Gustaw V

Gustaw V (ur. 16 czerwca 1858 w Drottningholm, zm. 29 października 1950 tamże) – król Szwecji w latach 1907–1950, z dynastii Bernadotte. Syn króla Szwecji i Norwegii Oskara II i Zofii Nassau. Do 1905 następca tronu Norwegii, wolnomularz^[1].

Gustaw V

Med folket för fosterlandet Z ludem dla ojczyzny
Król Szwecji
Okres	od 8 grudnia 1907 do 29 października 1950
Poprzednik	Oskar II
Następca	Gustaw VI Adolf
Dane biograficzne
Dynastia	Bernadotte
Data i miejsce urodzenia	16 czerwca 1858 Drottningholm
Data i miejsce śmierci	29 października 1950 w Drottningholm
Ojciec	Oskar II
Matka	Zofia Wilhelmina Nassau
Żona	Wiktoria Badeńska
Dzieci	Gustaw Adolf, Wilhelm, Eryk
Odznaczenia

Zarys biografii

Wstąpił na tron po śmierci ojca, Oskara II. Dążył do współpracy z pozostałymi monarchiami skandynawskimi. Był zwolennikiem reform. Dbał o przestrzeganie porządku konstytucyjnego. W okresie jego panowania nastąpiło przyznanie praw wyborczych kobietom. Na lata władzy Gustawa V przypadły obie wojny światowe, w których starał się mimo swych proniemieckich sympatii utrzymać neutralność kraju.

20 września 1881 poślubił księżniczkę badeńską Wiktorię (1862–1930), córkę wielkiego księcia Badenii Fryderyka I. Para miała trzech synów:

• Gustaw Adolf (1882–1973), król Szwecji w latach 1950–1973
• Wilhelm (1884–1965)
• Eryk (1889–1918)

Sport

Położył wielkie zasługi dla tenisa. Nauczył się grać podczas pobytu w Wielkiej Brytanii w 1878 i po powrocie do Szwecji założył pierwszy klub tenisowy. W 1936 ufundował King’s Cup, ważną halową imprezę drużynową w Europie. Jako „Pan G” (wzgl. „Mister G”^[2]) wielokrotnie grywał dla przyjemności na Riwierze Francuskiej, najchętniej w miksta w parze z ówczesnymi gwiazdami tenisa żeńskiego, m.in. Suzanne Lenglen i Jadwigą Jędrzejowską. Występował na korcie do późnej starości.

W okresie II wojny światowej interweniował u władz niemieckich w sprawie lepszego traktowania więzionych tenisistów: Jeana Borotry i Gottfrieda von Cramma. W 1980 został uhonorowany członkostwem w Międzynarodowej Tenisowej Galerii Sławy.

• 
  Gustaw V dekoruje wieńcem laurowym „Göstę” Lilliehööka na IO w Sztokholmie, 1912
• 
  Gustaw V na korcie tenisowym w Sztokholmie, 1942
• 
  Okręt marynarki wojennej Szwecji „Gustaw V” (1922-1957)

Odznaczenia

Szwedzkie^[3][4][5]

• Order Serafinów – Wielki Mistrz
• Order Gwiazdy Polarnej – Wielki Mistrz
• Order Miecza – Wielki Mistrz
• Order Wazów – Wielki Mistrz
• Order Karola XIII – Wielki Mistrz
• Odznaka Pamiątkowa Króla Króla Oskara II (1897)
• Medal Srebrnego Wesela Księcia Gustawa i Księżnej Wiktorii (1906)
• Odznaka Pamiątkowa Złotego Wesela Króla Oskara II i Królowej Zofii (1907)
• Odznaka Jubileuszowa 70 Urodzin Króla Gustawa V (1928)
• Kawaler Główny Orderu św. Jana

Zagraniczne^[3][6][4][5]

