Puchar Ligi Francuskiej w piłce nożnej

Puchar Ligi Francuskiej (fr. Coupe de la Ligue française) – cykliczne rozgrywki piłkarskie, przeprowadzane systemem pucharowym, organizowane corocznie (co sezon) w latach 1994–2020^[2] przez Ligue de Football Professionnel (LFP) dla francuskich, męskich, profesjonalnych drużyn klubowych z Ligue 1, Ligue 2 i Championnat National.

Puchar Ligi Francuskiej

Coupe de la Ligue française

Trofeum przyznawane zwycięzcy.
Państwo	Francja  Monako
Dyscyplina	piłka nożna
Organizator rozgrywek	Ligue de football professionnel
Data założenia	1994
Założyciel	Ligue de football professionnel
Poprzednia nazwa	Puchar Lata
Przekształcona na zawodową	1994
Data rozwiązania	2020[1]
Partner TV	France Télévisions Canal+ France
Rozgrywki
Liczba drużyn	40–46
Puchary	Liga Europy UEFA
Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca	Paris Saint-Germain (1994/95)
Ostatni zwycięzca	Paris Saint-Germain (2019/20)
Najwięcej zwycięstw	Paris Saint-Germain (9 razy)

Historia

Protoplastami Pucharu Ligi Francuskiej były: Puchar Charlesa Drago (organizowany cyklicznie w latach 1953–1965 dla klubów zawodowych w czasie, gdy zespoły amatorskie walczyły w pierwszych rundach Pucharu Francji), Puchar Ligi Francuskiej (przeprowadzony dwukrotnie w latach 1963–1965), Puchar Lata (w 1982) oraz bezpośrednio Puchar Ligi Francuskiej (rozgrywany nieregularnie w latach 1984–1994).

Rozgrywki o Puchar Ligi Francuskiej – w ostatecznej formie – powołano do życia w 1994 r., zaś jego premierową edycję przeprowadzono w sezonie 1994/95. W pierwszym finale – zorganizowanym 3 maja 1995 na Parc des Princes – Paris Saint-Germain pokonał 2:0 SC Bastia. Pierwsze trzy spotkania finałowe (1995–1997) odbywały się na Parc des Princes, natomiast w latach 1998–2016 decydujące mecze rozgrywane były na Stade de France (pierwszy 4 kwietnia 1998 Paris Saint-Germain – Girondins Bordeaux 2:2, po dogrywce i 4:2 w serii rzutów karnych). Triumfator Pucharu Ligi Francuskiej miał zagwarantowane miejsce w Lidze Europy UEFA, a wcześniej w Pucharze UEFA. Pomimo znacznie wyższych nagród finansowych niż w Pucharze Francji i krótszej drogi awansu do europejskich pucharów, przez 26 edycji rozgrywki Pucharu Ligi Francuskiej nie zdołały ugruntować swojej pozycji marketingowo-medialnej, wobec czego 18 września 2019 zarząd LFP przegłosował ich zniesienie po zakończeniu edycji 2019/20.

Format

Format rozgrywek był wiele razy zmieniany. W rozgrywkach uczestniczyli kluby występujące w Ligue 1, Ligue 2 i Championnat National. Wszystkie rywalizacje od rundy pierwszej do finału rozgrywane były w jednym meczu. Zwycięzca kwalifikował się do dalszych gier, a pokonany odpadał z rywalizacji. W wypadku kiedy w regulaminowym czasie gry padł remis zarządzana była dogrywka, a jeśli i ona nie przyniosła rozstrzygnięcia, to dyktowane były rzuty karne. Od sezonu 2006/07 rozgrywki składały się z 7 etapów (wcześniej 6, a w sezonie 2009/10 nawet 8): rundy 1-3 eliminacyjnej, 1/16 finału, 1/8 finału, ćwierćfinałów, półfinałów i finału. Mecz finałowy rozgrywany był na różnych obiektach, choć zazwyczaj był to stadion Stade de France w Paryżu, a wcześniej Parc des Princes.

Zwycięzcy i finaliści

Poprzednie formaty (1963–1994)

Sezon K T Zwycięzca Wynik Finalista Data, miejsce Br. Król strzelców Uwagi Puchar Ligi Francuskiej (fr. Coupe de la Ligue) 1963/64     1 RC Strasbourg 2:0 FC Rouen 01.01.1964, Stade de la Meinau, Strasburg, 7.494 36 klubów w 9gr.+ faza puch. 1964/65     1 FC Nantes 4:1 SC Toulon 05.05.1965, Parc des Princes, Paryż, 4.249 31 klub w 8gr.+ faza puch. 1966–1981     nie rozgrywano Puchar Lata (fr. Coupe d'Été) 1982     1 Stade Laval 3:2 AS Nancy 13.06.1982, Stade de Paris, Paryż, 2.500 44 kluby w 8gr.+ faza puch. 1983     nie rozgrywano Puchar Ligi Francuskiej (fr. Coupe de la Ligue) 1984     2 Stade Laval 3:1 AS Monaco 09.10.1984, Stade Auguste-Delaune, Reims, 5.000 57 klubów w 10gr.+ 8gr x 5+ faza puch. 1985     nie rozgrywano 1986     1 FC Metz 2:1 pd. RC Cannes 06.12.1986, Stade Pierre-de-Coubertin, Cannes, 7.000 56 klubów w 9gr.+ 8gr x 4+ faza puch. 1987–1990     nie rozgrywano 1991     1 Stade de Reims 0:0 pd. (k. 4:3) Chamois Niortais 17.07.1991, Stade René-Gaillard, Niort, 1.724 27 klubów, 5 rund 1992     1 Montpellier HSC 3:1 Angers SCO 24.07.1992, Stade Jean-Bouin, Angers, 4.882 54 kluby w 6gr.+ faza puch. 1993     nie rozgrywano 1994     1 RC Lens 3:2 Montpellier HSC 22.07.1994, Stade Félix-Bollaert, Lens, 6.000 48 klubów w 6gr.+ faza puch.

