Ferdynand Piwowar

Ferdynand Stanisław Piwowar (ur. 3 maja 1905 w Męcinie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – polski nauczyciel, podporucznik rezerwy piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Ferdynand Piwowar

podporucznik
Data i miejsce urodzenia	3 maja 1905 Męcina
Data i miejsce śmierci	wiosna 1940 Charków
Przebieg służby
Lata służby	1927–1940
Siły zbrojne	Wojsko Polskie
Jednostki	73 Pułk Piechoty 1 Pułk Strzelców Podhalańskich 2 Pułk Strzelców Podhalańskich
Stanowiska	dowódca plutonu ckm
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa (kampania wrześniowa)
Późniejsza praca	nauczyciel, kierownik szkoły

Życiorys

Urodził się jako syn Józefa i Marianny, z domu Wójtowicz. W 1925 ukończył Państwowe Seminarium Nauczycielskie w Starym Sączu^[a]. Trzy lata później w 1928 został absolwentem Batalionu Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 4. Został mianowany na stopień podporucznika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931^[1]. Był przydzielony do 73 pułku piechoty, później do 1 pułku Strzelców Podhalańskich, w którym odbywał następnie ćwiczenia wojskowe na stanowisku dowódcy plutonu ckm^[2].

Zawodowo w latach 1934–1939 pracował jako nauczyciel i kierownik Szkoły Powszechnej w Mrzygłodzie^[3][4]. Był członkiem Związku Strzeleckiego (w 1936 w stopniu kompanijnego rezerwy)^[5].

Ferdynand Piwowar w mundurze z żoną Stanisławą

W sierpniu 1939, wobec zagrożenia konfliktem zbrojnym, został zmobilizowany do 2 pułku Strzelców Podhalańskich w Sanoku, a po wybuchu II wojny światowej we wrześniu 1939 w jego szeregach udał się na szlak wojenny. Podczas kampanii wrześniowej uczestniczył w walkach pod Mękarzowicami nad rzeką Nidę 7 września, później Koniecmostami, Skrobaczowem, Rytwianami, aż do kapitulacji pułku pod Tomaszowem Lubelskim. Został wzięty przez Niemców do niewoli, z której zbiegł, a następnie, po agresji ZSRR na Polskę w dniu 17 września 1939 został aresztowany przez Sowietów pod Tarnopolem. Był przetrzymywany w obozie starobielskim^[6]. Stamtąd nadesłał do bliskich dwie kartki pocztowe i telegram. Wiosną 1940 wraz z jeńcami osadzonymi w Starobielsku został przewieziony do Charkowa^[7], gdzie rozstrzelali go funkcjonariusze Obwodowego Zarządu NKWD w Charkowie oraz pracownicy NKWD przybyli z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940, a następnie pogrzebano go w bezimiennej, zbiorowej mogile w Piatichatkach^[7]. 17 czerwca 2000 został w tym miejscu oficjalnie otwarty Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie^[8]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD, pod poz. 2744^[7].

Jego żoną była Stanisława, z domu Steinmetz, z którą miał dwóch synów: Wiesława i Bogusława.

Tablica upamiętniająca Ferdynanda Piwowara w Mrzygłodzie

Kamień przy Dębie Pamięci honorującym Ferdynanda Piwowara w Mrzygłodzie

Upamiętnienie

W rodzinnej Męcinie na cmentarzu istnieje symboliczny grób Ferdynanda Piwowara, zaś przy kościele św. Kazimierza w Nowym Sączu jego nazwisko zostało umieszczone na tablicy pamiątkowej z 1992 (tak samo został upamiętniony inny zamordowany w ramach zbrodni katyńskiej pochodzący z Męciny, Władysław Pociecha).

W 50. rocznicę śmierci Ferdynanda Piwowara w 1990 na ścianie budynku Szkoły Podstawowej im. Króla Władysława Jagiełły w Mrzygłodzie umieszczono tablicę upamiętniającą jego osobę.

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło – decyzją nr 439/MON^[9] – mianował go pośmiertnie na stopień porucznika^[10][11]. Awans został ogłoszony 10 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”^[12][13][14].

Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews pt. 2007-11-10: Drugi dzień uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”

24 kwietnia 2009, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, w ogrodzie przy tejże szkole został poświęcony Dąb Pamięci wraz z kamieniem honorujące Ferdynanda Piwowara (zasadzenia dokonali jego syn Wiesław, synowa, wnuk oraz byli uczniowie z Mrzygłodu)^[15].

Zobacz też

• jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
• obozy NKWD dla jeńców polskich
• ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Charkowie

Uwagi

1. Inne źródła podały Państwowe Seminarium Nauczycielskie w Krakowie.