy dni szczególnie swobodnego świętowania^{[potrzebny przypis]}.

Na wsi każdy rolnik budował na swym polu kapliczkę, w której składał pług oraz tyle drewnianych podobizn ludzkich, ilu członków liczyła rodzina. Następnego dnia składano ofiarę ze zwierzęcia dla oczyszczenia gospodarstwa na nadchodzący rok. Obrzędy te rozpoczynały trzy dni świąt^{[potrzebny przypis]}.