Standardowe formaty (1994–2020)

Sezon K T Zwycięzca Wynik Finalista Data, miejsce Br. Król strzelców Uwagi Puchar Ligi Francuskiej (fr. Coupe de la Ligue) 1994/95     1 Paris Saint-Germain 2:0 Bastia 03.05.1995, Parc des Princes, Paryż, 24.663 4 Stéphane Guivarc’h 44 kluby, 6 rund 1995/96     1 FC Metz 0:0 pd. (k. 7:6) Olympique Lyon 06.04.1996, Parc des Princes, Paryż, 45.368 3 Lilian Compan, Sylvain Wiltord, Ludovic Giuly, Alain Caveglia 48 klubów, 6 rund 1996/97     1 RC Strasbourg 0:0 pd. (k. 6:5) Girondins Bordeaux 12.04.1997, Parc des Princes, Paryż, 39.878 5 David Zitelli 46 klubów, 6 rund 1997/98     2 Paris Saint-Germain 2:2 pd. (k. 4:2) Girondins Bordeaux 06.04.1998, Stade de France, Saint-Denis, 77.700 7 Stéphane Guivarc’h 43 kluby, 6 rund 1998/99     1 RC Lens 1:0 FC Metz 08.05.1999, Stade de France, Saint-Denis, 78.180 4 Nenad Jestrović 41 klub, 6 rund 1999/00     1 Gueugnon 2:0 Paris Saint-Germain 22.04.2000, Stade de France, Saint-Denis, 77.000 4 Richard Akiana 41 klub, 6 rund 2000/01     1 Olympique Lyon 2:1 pd. AS Monaco 05.05.2001, Stade de France, Saint-Denis, 78.010 4 Émerick Darbelet 42 kluby, 6 rund 2001/02     1 Girondins Bordeaux 3:0 Lorient 20.04.2002, Stade de France, Saint-Denis, 75.923 5 Danijel Ljuboja 43 kluby, 6 rund 2002/03     1 AS Monaco 4:1 Sochaux 17.05.2003, Stade de France, Saint-Denis, 75.379 3 Dado Pršo, Fabrice Pancrate, Péguy Luyindula, Ludovic Giuly, Francileudo Santos, Ibrahima Bakayoko 44 kluby, 6 rund 2003/04     1 Sochaux 1:1 pd. (k. 5:4) FC Nantes 17.04.2004, Stade de France, Saint-Denis, 78.409 4 Lilian Compan 44 kluby, 6 rund 2004/05     2 RC Strasbourg 2:1 SM Caen 30.05.2005, Stade de France, Saint-Denis, 78.732 5 Stéphane Samson 44 kluby, 6 rund 2005/06     1 Nancy 2:1 OGC Nice 22.04.2006, Stade de France, Saint-Denis, 76.830 3 Arnaud Gonzalez 42 kluby, 6 rund 2006/07     2 Girondins Bordeaux 1:0 Olympique Lyon 31.03.2007, Stade de France, Saint-Denis, 79.072 3 Bafétimbi Gomis 43 kluby, 7 rund 2007/08     3 Paris Saint-Germain 2:1 RC Lens 29.03.2008, Stade de France, Saint-Denis, 78.741 6 Pauleta 45 klubów, 7 rund 2008/09     3 Girondins Bordeaux 4:0 Vannes 25.04.2009, Stade de France, Saint-Denis, 75.822 3 Madjid Bouabdallah 43 kluby, 7 rund 2009/10     1 Olympique Marsylia 3:1 Girondins Bordeaux 27.03.2010, Stade de France, Saint-Denis, 72.749 4 Brandão 44 kluby, 8 rund 2010/11     2 Olympique Marsylia 1:0 Montpellier HSC 23.04.2011, Stade de France, Saint-Denis, 78.511 3 Vincent Aboubakar, Brice Jovial, Hasan Kabze, Frédéric Sammaritano, Grégory Thil 44 kluby, 7 rund 2011/12     3 Olympique Marsylia 1:0 pd. Olympique Lyon 14.04.2012, Stade de France, Saint-Denis, 78.877 4 Loïc Rémy 42 kluby, 7 rund 2012/13     1 AS Saint-Étienne 1:0 Stade Rennes 20.04.2013, Stade de France, Saint-Denis, 79.087 3 Romain Alessandrini, Mevlüt Erdinç, Nicolas Haquin, Ibrahima Touré 44 kluby, 7 rund 2013/14     4 Paris Saint-Germain 2:1 Olympique Lyon 19.04.2014, Stade de France, Saint-Denis, 78.547 4 Edinson Cavani 42 kluby, 7 rund 2014/15     5 Paris Saint-Germain 4:0 Bastia 11.04.2015, Stade de France, Saint-Denis, 72.000 3 Edinson Cavani, Djibril Cissé, Quentin Ngakoutou, Zlatan Ibrahimović, Julien Viale 42 kluby, 7 rund 2015/16     6 Paris Saint-Germain 2:1 Lille OSC 23.04.2016, Stade de France, Saint-Denis, 68.640 6 Lakdar Boussaha 43 kluby, 7 rund 2016/17     7 Paris Saint-Germain 4:1 AS Monaco 01.04.2017, Parc OL, Décines-Charpieu, 57.841 4 Edinson Cavani, Gaëtan Laborde 43 kluby, 7 rund 2017/18     8 Paris Saint-Germain 3:0 AS Monaco 31.03.2018, Stade Matmut-Atlantique, Bordeaux, 41.248 3 Souleymane Camara, Radamel Falcao, Adrien Hunou 43 kluby, 7 rund 2018/19     3 RC Strasbourg 0:0 pd. (k. 4:1) EA Guingamp 30.03.2019, Stade Pierre-Mauroy, Villeneuve-d’Ascq, 49.161 2 16 piłkarzy 43 kluby, 7 rund 2019/20     9 Paris Saint-Germain 0:0 pd. (k. 6:5) Olympique Lyon 31.07.2020, Stade de France, Saint-Denis, 0 3 Mauro Icardi, Livio Nabab, Loïc Rémy, Moses Simon 45 klubów, 7 rund

