Giovanni Francesco Anerio

Giovanni Francesco Anerio (ur. około 1567 w Rzymie, zm. 12 czerwca 1630 w Grazu^[1][2][3]) – włoski kompozytor.

Giovanni Francesco Anerio

Data i miejsce urodzenia	ok. 1567 Rzym
Data i miejsce śmierci	12 czerwca 1630 Graz
Gatunki	muzyka poważna, muzyka barokowa
Zawód	kompozytor

Życiorys

Był młodszym bratem kompozytora Felice Anerio^[1][2][3]. W latach 1574–1579 był dyskantystą w Cappella Giulia w Rzymie^[1], następnie od około 1583 roku związany był z Oratorium Filipa Neriego^[2]. Od 1584 roku pełnił posługę ostiariusza, a od 1586 roku lektora^[2]. W 1595 roku objął funkcję organisty archikonfraterni SS. Crocifisso przy kościele św. Marcelego^[1]. Pełnił funkcję kapelmistrza w bazylice św. Jana na Lateranie (1600–1603), kościele Santo Spirito in Sassia (1605–1609), a od 1609 roku w katedrze w Weronie^[1][2][3]. Po powrocie do Rzymu w 1611 roku został prefektem muzyki w Seminario Romano, a od 1613 do 1620 roku był kapelmistrzem w kościele Santa Maria ai Monti^[1][2][3]. W 1616 roku otrzymał święcenia kapłańskie^[1][2].

W 1624/1625 roku przybył do Warszawy, gdzie objął posadę kierownika chóru na dworze króla Zygmunta III Wazy^[1][2][3]. Zmarł w trakcie podróży powrotnej do Rzymu^[1][2].

Twórczość

Należał do przedstawiciel szkoły rzymskiej, przekraczał jednak charakterystyczne dla niej zasady polifonii, łącząc je z zasadami basso continuo^[1]. Nawiązywał do twórczości Giovanniego Pierluigiego da Palestriny, nie tylko zapożyczając jego styl, ale też tworząc cieszące się w ówczesnej epoce popularnością opracowanie jego Missa Papae Marcelli na zespół 4-głosowy^[1]. Tworzył prawie wyłącznie muzykę religijną, posługując się przy tym głównie mniejszymi formami motetu i koncertu^[1]. Swoim Teatro armonico spirituale na 5–8 głosów i basso continuo (wyd. 1619) przyczynił się do rozwoju formy oratorium^[1][2].

Liczne utwory Aneria drukowano w XVII-wiecznych antologiach^[1]. Utwory powstałe podczas pobytu w Polsce, w tym dedykowana królowej Konstancji Missa Constantia na 12 głosów i basso continuo, pozostały w rękopisie^[1].

Wybrane kompozycje

(na podstawie materiałów źródłowych^[1][2])

• Il primo libro de madrigali na 5 głosów (wyd. 1599)
• Dialogo pastorale na 3 głosy (wyd. 1600)
• Madrigali na 5–6 i 8 głosów (wyd. 1608)
• Motecta na 1–3 głosy (wyd. 1609)
• Motectorum na 1–6 głosów i basso continuo (wyd. 1611)
• Recreatione armonica. Madrigali na 1–2 głosy i basso continuo (wyd. 1611)
• Litaniae na 7–8 głosów (wyd. 1611)
• Motectorum na 1–6 głosów i basso continuo (wyd. 1613)
• Antiphonae na 2–4 głosy i basso continuo (wyd. 1613)
• Sacri concentus na 4-6 głosów i basso continuo (wyd. 1613)
• Responsoria Nativitatis Domini na 3–4 i 8 głosów oraz basso continuo (wyd. 1614)
• Psalmi vesperarum na 3–4 głosy i basso continuo (wyd. 1614)
• Missarum na 4–6 głosów i basso continuo (wyd. 1614)
• Sacri concentus na 1–6 głosów i basso continuo (wyd. 1617)
• Diporti musicali na 1–4 głosy i basso continuo (wyd. 1617)
• Selva armonica na 1–4 głosy i basso continuo (wyd. 1617)
• Sacrarum cantionum na 1–5 głosów i basso continuo (wyd. 1618)
• Teatro armonico spirituale na 5–8 głosów i basso continuo (wyd. 1619)
• Ghirlanda si sacre rose na 5 głosów i basso continuo (wyd. 1619)
• La bella Clori armonica na 1–3 głosy i basso continuo (wyd. 1619)
• Rime sacre concertate na 2–4 głosy i basso continuo (wyd. 1620)
• I lieti scherzi na 1–4 głosy i basso continuo (wyd. 1621)