Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa

Graniczna Placówka Kontrolna Zebrzydowice

zlikwidowany pododdział wykonujący kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu bezpośrednio w przejściach granicznych Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Graniczna Placówka Kontrolna Zebrzydowicemap
Remove ads

Graniczna Placówka Kontrolna Zebrzydowice – zlikwidowany pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza wykonujący kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu bezpośrednio w przejściach granicznych na granicy z Czechosłowacją. Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Zebrzydowicach – zlikwidowana graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej wykonująca kontrolę graniczną osób, towarów i środków transportu bezpośrednio w przejściach granicznych na granicy z Czechosłowacją/Republiką Czeską[b].

Szybkie fakty Państwo, Sformowanie ...

Placówka Straży Granicznej w Zebrzydowicach – zlikwidowana graniczna jednostka organizacyjna Straży Granicznej realizująca zadania w ochronie granicy państwowej na granicy z Republiką Czeską.

Remove ads

Formowanie i zmiany organizacyjne

Podsumowanie
Perspektywa

W październiku 1945 Naczelny Dowódca Wojska Polskiego nakazywał sformować na granicy państwowej 51 przejściowych punktów kontrolnych (PPK)[c]. Przejściowy Punkt Kontrolny Zebrzydowice (PPK Zebrzydowice) powstała w 1945 jako Kolejowy Przejściowy Punkt Kontrolny I kategorii o etacie nr 8/10[1]. Obsada PPK składała się z 33 żołnierzy i 3 pracowników cywilnych[2].

W 1946 przeformowana została na drogowy PPK kategorii A o etacie 7/10[d]. Następnie przeformowana na etat 7/51 kategorii A i przemianowana na Graniczną Placówkę Kontrolną Ochrony Pogranicza Zebrzydowice[e].

W 1948 pododdział przekazany został do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego[f].

Thumb
por. Jan Żyłuk z GPK Zebrzydowice kontroluje parowóz na stacji kolejowej Zebrzydowice – pg Zebrzydowice-Petrovice u Karviné (1950)

W 1950 przeformowano na Graniczna Placówka Kontrolna WOP kolejowa o etacie nr 096/25[g].

W 1952 GPK Zebrzydowice została włączona w struktury 4. Brygady WOP w Gliwicach, o etacie nr 352/2[h].

1 lipca 1965 Wojska Ochrony Pogranicza podporządkowano Ministerstwu Obrony Narodowej, Dowództwo WOP przeformowano na Szefostwo WOP z podległością Głównemu Inspektoratowi Obrony Terytorialnej. Do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych odeszła cała kontrola ruchu granicznego oraz ochrona GPK. Tym samym naruszono jednolity system ochrony granicy[3]. GPK Zebrzydowice weszła w podporządkowanie Wydziału Kontroli Ruchu Granicznego Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej, kontrolę graniczną wykonywali funkcjonariusze Milicji Obywatelskiej podlegli MSW[4].

1 października 1971 WOP został podporządkowany pod względem operacyjnym, a od 1 stycznia 1972 pod względem gospodarczym MSW. Do WOP powrócił cały pion kontroli ruchu granicznego wraz z przejściami. Przywrócono jednolity system ochrony granicy państwa[5]. GPK Zebrzydowice podlegało bezpośrednio sztab Górnośląskiej Brygadzie WOP w Gliwicach.

Straż Graniczna

15 maja 1991 po rozwiązaniu Wojsk Ochrony Pogranicza, 16 maja 1991 Graniczna Placówka Kontrolna Zebrzydowice weszła w podporządkowanie Beskidzkiego Oddziału Straży granicznej w Cieszynie[i] i przyjęła nazwę Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Zebrzydowicach (GPK SG w Zebrzydowicach).

1 grudnia 1998 Decyzją nr 34 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 5 sierpnia 1998[j], GPK SG w Zebrzydowicach została włączona w struktury Śląskiego Oddziału Straży Granicznej w Raciborzu[6].

