Control

Control (lub Ctrl) – klawisz na klawiaturze komputera używany jako klawisz modyfikatora, w połączeniu z innymi klawiszami (podobnie jak ⇧ Shift). W większości klawiatur znajdują się dwa klawisze Ctrl, umieszczone zwykle w dolnym rzędzie klawiszy po lewej i prawej stronie głównego bloku klawiatury. Opatrzone są one etykietką Ctrl ale czasami spotyka się także Control lub Ctl, bądź Strg w przypadku klawiatury dostosowanej do rynku niemieckiego (skrót. od Steuerungstaste^[1]). Klawisz ten jest reprezentowany graficznie poprzez „strzałkę w górę” (U+2303, ⌃) lub znak karetki (^).

Ten artykuł dotyczy klawisza. Zobacz też: Control (ujednoznacznienie).

Klawisz Control (oznaczony „Ctrl”)

Położenie klawisza Ctrl na klawiaturze

Historia

We wczesnych klawiaturach komputerowych wciśnięcie klawisza Control podczas wciskania innego klawisza zerował 2 skrajne lewe bity spośród 7 w wygenerowanym kodzie ASCII. Pozwalało to uzyskać pierwsze 32 znaki z tabeli kodów ASCII. Te niedrukowalne znaki informowały komputer, gdzie na monitorze wyświetlić kolejne znaki, czy należy wyczyścić ekran, wydać dźwięk z głośniczka systemowego lub wykonać jakąś inną operację. Znaki te są zwane znakami sterującymi.

Używając klawisza Control wraz z małą literą „c” jak i wielką literą „C” wygenerowalibyśmy ten sam kod ASCII, ponieważ klawisz ten uziemiał 2 kable wykorzystywane do przenoszenia 2 skrajnych lewych bitów. W nowoczesnych komputerach interpretacja wciśnięć klawiszy pozostawiana jest oprogramowaniu. Klawiatury rozróżniają wszystkie klawisze i wysyłają informacje na temat każdego wciśnięcia i zwolnienia klawisza do komputera.

Kiedy oryginalne zastosowanie kodów sterujących ASCII stało się mało popularne, zaczęto wykorzystywać kombinacje innych klawiszy z Control do innych celów.

Notacja

Powszechnie występuje kilka rodzajów zapisu wystąpień klawisza Control wraz z innymi klawiszami. Każdy przykład oznacza naciśnięcie i przytrzymanie klawisza Control i wciśnięcie klawisza X:

^X	Notacja tradycyjna
C-x	Notacja stosowana w Emacsie
CTRL-X	Stara notacja Microsoftu
Ctrl+X	Nowa notacja Microsoftu

Mac

Klawisz ⌘ Command oznaczony znakiem ⌘ w komputerach Macintosh pełni podobne do klawisza Control funkcje w systemie Mac OS (na przykład ⌘+C kopiuje tekst, a ⌘+P drukuje).

Macintosh także ma klawisz Control, ale o innej funkcjonalności:

• Jest często używany jako klawisz modyfikatora.
• Wciskając klawisz Control i klikając przyciskiem myszki, zyskujemy dostęp do menu kontekstowego.
• Jest wykorzystywany podczas pracy w linii poleceń.
• W systemie OS X, klawisz Control pozwala używać skrótów klawiszowych w stylu Emacsa w większości pól tekstowych w systemie.

Przykłady

Poniższe kombinacje klawiszy są powszechnie używane w aplikacjach dla systemu Microsoft Windows, lecz mogą zdarzyć się odstępstwa:

Ctrl+A	Zaznacz wszystko
Ctrl+B	Pogrubienie
Ctrl+C lub Ctrl+Ins	Kopiuj
Ctrl+F	Znajdź (i zamień)
Ctrl+H	Zamień
Ctrl+I	Kursywa
Ctrl+L	Wyrównaj do lewej
Ctrl+R	Wyrównaj do prawej
Ctrl+N	Nowe okno, nowy dokument
Ctrl+O	Otwórz
Ctrl+P	Drukuj
Ctrl+S	Zapisz
Ctrl+U	Podkreślenie
Ctrl+V	Wklej
Ctrl+W	Zamknij okno
Ctrl+X	Wytnij
Ctrl+Y	Ponów
Ctrl+Z	Cofnij
Ctrl+Q	Zakończ
Ctrl+E	Wyśrodkuj
Ctrl+J	Wyjustuj
Ctrl+K lub Ctrl+Del	Autoformatowanie
Ctrl+G	Przejdź do
Ctrl+End	Dół (koniec dokumentu lub okna)
Ctrl+Home	Góra (początek dokumentu lub okna)
Ctrl+PgDn lub Ctrl+Tab ↹	Następna zakładka/karta
Ctrl+PgUp lub Ctrl+⇧ Shift+Tab ↹	Poprzednia zakładka/karta
Ctrl+⇐	Poprzednie słowo
Ctrl+⇒	Następne słowo

Klawiatura komputerowa zgodna z PC p • d • e (Windows, układ QWERTY)
Esc		F1	F2	F3	F4		F5	F6	F7	F8		F9	F10	F11	F12		PrtSc/ SysRq	Scroll Lock	Pause/ Break
																	Insert	Home	PgUp		Num Lock	/	*	–
																	Del	End	PgDn		7	8	9	+
																					4	5	6
																		↑			1	2	3	Enter
																	←	↓	→		0		.

Zobacz też

• Alt
• ⌘ Command
• ⌥ Option
• klawisz funkcyjny
• układ klawiatury