Harnasie

Harnasie (op. 55) – balet-pantomima napisany przez Karola Szymanowskiego w latach 1923–1931.

Ten artykuł dotyczy baletu-pantomimy. Zobacz też: Wierch Harnasie na Wyspie Króla Jerzego.

Jednoaktowy utwór składa się z dwóch obrazów i jest przeznaczony na głos tenorowy solo, chór mieszany i orkiestrę^[1]. Był komponowany do scenariusza pisarza Jerzego Mieczysława Rytarda. Jego libretto, współautorstwa Heleny Roj-Kozłowskiej^[2][3], zaginęło przed ukończeniem kompozycji, toteż Szymanowski razem z Leonem Schillerem przygotowali nowe.

Bauertanz aus Harnasie - Karol Szymanowski (nr 9 Hala i nr 8 Wejście Harnasiów. Taniec)

Balet opowiada historię dziewczyny porwanej przez górskich zbójników, która wkrótce zakochała się w ich harnasiu. Po powrocie do miasta została ona siłą wydana za mąż za bogatego gazdę, a następnie uprowadzona podczas wesela przez ukochanego.

7 marca 1929 Grzegorz Fitelberg poprowadził wykonanie koncertowe I obrazu w Filharmonii Warszawskiej. Symfoniczną prezentację II obrazu usłyszano 6 maja 1931 w Teatrze Wielkim w Warszawie. Premiera sceniczna odbyła się w Pradze 10 maja 1935. Słynną okazała się premiera paryska 27 kwietnia 1936 w Théâtre National de l'Opera, z udziałem Serge'a Lifara w roli choreografa i wykonawcy partii Harnasia. W Polsce cały balet po raz pierwszy wystawił Teatr Wielki w Poznaniu 9 kwietnia 1938.