W 2000 rozpoczęła się reorganizacja struktur Straży Granicznej związana z przygotowaniem Polski do wstąpienia, do Unii Europejskiej i przystąpieniem do Traktatu z Schengen. Podczas restrukturyzacji wprowadzono kompleksową ochronę granicy już na najniższym szczeblu organizacyjnym tj. strażnica i graniczna placówka kontrolna. Wprowadzona całościowa ochrona granicy zniosła podział na graniczne jednostki organizacyjne ochraniające tylko tzw. „zieloną granicę” i prowadzące tylko kontrole ruchu granicznego. W wyniku tego, 2 stycznia 2003 przejęła wraz z obsadą etatową pod ochronę odcinek, po rozformowanej strażnicy SG w Zebrzydowicach[k][6].

15 sierpnia 2005 GPK SG w Zebrzydowicach przejęła część odcinka granicy państwowej wraz z obsadą etatową po rozwiązanej Strażnicy SG w Godowie.

Jako Graniczna Placówka Kontrolna Straży Granicznej w Zebrzydowicach funkcjonowała do 23 sierpnia 2005 i 24 sierpnia 2005 Ustawą z 22 kwietnia 2005 O zmianie ustawy o Straży Granicznej...[l] została przekształcona na Placówkę Straży Granicznej w Zebrzydowicach (Placówka SG w Zebrzydowicach). Znacznie rozszerzono także uprawnienia komendantów, m.in. w zakresie działań podejmowanych wobec cudzoziemców przebywających na terytorium RP[7].

Jako Placówka SG w Zebrzydowicach funkcjonowała do 14 maja 2010, kiedy to zarządzeniem Komendanta Głównego SG została rozwiązana. Ochraniany przez placówkę odcinek granicy przejęły placówki SG w Cieszynie i Raciborzu, a obsadę etatową, Placówka SG w Rudzie Śląskiej[8].

Remove ads

Ochrona granicy

Podsumowanie
Perspektywa
Thumb
Od lewej: 1. kpt. Alojzy Grim z-ca d-cy GPK Zebrzydowice, 2. kpt. Franciszek Zubkowicz z-ca d-cy strażnicy WOP Zebrzydowice (1971)

2 stycznia 2003 GPK SG w Zebrzydowicach przejęła pod ochronę odcinek granicy państwowej, po zlikwidowanej strażnicy SG w Zebrzydowicach odcinek granicy państwowej:

  • Włącznie znak graniczny nr I/104/3, wyłącznie znak gran. nr I/148.

15 sierpnia 2005 GPK SG w Zebrzydowicach przejęła pod ochronę po zlikwidowanej strażnicy SG w Godowie, odcinek granicy państwowej:

  • Włącznie znak gran. nr I/148, wyłącznie znak gran. nr I/170/2.

16 stycznia 2008 Placówka SG w Zebrzydowicach ochraniała odcinek granicy państwowej o długości ok. 40 km:

  • Włącznie znak gran. nr I/104/3, wyłącznie znak gran. nr I/170/2[6].

Zasięg terytorialny

Stan z 16 stycznia 2008[6]

Obszar działania Placówki SG w Zebrzydowicach obejmował powiaty: bieruńsko-lędziński, częstochowski, gliwicki, kłobucki, lubliniecki, mikołowski, myszkowski, tarnogórski, zawierciański, cieszyński, pszczyński, rybnicki, wodzisławski.

Podległe przejścia graniczne

Thumb
Kontrolerzy GPK Zebrzydowice i pogranicznik czechosłowacki na stacji kolejowej Zebrzydowice – pg Zebrzydowice-Petrovice u Karviné (1958)
Stan z 15 maja 1991
Stan z 20 grudnia 2007
Remove ads

Sąsiednie graniczne jednostki organizacyjne

Wydarzenia

  • 1974 – GPK Zebrzydowice wizytował wiceminister spraw wewnętrznych gen. bryg. Tadeusz Pietrzak w obecności dowódcy WOP gen. bryg. Czesława Stopińskiego[9].
  • 13 grudnia 1981–22 lipca 1983 – (stan wojenny w Polsce), po wprowadzeniu ograniczeń w ruchu granicznym część niewykorzystanej kadry GPK przerzucono do strażnic w celu wspomożenia bezpośredniej ochrony granicy. W stan gotowości były postawione pododdziały odwodowe[10].
Remove ads

