Dowództwo Okręgu Korpusu Nr V

Dowództwo Okręgu Korpusu Nr V (DOK V) – terytorialny organ Ministerstwa Spraw Wojskowych okresu II RP, pełniący funkcje administracyjno-gospodarcze, mobilizacyjne i garnizonowo-porządkowe z siedzibą w garnizonie Kraków.

Dowództwo Okręgu Korpusu Nr V

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1921
Rozformowanie	1939
Tradycje
Rodowód	Polska Komenda Wojskowa w Krakowie Dowództwo Okręgu Generalnego „Kraków”
Dowódcy
Pierwszy	gen. por. Emil Gołogórski
Ostatni	gen. bryg. Aleksander Narbutt-Łuczyński
Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja	garnizon Kraków
Podległość	Ministerstwo Spraw Wojskowych

Pieczęć nagłówkowa, podłużna DOK V

DOK w 1939

Budynek komendy V Korpusu, ul. Stradomska 12/14, Kraków (dawny klasztor bożogrobców)^[1]

Historia okręgu

1 listopada 1918 została utworzona Polska Komenda Wojskowa w Krakowie, która początkowo objęła swoim zasięgiem powiaty Galicji Zachodniej i Śląska Cieszyńskiego, które wcześniej podlegały austriackiemu Militar-Kommando w Krakowie^[2].

7 listopada PKL rozszerzyła swoją władzę o resztę Galicji, a w drugiej połowie listopada również o powiaty: będziński, dąbrowski i olkuski. 12 listopada 1918 PKL podjęła decyzję o utworzeniu 7 okręgów wojskowych:

• Podhalański Okręg Wojskowy z siedzibą w Nowym Targu - ppłk Andrzej Galica
• Przemyski Okręg Wojskowy z siedzibą w Przemyślu - ppłk Michał Tokarzewski-Karaszewicz^[3]
• Śląski Okręg Wojskowy z siedzibą w Cieszynie - płk Franciszek Latinik
• Tarnowski Okręg Wojskowy z siedzibą w Tarnowie - płk Mieczysław Kuliński
• Wadowicki Okręg Wojskowy z siedzibą w Wadowicach - płk Celestyn Brŭckner
• Rzeszowski Okręg Wojskowy z siedzibą w Rzeszowie - płk Ludwik Zawada
• Będziński Okręg Wojskowy z siedzibą w Będzinie - płk Rudolf Tarnawski

Kraków i Wieliczka oraz powiat krakowski leżały w gestii Komendy Miasta Krakowa. Komendantem miasta mianowany został gen. Antoni Madziara, jego zastępcą, płk Stanisław Haller. Komendy okręgów wojskowych podlegały Polskiej Komendzie Wojskowej w Krakowie.

27 listopada 1918 Polska Komenda Wojskowa przemianowana została na Dowództwo Okręgu Generalnego w Krakowie^[4].

Dowództwo Okręgu Generalnego „Kraków” - Okręgu Korpusu Nr V

Dowódcy okręgu

• gen. por. Emil Gołogórski (27 listopada 1918 – 30 maja 1919^[5])
• gen. por. Antoni Symon (od 30 maja 1919^[6])
• gen. ppor. Gustaw Zygadłowicz (18 sierpnia – 3 października 1920)
• gen. por. Antoni Symon (1 września 1920 – marca 1921)
• gen. dyw. Aleksander Osiński (od 22 stycznia 1921)
• gen. dyw. Józef Czikel (10 września 1922 – 15 listopada 1923^[7])
• gen. dyw. Mieczysław Kuliński (od 15 listopada 1923^[8])
• gen. bryg. Stanisław Wróblewski (30 maja 1926 – 20 maja 1930^[9])
• gen. bryg. Aleksander Narbutt-Łuczyński (20 maja 1930^[10] - 1939)

Zastępcy dowódcy okręgu

• płk SG Eugeniusz Tinz (p.o. od 20 kwietnia 1921)
• gen. bryg. Henryk Minkiewicz (1 maja 1922 – 30 sierpnia 1923 → zastępca dowódcy OK I)
• gen. bryg. Wacław Dziewanowski (30 sierpnia 1923 – 1925)
• płk dypl. Marian Bolesławicz (5 lutego 1930 – październik 1935)
• gen. bryg. Bolesław Jatelnicki-Jacyna (1937 - wrzesień 1939)

Pomocnicy dowódcy okręgu

• płk Roman Witorzeniec (listopad 1935 – wrzesień 1939)

Oficerowie ordynansowi dowódcy okręgu (adiutanci)

• kpt. Michał Remer (lata 20.)^[11]

