Denholm Elliott

Denholm Mitchell Elliott (ur. 31 maja 1922 w Londynie, zm. 6 października 1992 w Ibizie) – brytyjski aktor filmowy, teatralny i telewizyjny, trzykrotny laureat nagród BAFTA dla najlepszego aktora drugoplanowego.

Denholm Elliott

Imię i nazwisko	Denholm Mitchell Elliott
Data i miejsce urodzenia	31 maja 1922 Londyn
Data i miejsce śmierci	6 października 1992 Ibiza
Zawód	aktor
Współmałżonek	Virginia McKenna (1954–1957; rozwód) Susan Robinson (od 1962)
Lata aktywności	1949–1992
Odznaczenia

Życiorys

Ukończył Malvern College w Worcestershire i w 1939 roku rozpoczął studia w Royal Academy of Dramatic Art w Londynie. Podczas II wojny światowej był radiooperatorem i strzelcem pokładowym w RAF. We wrześniu 1943 roku jego samolot, Handley Page Halifax, został zestrzelony nad Morzem Północnym i do końca wojny Elliot przebywał w niemieckim obozie jenieckim Stalag 344 Lamsdorf w dzisiejszych Łambinowicach^[1], gdzie zorganizował amatorską grupę teatralną No Name Players^[2] i brał udział w amatorskich przedstawieniach.

Po zakończeniu wojny wrócił do Londynu i rozpoczął karierę aktorską w teatrze. W 1946 roku zadebiutował na West Endzie w przedstawieniu The Guinea Pig^[3]. W filmie debiutował drugoplanową rolą w komedii Dear Mr. Prohack w 1949 roku.

Jego dorobek artystyczny obejmuje role w ponad 120 filmach i serialach telewizyjnych^[4]. W 1988 roku w uznaniu zasług dla sztuki filmowej został Komandorem Orderu Imperium Brytyjskiego.

Życie prywatne

Elliott był dwa razy żonaty. Pierwsze małżeństwo, zawarte w 1954 roku z aktorką Virginią McKenna, zakończyło się rozwodem w 1957^[3][5]. Od 1962 roku żył w otwartym związku małżeńskim^[6] z 20 lat młodszą Susan Robinson; miał z nią dwoje dzieci.

Był biseksualny^[6]. W 1987 roku wykryto u niego wirusa HIV^[a], a rok później zdiagnozowano AIDS. Zmarł na gruźlicę będącą powikłaniem AIDS w 1992 roku, w swoim domu na Ibizie.