Uwagi:

• wytłuszczono i kursywą oznaczone zespoły, które w tym samym roku wywalczyły mistrzostwo i Puchar kraju (dublet),
• wytłuszczono zespoły, które zdobyły mistrzostwo kraju,
• kursywą oznaczone zespoły, które zdobyły Puchar kraju.

Statystyka

Klasyfikacja według klubów

W dotychczasowej historii finałów o Puchar Ligi Francuskiej na podium oficjalnie stawało w sumie 22 drużyny. Liderem klasyfikacji jest Paris Saint-Germain, który zdobył trofeum 9 razy.

Stan na 11.04.2023

Lp.	Klub	Zdobywca	Finalista	Zwycięskie sezony	Przegrane finały
1.	Paris Saint-Germain	9	1	1994/95, 1997/98, 2007/08, 2013/14, 2014/15, 2015/16, 2016/17, 2017/18, 2019/20	1999/00
2.	Girondins Bordeaux	3	3	2001/02, 2006/07, 2008/09	1996/97, 1997/98, 2009/10
3.	Olympique Marsylia	3	0	2009/10, 2010/11, 2011/12
	RC Strasbourg	3	0	1996/97, 2004/05, 2018/19
5.	Olympique Lyon	1	5	2000/01	1995/96, 2006/07, 2011/12, 2013/14, 2019/20
6.	AS Monaco	1	3	2002/03	2000/01, 2016/17, 2017/18
7.	FC Metz	1	1	1995/96	1998/99
	Sochaux	1	1	2003/04	2002/03
	RC Lens	1	1	1998/99	2007/08
10.	Gueugnon	1	0	1999/00
	Nancy	1	0	2005/06
	AS Saint-Étienne	1	0	2012/13
13.	Bastia	0	2		1994/95, 2014/15
14.	Lorient	0	1		2001/02
	Stade Rennes	0	1		2002/03
	FC Nantes	0	1		2003/04
	SM Caen	0	1		2004/05
	OGC Nice	0	1		2005/06
	Vannes	0	1		2008/09
	Montpellier HSC	0	1		2010/11
	Lille OSC	0	1		2015/16
	EA Guingamp	0	1		2018/19

Klasyfikacja według miast

Stan na 11.04.2023

Miasto	Liczba tytułów	Kluby
Paryż	9	Paris SG (9)
Bordeaux	3	Girondins Bordeaux (3)
Marsylia		Olympique Marsylia (3)
Strasburg		RC Strasbourg (3)
Gueugnon	1	FC Gueugnon (1)
Lens		RC Lens (1)
Lyon		Olympique Lyon (1)
Metz		FC Metz (1)
Monaco-Ville		AS Monaco (1)
Montbéliard		FC Sochaux-Montbéliard (1)
Nancy		AS Nancy (1)
Saint-Étienne		AS Saint-Étienne (1)

Zobacz też

• Mistrzostwa Francji w piłce nożnej mężczyzn
• Puchar Francji w piłce nożnej
• Superpuchar Francji w piłce nożnej