Komendanci/dowódcy granicznej placówki kontrolnej

Thumb
ppłk SG Stanisław Zubrzycki komendant GPK SG w Zebrzydowicach Beskidzkiego Oddziału SG[m][11][12]
  • mjr/płk Jan Dereń[13] (15.10.1965–26.09.1977)[14]
  • kpt. Henryk Szczypiński[13]
  • kpt. Feliks Massalski[13]
  • kpt. Albin Flisak[13]
  • kpt. Konstanty Bumastyk[13]
  • ppłk Ignacy Redko[13] (był w 1984[15]–15.05.1991[16])
Komendanci GPK SG:
  • mjr SG/ppłk SG Stanisław Zubrzycki[11]
Komendanci placówki SG:
  • ppłk SG Dariusz Więcek (do 14.05.2010) – do rozformowania.
Remove ads

Uwagi

  1. [a]
    Od 1991 graniczna placówka kontrolna Straży Granicznej, a od 2005 placówka Straży Granicznej.
  2. [b]
    Od 1 stycznia 1993 z Republiką Czeska.
  3. [c]
    Rozkaz nr 0304/Org. ND WP z 28.10.1945 (Prochwicz 2011 ↓, s. 123).
  4. [d]
    Rozkaz Ministra Obrony Narodowej nr 0153/org. z 21.09.1946 (Rejestr główny jednostek WOP ↓, s. 96).
  5. [e]
    Rozkaz Ministra Obrony Narodowej nr 055/org. z 20.03.1948 (Rejestr główny jednostek WOP ↓, s. 96).
  6. [f]
    Rozkaz Ministra Obrony Narodowej nr 0205/org. z 4.12.1948 (Rejestr główny jednostek WOP ↓, s. 96).
  7. [g]
    Rozkaz Ministra Bezpieczeństwa Publicznego nr 043/org. z 3.06.1950 (Rejestr główny jednostek WOP ↓, s. 96).
  8. [h]
    Rozkaz Ministra Bezpieczeństwa Publicznego nr 024/ww z 10.04.1952 (Rejestr główny jednostek WOP ↓, s. 96).
  9. [i]
    Zarządzenie nr 021 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 7.05.1991 utworzono Beskidzki OSG według etatu nr 44/06.
  10. [j]
    Decyzja nr 34 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 5.08.1998 w sprawie powołania zespołów do spraw nadzoru nad likwidacją Beskidzkiego OSG oraz rodzajów czynności likwidacyjnych. Polecił w niej przekazać podległe jednostki organizacyjne, majątek i sprzęt komendantom Karpackiego OSG i Śląskiego OSG.
  11. [k]
    Zarządzenie nr 058 Komendanta Głównego Straży Granicznej z 13.12.2002 zmieniające zarządzenie w sprawie organizacji wchodzących w skład Straży Granicznej komend, strażnic, granicznych placówek kontrolnych, dywizjonów, pododdziałów odwodowych oraz ośrodków szkolenia w ramach III etapu realizacji programu dostosowania Straży Granicznej do standardów Schengen, polegającą na włączeniu wytypowanych strażnic w struktury gpk. W wyniku przeprowadzonej reorganizacji we wszystkich oddziałach SG 62 strażnice zostały włączone w struktury gpk.
  12. [l]
    W miejsce dotychczas funkcjonujących strażnic oraz granicznych placówek kontrolnych utworzono placówki Straży Granicznej. Funkcjonariusze i pracownicy pełniący służbę i zatrudnieni w strażnicach oraz granicznych placówkach kontrolnych Straży Granicznej stali się odpowiednio funkcjonariuszami i pracownikami placówek Straży Granicznej (Dz.U. z 2005 r. nr 90, poz. 757).
  13. [m]
    ppłk SG Stanisław Zubrzycki zmarł 30.11.2024 w wieku 69 lat. Pochowany został 5.12.2024 na Cmentarzu parafialnym w Kończycach Małych przy ul Staropolskiej. W okresie 5.10.1978–24.07.1979 z-ca d-cy strażnicy WOP Wisła, 25.07.1979–31-10-1984 starszy kontroler GPK Zebrzydowice, 1.11.1984–17.10.1989 kierownik zmiany kontroli ruchu granicznego GPK Zebrzydowice i od 18.10.1989 z-ca d-cy GPK Zebrzydowice.
Remove ads

Przypisy

Bibliografia

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads
Remove ads