Filmografia

• 1949 Dear Mr. Prohack jako Oswald Morfey
• 1952 Bariera dźwięku (The Sound Barrier) jako Christopher Ridhefield
• 1952 The Ringer jako John Lemley
• 1952 The Holly and the Ivy jako Michael 'Mick' Gregory
• 1953 The Heart of the Matter jako Wilson
• 1953 Okrutne morze (The Cruel Sea) jako Morell
• 1953 They Who Dare jako sierżant Corcoran
• 1954 Lease of Life jako Martin Blake
• 1955 The Man Who Loved Redheads jako Dennis
• 1955 The Night My Number Came Up jako porucznik McKenzie
• 1957 Twelfth Night jako Sebastian
• 1959 The Moon and Sixpence jako pisarz
• 1962 Station Six-Sahara jako Macey
• 1964 The High Bright Sun jako Baker
• 1964 Nothing But the Best jako Charlie Prince
• 1964 The Holy Terror jako Herbert
• 1965 Król szczurów (King Rat) jako pułkownik G.D. Larkin
• 1965 You Must Be Joking! jako kapitan Tabasco
• 1966 Alfie jako aborcjonista
• 1966 Maroc 7 jako inspektor Barrada
• 1966 The Spy with a Cold Nose jako Pond-Jones
• 1968 Mewa (The Sea Gull) jako dr Dorn
• 1968 The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde jako dr George Devlin
• 1968 Noc, w którą zamordowano Minsky’ego^[7] jako Vance Fowler
• 1970 Spóźniony bohater (Too Late the Hero) jako kapitan Hornsby
• 1970 Szczeble kariery Michaela Rimmera^[8] jako Peter Niss
• 1971 W poszukiwaniu miłości (Quest for Love) jako Tom Lewis
• 1971 Dom wampirów^[9] jako Charles Hillyer^[10]
• 1971 Percy jako Emmanuel Whitbread
• 1972 Madame Sin jako Malcolm De Vere
• 1973 Dom lalki (A Doll's House) jako Krogstad
• 1973 Gabinet grozy^[11] jako Diltant^[12]
• 1974 Kariera Duddy Kravitza (The Apprenticeship of Duddy Kravitz) jako duchowny
• 1974 Percy's Progress jako Sir Emmanuel Whitbread
• 1974 The Last Chapter jako Robert Murray
• 1975 Rosyjska ruletka (Russian Roulette) jako komandor Petapiece
• 1976 Powrót Robin Hooda (Robin and Marian) jako Will Szkarłatny
• 1976 Córka dla diabła (To the Devil a Daughter) jako Henry Beddows
• 1976 Przeklęty rejs (Voyage of the Damned) jako admirał Wilhelm Canaris
• 1977 Dziwna sprawa końca cywilizacji^[13] jako angielski delegat
• 1977 O jeden most za daleko (A Bridge Too Far) jako oficer RAF-u
• 1978 Sweeney 2 jako st. nadinspektor Jupp
• 1978 Wzgórze królików (Watership Down) jako Pierwiosnek (głos)
• 1978 Chłopcy z Brazylii (The Boys from Brazil) jako Sidney Beynon
• 1978 Pies Baskerville’ów (The Hound of the Baskervilles) jako Stapelton
• 1978 Dziewczynka w błękicie (La petite fille en velours bleu) jako Mike
• 1979 Saint Jack jako William Leigh
• 1979 Świt Zulu (Zulu Dawn) jako ppłk Pulleine
• 1979 Tylko dla sępów (Game for Vultures) jako Raglan Thistle
• 1979 Kuba (Cuba) jako Donald Skinner
• 1980 Zmysłowa obsesja (Bad Timing) jako Stefan Vognic
• 1980 Niedzielni kochankowie (Sunday Lovers) jako Parker
• 1980 Blade on the Feather jako Jack Hill
• 1980 Rising Damp jako Charles Seymour
• 1981 Poszukiwacze zaginionej Arki^[14] jako Marcus Brody
• 1982 Syrop z siarki i piołunu (Brimstone & Treacle) jako Tom Bates
• 1982 Misjonarz (The Missionary) jako biskup
• 1983 Nieoczekiwana zmiana miejsc (Trading Places) jako Coleman
• 1983 Pies Baskerville’ów^[15] jako dr Mortimer
• 1983 The Wicked Lady jako sir Ralph Skelton
• 1984 Ostrze brzytwy (The Razor's Edge) jako Elliott Templeton
• 1984 Prywatne zajęcia (A Private Function) jako dr Charles Swaby
• 1984 Camille jako hrabia de Noilly
• 1985 Pokój z widokiem (A Room with a View) jako pan Emerson
• 1985 Obrona królestwa (Defence of the Realm) jako Vernon Bayliss
• 1985 Underworld jako dr Savary
• 1985 Past Caring jako Victor
• 1986 Odlotowe chłopaki (The Whoopee boys) jako pułkownik Phelps
• 1986 Hotel du Lac jako Philip Neville
• 1986 Pani Delafield wychodzi za mąż^[16] jako George Parker
• 1987 Maurycy (Maurice) jako doktor Barry
• 1987 Wrzesień (September) jako Howard
• 1987 Scoop jako pan Salter
• 1988 Tożsamość Bourne’a (The Bourne Identity) jako Washburn
• 1988 Powrót znad rzeki Kwai^[17] jako pułkownik Grayson
• 1988 Abelard i Heloiza (Stealing Heaven) jako Fulbert
• 1988 Klucze do wolności (Keys to Freedom) jako inspektor Basil Crisp
• 1988 Cyryl: CIA KGB (Codename: Kyril) jako Povin
• 1988 Wojna Hanny (Hanna's War)
• 1989 Indiana Jones i ostatnia krucjata^[18] jako Marcus Brody
• 1989 Zabić tatę (Killing Dad) jako Nathy
• 1990 The Love She Sought jako James O'Hannon
• 1990 Sunday Pursuit jako Thomas Wilkins
• 1991 Gorąca noc (Scorchers) jako Howler
• 1991 Szkoła wyrzutków (Toy Soldiers) jako dyrektor
• 1991 Pod wiatr (One Against the Wind) jako ojciec LeBlanc
• 1991 Morderstwo doskonałe^[19] jako George Smiley
• 1991 The Black Candle jako William Filmore
• 1992 Poza sceną (Noises Off...) jako Selsdon Mowbray

Nagrody i nominacje

• BAFTA:
  • 1982 – nominacja Najlepszy aktor drugoplanowy za Poszukiwaczy zaginionej Arki
  • 1974 – nominacja Najlepszy aktor drugoplanowy za film Dom lalki
  • 1980 – nominacja Najlepszy aktor drugoplanowy za film Saint Jack
  • 1981 – Najlepszy aktor telewizyjny za film Blade on the Feather
  • 1984 – Najlepszy aktor drugoplanowy za film Nieoczekiwana zmiana miejsc
  • 1985 – Najlepszy aktor drugoplanowy za film Prywatne zajęcia
  • 1986 – Najlepszy aktor drugoplanowy za film Obrona królestwa
  • 1987 – nominacja Najlepszy aktor telewizyjny za film Hotel du Lac
  • 1987 – nominacja Najlepszy aktor drugoplanowy za film Pokój z widokiem

• Evening Standard British Film Awards
  • 1981 – Najlepszy aktor: Zmysłowa obsesja, Rising Damp, Jutrzenka Zulusów
  • 1985 – Peter Sellers Award for Comedy
• Gemini Awards
  • 1988 – nominacja Najlepszy aktor pierwszoplanowy: A Child's Christmas in Wales
• Kansas City Film Critics Circle Awards
  • 1987 – Najlepszy aktor drugoplanowy za film Pokój z widokiem
• MystFest
  • 1986 – Najlepszy aktor za film Obrona królestwa
• Oscar:
  • 1987 – nominacja Najlepszy aktor drugoplanowy za film Pokój z widokiem

Uwagi

1. Według niektórych źródeł został zarażony przez transfuzję krwi, jednak w wydanej dwa lata po śmierci aktora biografii (Susan Elliott, Barry Turner: Denholm Elliott: Quest for Love. Trafalgar Square, 1996. ISBN 978-0747243786. Brak numerów stron w książce), wdowa ujawniła jego biseksualizm i ich otwarte małżeństwo.