Irządze (gmina)

Irządze – gmina wiejska w Polsce w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa częstochowskiego.

Irządze

gmina wiejska
Herb
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	zawierciański
TERC	2416032
Wójt	Jan Piotr Molenda (2010)
Powierzchnia	73,55 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności	2703[1]
• gęstość	38,1 os./km²
Nr kierunkowy	34
Tablice rejestracyjne	SZA
Adres urzędu: Irządze 124 42-446 Irządze
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw 11
Położenie na mapie województwa śląskiego Irządze
Położenie na mapie Polski Irządze
50°38′N 19°41′E
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Siedziba gminy to Irządze.

Według danych z 30 czerwca 2007^[2] gminę zamieszkiwało 2885 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku^[3] gminę zamieszkiwało 2664 osób.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[4] gmina Irządze ma obszar 73,55 km², w tym:

• użytki rolne: 65%
• użytki leśne: 24%

Gmina stanowi 7,33% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[5]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	2939	100	1467	49,9	1472	50,1
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	40		19,9		20

Piramida wieku mieszkańców gminy Irządze w 2014 roku^[1]

Historia

W okresie międzywojennym gmina Irządze należała do powiatu włoszczowskiego w woj. kieleckim. 1 stycznia 1923 od gminy Irządze odłączono folwark Tęgobórz, który wszedł w skład reaktyowanego miasta Szczekociny^[6].

Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 18 gromad: Biała Błotna, Bodziejowice, Gródek, Irządze, Łąkietka-Szyszki, Mikołajowice, Nakło, Sadowie, Siedliska, Tęgobórz, Wilgoszcza, Wilków, Witów, Woźniki, Wygiełzów, Zagórze, Zawada i Zawadka^[7].

Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[8].

Reaktywowana 1 stycznia 1973^[9].

Sołectwa

Bodziejowice, Irządze, Mikołajewice, Sadowie, Wilgoszcza, Wilków, Witów, Woźniki, Wygiełzów, Zawada Pilicka, Zawadka.

Pozostałe miejscowości

Stawy, Zawada-Leśniczówka.

Ochrona przyrody

W gminie znajduje się rezerwat przyrody Kępina, siedliskowy obszar Natura 2000 „Źródła Rajecznicy” oraz cztery pomniki przyrody^[10]. Na obszarach chronionych gminy występuje endemiczna warzucha polska^[11].

Sąsiednie gminy

Kroczyce, Lelów, Niegowa, Szczekociny