Gać (województwo podlaskie)

Gać – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Łomża^[4][6].

Gać

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	łomżyński
Gmina	Łomża
Liczba ludności (2011)	183[1][2]
Strefa numeracyjna	86
Kod pocztowy	18-400[3]
Tablice rejestracyjne	BLM
SIMC	0400656[4]
Położenie na mapie gminy wiejskiej Łomża Gać
Położenie na mapie Polski Gać
Położenie na mapie województwa podlaskiego Gać
Położenie na mapie powiatu łomżyńskiego Gać
53°04′46″N 22°14′46″E[5]

W latach 1973–1976 istniała gmina Gać. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Wojciecha Biskupa i Męczennika w Puchałach^[7].

Historia

Wieś wzmiankowana w roku 1438. Gniazdo rodu Gackich.

W roku 1827 we miejscowości 21 domów i 145 mieszkańców. Pod koniec XIX wieku Gać Sokola łąka, wieś szlachecka i włościańska w powiecie łomżyńskim, gmina Puchały. Wymieniono tu: urząd gminny, szkółkę, synagogę i młyn wodny.^[8]

W latach 1921 – 1939 wieś leżała w województwie białostockim, w powiecie łomżyńskim, w gminie Puchały.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwało 491 osób, 257 było wyznania rzymskokatolickiego, 8 ewangelickiego a 226 mojżeszowego. Jednocześnie 268 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową a 223 żydowską. Były tu 53 budynki mieszkalne^[9]. Miejscowość należała do parafii rzymskokatolickiej w m. Puchały. Podlegała pod Sąd Grodzki w Zambrowie i Okręgowy w Łomży; właściwy urząd pocztowy mieścił się w m. Czerwony Bór^[10].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. Od 22 lipca 1941 do 1945 włączona w skład Landkreis Lomscha, Bezirk Bialystok III Rzeszy^[11].

Pod koniec XX wieku przyłączona po pożarze do gminy Łomża.

Współcześnie

Miejscowość nad rzeką Gać, przy drodze wojewódzkiej nr 679. We wsi są trzy mosty łączące oba brzegi rzeki. W pobliżu wyodrębnione zostały miejsca występowania kruszyw naturalnych w ilościach przemysłowych.^[12] Jedna z lepiej rozwiniętych gospodarczo osad w gminie (sklepy, hurtownie, składy, piekarnia, młyn wodny, serwis ciągników i maszyn rolniczych).

Sąsiaduje z miejscowościami: Milewo, Puchały, Lutostań, Pęsy-Lipno.

Obiekty użyteczności publicznej

• wiejski ośrodek zdrowia
• remiza strażacka
• lecznica weterynaryjna
• bank spółdzielczy
• urząd pocztowy^[12]

Obiekty zabytkowe

• młyn wodny, drewniany z początku XX w., odbudowany po 1945 r.
• cmentarz z I wojny Światowej^[12]

Zobacz też

• Gać
• Gać Kaliska
• Gać Warcka