Szefowie sztabu okręgu

• płk Stanisław Haller (18 listopada 1918 – 7 lutego 1919)
• płk Józef Czikel (1 maja 1919 – 6 marca 1920)
• płk SG Eugeniusz Tinz (4 września 1920 – 25 września 1921)
• płk SG Jan Kubin (? – 15 października 1923)
• płk SG Emil Krukowicz-Przedrzymirski (15 października 1923^[12] – 31 lipca 1924^[13])
• płk SG Rudolf Kawiński (15 października 1924 – 5 czerwca 1926)
• ppłk SG Mieczysław Wyżeł-Ścieżyński (5 czerwca – 10 listopada 1926)
• płk SG Marian Bolesławicz (grudzień 1926 – grudzień 1928)
• płk dypl. Leopold Endel-Ragis
• ppłk / płk dypl. kaw. Bolesław Świdziński (marzec 1929^[14] - 30 września 1930 → stan nieczynny^[15])
• ppłk dypl. piech. Zygmunt Berling (X 1930^[16] - październik 1932)
• ppłk dypl. Tadeusz Roman Tomaszewski (X 1932 – luty 1936)
• ppłk dypl. Witosław Porczyński (do września 1939)

Zastępcy szefa sztabu

• ppłk Adam Jordan-Rozwadowski (1923^[17])
• ppłk SG Wilhelm Lawicz-Liszka (od stycznia 1924)

Szefowie artylerii i uzbrojenia

• gen. bryg. Ignacy Ledóchowski (1923 – 1925)

Szefowie inżynierii i saperów

• płk sap. Józef Olszyna-Wilczyński (1922 – 13 lipca 1923 → szef Wydziału I Departamentu V MSWojsk.)
• płk sap. Jan Skoryna (13 lipca 1923 – 1925)

Szefowie łączności / szefowie 5 Okręgowego Szefostwa Łączności (1921-1929 i 1939)

• kpt. łącz. Stanisław Władysław Rausch (1923^[18])
• ppłk łącz. dr Józef Seruga (VI 1926^[19][20] – marzec 1929)

Szefowie intendentury / szefowie 5 Okręgowego Szefostwa Intendentury

Odcisk pieczęci Szefa Intendentury i Taborów Okręgu Korpusu Nr V

• płk int. Stanisław Feliks Barzykowski (1923^[18] – 1 grudnia 1924^[21] → p.o. inspektora służby intendentury w Dep. VII MSWojsk.)
• płk int. Tadeusz Stefan Dębski (p.o. od 1 grudnia 1924^[21])
• płk int. Szymon Miodoński (do sierpnia 1939 → szef intendentury Armii „Kraków”)

Szefowie Poborowi / inspektorzy poborowi

• ppłk piech. Tadeusz Wiśniowski (1923^[18] – marzec 1925^[22])
• płk piech. Maksymilian Marian Antoni Hoborski (od marca 1925^[22])

Szefowie remontu

• ppłk jazdy Adam Śmiałowski^[a] (do grudnia 1923)
• ppłk tab. Alfred Uleniecki (od lutego 1924^[26])

Dowódcy Żandarmerii

• gen. ppor. Eugeniusz Dąbrowiecki (XI 1918 – maj 1919)
• płk żan. Emil Tintz (V – grudzień 1919)

Dowódca Obrony Przeciwlotniczej

• płk piech. Marian Ocetkiewicz (1937 – wrzesień 1939)

Szefowie sanitarni

• gen. ppor. Tadeusz Zapałowicz (1918–1921)
• płk lek. Ignacy Masny (1923)
• płk lek. Bolesław Korolewicz (8 II 1924 – 31 III 1930)
• płk lek. Jerzy Nadolski (VI 1930 – 30 IV 1934 → szef san. OK I)
• płk lek. Bolesław Błażejewski (V 1934 – 1936 → szef san. OK II)
• płk lek. Tomasz Krzyski (20 IV 1938 – VIII 1939)
• ppłk lek. dr Władysław Bartoszyński (p.o. 1–17 IX 1939)

Szefowie weterynarii

• ppłk lek. wet. Stanisław Iwaszkiewicz (1923^[18])

Szefowie duszpasterstwa wyznania rzymskokatolickiego

• dziekan generalny ks. Piotr Niezgoda (1921–1930)
• proboszcz / dziekan ks. dr Antoni Zapała (1 czerwca 1931^[27] - 1939)

Szefowie duszpasterstwa ewangelickiego

• proboszcz ks. Karol Grycz-Śmiłowski (1919 – 30 listopada 1930 → stan spoczynku)

Uwagi

1. Ppłk jazdy Adam Śmiałowski ur. 24 sierpnia 1873 w Witkowicach. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w Komisji Remontowej w Krakowie, a jego oddziałem macierzystym był 20 pułk ułanów w Rzeszowie^[23]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podpułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 14. lokatą w korpusie oficerów jazdy. Oficer nadetatowy 20 puł., pełniący służbę w DOK V w Krakowie na stanowisku szefa remontu^[24]. Zmarł 28 grudnia 1923 w Krakowie^[25].