• Order Lwa (Norwegia)
• Order Świętego Olafa (Norwegia)
• Krzyż Wolności Haakona VII (Norwegia)^[7]
• Order Wierności (Badenia)
• Order Bertholda I (Badenia)
• Medal Jubileuszowy Rządu (Badenia, 1906)
• Medal Pamiątkowy Złotego Wesela Fryderyka i Ludwiki (Badenia)
• Order Świętego Huberta (Bawaria)
• Order Leopolda (Belgia)
• Order Krzyża Południa (Brazylia)
• Order Zasługi (Chile) z łańcuchem
• Order Słonia (Dania)
• Wielki Komandor Orderu Danebroga (Dania)
• Odznaka Honorowa Orderu Danebroga (Dania)
• Medal Wolności Króla Chrystiana X (Dania)^[8]
• Order Mohameda Alego z łańcuchem (Egipt)
• Order Krzyża Wolności (Estonia)
• Order Gwiazdy Białej z łańcuchem (Estonia)
• Order Salomona (Etiopia)
• Order Białej Róży z łańcuchem (Finlandia)
• Order Legii Honorowej (Francja)
• Order Zbawiciela (Grecja)
• Order Ludwika (Hesja)
• Order Hohenzollernów (książęcy)
• Order Haszymitów z łańcuchem (Irak)
• Order Pahlawiego z łańcuchem (Iran)
• Order Annuncjaty (Włochy)
• Order Świętych Maurycego i Łazarza (Włochy)
• Order Chryzantemy z łańcuchem (Japonia)
• Order Gwiazdy Jerzego Czarnego (Jugosławia)
• Order Trzech Gwiazd (Łotwa)
• Order Korony Wendyjskiej z łańcuchem (Meklemburgia)
• Order Złotego Lwa (Nassau)
• Order Lwa Niderlandzkiego (Holandia)
• Order Zasługi z łańcuchem (Oldenburg)
• Order Portretu Przywódcy Wiernych (Persja)
• Order Słońca Peru (z brylantami)
• Order Orła Białego (1928, Polska)^[9]
• Wstęga Trzech Orderów (Portugalia)
  • Order Chrystusa (Portugalia)
  • Order św. Benedykta z Avis
  • Order św. Jakuba od Miecza
• Order Wieży i Miecza (Portugalia)
• Order Orła Czarnego (Prusy)
• Order Orła Czerwonego (Prusy)
• Order Karola I (Rumunia)
• Order Korony (Rumunia)
• Order Gwiazdy (Rumunia)
• Order Świętego Andrzeja (Rosja)
• Order Świętego Aleksandra Newskiego (Rosja)
• Order Świętej Anny (Rosja)
• Order Orła Białego (Rosja)
• Order Świętego Stanisława (Rosja)
• Medal Koronacyjny Mikołaja II (Rosja)
• Medal na Pamiątkę Koronacji Aleksandra III (Rosja)
• Order Korony Rucianej (Saksonia)
• Order Ernestyński (Saksonia)
• Order Sokoła Białego (Saksonia-Weimar)
• Order Złotego Runa (1881, Hiszpania)
• Order Maha Chakri (Syjam)
• Order Podwiązki (1905, Wielka Brytania)
• Order Łaźni (1901, Wielka Brytania)
• Królewski Łańcuch Wiktoriański (1908, Wielka Brytania)
• Order Lwa Białego z łańcuchem (Czechosłowacja)
• Order Imtiyaz (Turcja)
• Order Osmana (Turcja)
• Order Świętego Stefana (1879, Austro-Węgry)^[10]
• Order Zasługi ze Świętą Koroną i łańcuchem (Węgry)
• Order Oswobodziciela z łańcuchem (Wenezuela)
• Order Korony (Wirtembergia)
• Order Świętego Karola (Monako)
• Odznaka Honorowa za Zasługi (Austria)
• Medal Koronacyjny Króla Jerzego V (Wielka Brytania)
• Medal Złotego Jubileuszu Królowej Wiktorii (Wielka Brytania)
• Medal Pamiątkowy Cesarza Wilhelma I (Prusy)

Genealogia

Prapradziadkowie	Jan Henryk Bernadotte (1711–1780) ∞1754 Joanna de Saint Vincent (1728–1809)	Franciszek Clary (1725–1794) ∞1759 Franciszka Somis (1737–1815)	Aleksander de Beauharnais (1760–1794) ∞1779 Maria Józefina Tascher (1763–1814)	Król Bawarii Maksymilian I Józef Wittelsbach (1756–1825) ∞1785 Augusta Hessen-Darmstadt (1765–1796)	Karol Krystian Nassau-Weilburg (1735–1788) ∞1760 Karolina Oranje-Nassau (1743–1787)	Wilhelm Jerzy Kirchberg (1751–1777) ∞1771 Isabella Augusta Reuss (1752–1824)	Król Wirtembergii Fryderyk I Wirtemberski (1732–1797) ∞1760 Augusta Karolina Braunschwig-Wolfenbütten (1764–1788)	Fryderyk Wettyn (1763–1834) ∞1785 Charlotte Mecklembourg-Strelitz (1769–1818)
Pradziadkowie	Król Szwecji i Norwegii Karol XIV Jan (1763–1844) ∞1797 Désirée Clary (1777–1860)		Eugeniusz de Beauharnais (1781–1824) ∞1806 Augusta Amalia Wittelsbach (1788–1851)		książę Fryderyk Wilhelm Nassau-Weilburg (1768–1816) ∞1788 Luiza Izabela Kirchberg (1772–1827)		Paweł Wirtemberski (1785–1852) ∞1805 Charlotta Wettyn (1787–1847)
Dziadkowie	Król Szwecji i Norwegii Oskar I Bernadotte (1799–1859) ∞1823 Józefina de Beauharnais (1807–1876)				Wilhelm Nassau (1792–1839) ∞1829 Paulina Wirtemberska (1810–1856)
Rodzice	Król Szwecji i Norwegii Oskar II Bernadotte (1829–1907) ∞1857 Zofia Wilhelmina Nassau (1836–1913)
Gustaw V Bernadotte (1858–1950), król Szwecji