Drzewkostrzępka klonowa

Drzewkostrzępka klonowa (Dendrothele acerina (Pers.) P.A. Lemke) – gatunek grzybów z rzędu pieczarkowców (Agaricales)^[1].

Drzewkostrzępka klonowa

Dendrothele acerina na korze wierzby
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	incertae sedis
Rodzaj	drzewkostrzępka
Gatunek	drzewkostrzępka klonowa
Nazwa systematyczna
Dendrothele acerina (Pers.) P.A. Lemke Persoonia 3(3): 366 (1965)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Dendrothele, Incertae sedis, Agaricales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1796 r. Christiaan Hendrik Persoon, nadając mu nazwę Corticium acerinum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1965 r. Paul Arenz Lemke przenosząc go do rodzaju Dendrothele^[1]. Niektóre synonimy nazwy naukowej^[2]:

• Acanthophysium acerinum (Pers.) G. Cunn. 1963
• Aleurocorticium acerinum (Pers.) P.A. Lemke 1964
• Aleurodiscus acerinus (Pers.) Höhn. & Litsch. 1907
• Corticium abietis (Fr.) Romell 1895
• Corticium acerinum Pers. 1796
• Hypochnus acerinus (Pers.) Pat. 1889
• Stereum acerinum (Pers.) Fr. 1838
• Stereum longisporum (Höhn. & Litsch.) Sacc. 1912
• Thelephora acerina (Pers.) Pers. 1801
• Vuilleminia acerina (Pers.) Parmasto 1968
• Xerocarpus acerinus (Pers.) P. Karst. 1882

Polską nazwę nadał Władysław Wojewoda w 1999 r. Wcześniej gatunek ten w polskim piśmiennictwie naukowym opisywany był jako pleśniak klonowy, płaskosz wapniowaty, powłocznik wapniowaty lub powłocznik kredowy^[3].

Morfologia

Owocniki

Skórzaste, rozpostarte na podłożu i ściśle z nim związane. Tworzą rozproszone kolonie. Pojedynczy owocnik ma szerokość 2–10 mm, ale owocniki często zlewają się z sobą. Mają grubość 0,08 – 0,1 (0,15) mm. Powierzchnia oprószona o barwie od kredowo białej do brudnokredowej. Jest ciągła, ale po wyschnięciu staje się popękana. Obrzeża owocników są wyraźnie ograniczone^[4].

Cechy mikroskopowe;

System strzępkowy monomityczny. Strzępki rozgałęzione, cienkościenne, nieregularne, proste, z przegrodami, bez sprzążek. Mają grubość 1,5–2 μm. Występują w nich bardzo liczne kryształki. Hymenium składa się z pseudocystyd, dendrohyfid, bazydioli i podstawek. W starszych owocnikach dendrohyfidy są dobrze rozwinięte, nieregularnie rozgałęzione. Stanowią główną część hymenium. Mają grubość 1–1,5 μm i są bardzo silnie wypełnione kryształkami, wskutek czego są kruche. Kryształki utrudniają też ich obserwację. Stają się lepiej widoczne po wygotowaniu preparatu w kwasie mlekowym, lub po poddaniu go działaniu HCl. Pseudocystydy rozrzucone lub nieobecne. Mają kształt od wrzecionowatego do kolbowatego i palczaste zakończenia i są bezbarwne. Bazydiole odwrotnie jajowate, zgrubiałe i większe od pseudocystyd. Podstawki pałkowate do maczugowatych, o rozmiarach (30–) 40–60 × (6) 7–9 (–12) μm z czterema długimi sterygmami o długości 7,4–10 (–12) i szerokości 1–1,5 um u podstawy. Zarodniki o kształcie od jajowatego do jajowato-elipsoidalnego, lekko spłaszczone doosiowo i rozmiarach (8), 10–13 (–15) × (6) 7–10 (–11) μm (o długości mniej więcej dwukrotnie większej od szerokości). Ściany zarodników cienkie lub nieco pogrubione, gładkie, nieamyloidalne, lub lekko amyloidalne^[4].

Występowanie i siedlisko

Jest szeroko rozprzestrzeniony w wielu regionach świata, zarówno o klimacie umiarkowanym, jak i tropikalnym. Występuje w USA, na wyspach Morza Karaibskiego, w Meksyku, Europie, Nowej Zelandii, Japonii^[4], Brazylii^[5]. W Polsce jest pospolity^[3].

Saprotrof rozwijający się na korze drzew i krzewów liściastych, szczególnie takich, jak: klon jawor, klon polny, różne gatunki wierzb. Rozwija się przez cały rok^[3]. Najczęściej występuje na pniach, na wysokości do 1–2 m nad ziemią^[4].