Ilulissat

Ilulissat (duń. Jakobshavn) – miasto w zachodniej części Grenlandii, w dystrykcie Ilulissat^[3], siedziba gminy Avannaata^[4]. Jest położone nad zatoką Qeqertarsuup Tunua (Disko Bugt). Zostało założone w 1741^[1]. Liczba mieszkańców: 4606 (2011 r.)^[2]. Ilulissat jest trzecim pod względem liczby ludności miastem na Grenlandii^[5] i ośrodkiem turystycznym wyspy (m.in. fiordy). Nazwa w języku grenlandzkim oznacza "góry lodowe". Przemysł spożywczy: przetwórstwo ryb^[1] i krewetek.

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: fiord Ilulissat.

Ilulissat

Jakobshavn

Ilulissat
Herb Flaga
Państwo	Dania
Terytorium zależne	Grenlandia
Gmina	Avannaata
Data założenia	1741[1]
Burmistrz	Ole Dorph
Populacja (2011) • liczba ludności	4606[2]
Nr kierunkowy	94
Kod pocztowy	3952
Położenie na mapie Grenlandii Ilulissat
69°12′59″N 51°06′00″W

Położenie

Ilulissat leży około 2 km na północ od ujścia fiordu Ilulissat do zatoki Qeqertarsuup Tunua. Fiord ten ma ok. 40 km długości, 7 km szerokości i do 1200 m głębokości. U jego nasady leży Sermeq Kujalleq (Jakobshavn Isbræ) – najszybciej przesuwający się lodowiec świata. Przemieszcza się on w tempie do 19 m dziennie^[6] w kierunku zachodnim. Odłamują się od niego przy tym góry lodowe, mogące mieć do kilku kilometrów długości i do kilometra wysokości. Wystają na 150 m ponad powierzchnię wody. Wraz z pływami morskimi przesuwają się one wzdłuż fiordu, aż trafią na wypiętrzenie dna u wylotu fiordu o głębokości ok. 300 m. Większe góry lodowe zatrzymują się w tym miejscu, co powoduje gromadzenie się lodu. W 2004 roku fiord wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO^[6].

Na zachód od Ilulissat leży zatoka Qeqertarsuup Tunua z wyspą Qeqertarsuaq.

Historia

Ilulissat został założony w 1741^[1] roku w odległości ok. 2 km od Sermermiut – ówcześnie największej osady na wyspie, liczącej 250 mieszkańców. Jednym z najbardziej znanych mieszkańców Ilulissat był polarnik Knud Rasmussen, który badał Arktykę podczas licznych ekspedycji i przyczynił się do rozbudzenia samoświadomości Inuitów.

Gospodarka

W Ilulissat działają przetwórnie ryb^[1]. Ważną gałęzią gospodarki stała się także w ciągu ostatnich 30 lat turystyka. Zimą, kiedy temperatury spadają do −30 °C (dzięki suchemu klimatowi mróz jest jednak łatwy do zniesienia), turystów przyciągają tu możliwości podróży w psich zaprzęgach. Latem, gdy temperatury są wyższe, z Ilulissat rozciągają się widoki na zatokę z topniejącymi górami lodowymi.

Ilulissat posiada port (dwa razy w tygodniu przybija tu prom, zapewniający połączenie z położonymi dalej na południe miastami Grenlandii) oraz lądowisko dla helikopterów (połączenia lotnicze zapewnia Air Greenland i Air Iceland).

Transport

Port

• Lotniczy : Miasto posiada Port lotniczy Ilulissat, oddalony ok. 4 km od centrum miasta^[7]. Port Lotniczy obsługują linie lotnicze Air Greenland^[8] i Air Iceland do Reykjavíku
• Morski : W mieście znajduje się port morski, obsługiwany przez Arctic Umiaq Line.

Populacja

Według danych oficjalnych liczba mieszkańców w roku 2011 wynosiła 4606 osób^[2].

Klimat

Odrywanie się góry lodowej od lodowca, 2007-08-23

Ilulissat znajduje się na zachodnim wybrzeżu, 250 km za kołem podbiegunowym^[6]. Panuje tam klimat subpolarny^[9]. Średnie temperatury wynoszą: w lipcu 11 °C (dzień), 5 °C (noc) oraz w marcu -12 °C (dzień), -19 °C (noc)^[10].

Miasta partnerskie

• Fuglafjørður, Wyspy Owcze