Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Jacek Wszoła
lekkoatleta polski, mistrz olimpijski Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Jacek Roman Wszoła (ur. 30 grudnia 1956 w Warszawie) – polski lekkoatleta, który specjalizował się w skoku wzwyż.
Dwukrotny uczestnik igrzysk olimpijskich – w pierwszym swoim starcie w Montrealu (1976) zdobył złoty, a cztery lata później w Moskwie srebrny medal. W obu występach poprawiał rekord igrzysk olimpijskich[1]. Halowy mistrz Europy oraz złoty medalista uniwersjady. Pierwszy sukces na arenie międzynarodowej odniósł w 1975 roku, wygrywając mistrzostwa Europy juniorów[3]. Po zdobyciu olimpijskiego złota był nazywany „cudownym dzieckiem Montrealu”[4].
Remove ads
Życiorys
Syn Romana Wszoły – trenera młodzieży[4] i nauczyciela wychowania fizycznego w warszawskim Technikum Łączności[5]. Jacek Wszoła ukończył Zespół Szkół Łączności w Warszawie[6]. Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim[7], kształcił się także na warszawskiej Akademii Wychowania Fizycznego[4]. Dwanaście razy stawał na podium (w tym 11 razy na jego najwyższym stopniu) mistrzostw Polski seniorów[8]. W latach 1974–1985 29 razy bronił barw narodowych w meczach międzypaństwowych, odnosząc w nich 15 zwycięstw indywidualnych[9]. Rekordzista Polski, Europy i świata[10]. W 1976 roku zajął drugie miejsce w plebiscycie Przeglądu Sportowego[2] oraz zdobył Złote Kolce[4]. Zasłużony Mistrz Sportu, odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[4].
Remove ads
Kariera sportowa
Podsumowanie
Perspektywa
Początki
W latach 60. Jacek Wszoła był gościem zawodów lekkoatletycznych, na które przychodził wraz z ojcem[5]. Sport zaczął uprawiać w 1971 roku[4]. W 1974 zdobył swój pierwszy złoty medal mistrzostw Polski seniorów[8], a podczas mistrzostw Europy zajął 5. miejsce osiągając wynik 2,19 m. Rok później, w czasie juniorskiego czempionatu Starego Kontynentu w Atenach, z wynikiem 2,22 m zdobył złoty medal i ustanowił nowy rekord imprezy[11].
Igrzyska Olimpijskie 1976
Eliminacje do olimpijskiego konkursu skoku wzwyż w Montrealu rozegrano 30 lipca[12]. Aby wywalczyć awans do finału, należało pokonać poprzeczkę zawieszoną na wysokości 2,16[1]. Wyczynu tego dokonało 14 skoczków, którzy awansowali do kolejnej rundy[1]. Jacek Wszoła startował w kwalifikacjach w grupie A[1]. Bez strącenia pokonał w pierwszych próbach wysokości 2,10, 2,13 oraz 2,16 m – dzięki temu ex aequo z reprezentantem USA Jamesem Barrineau zajęli pierwsze miejsce w swojej grupie eliminacyjnej[1].
Finał olimpijski odbył się po południu 31 lipca[12] i był ostatnią konkurencją lekkoatletyczną tego dnia igrzysk[4]. Podczas trwającego ponad 4 godziny konkursu padał obfity deszcz[4]. Wszoła opuścił pierwsze trzy wysokości: 2,00, 2,05 oraz 2,10 m[1]. Po wysokości 2,18 w konkursie zostało tylko 10 zawodników, którym w skokach przeszkadzały nasilające się opady deszczu[13]. Do wysokości 2,25 m dotarło tylko dwóch zawodników: Jacek Wszoła oraz faworyt gospodarzy i rówieśnik Polaka Greg Joy[13]. Poprzeczkę zawieszoną na 2,25 m udało się pokonać Wszole w drugiej próbie[1], Kanadyjczyk po nieudanym skoku na 2,25 przeniósł pozostałe dwie próby na wysokość 2,27 m, której jednak także nie pokonał[14]. Późniejsze ataki Polaka na 2,27 i 2,29 zakończyły się niepowodzeniem[1].
Poniższa tabela prezentuje start Jacka Wszoły podczas finału olimpijskiego w Montrealu[1].
1977 – 1980
Po igrzyskach w Montrealu przyszedł rok 1977. 13 marca Wszoła wywalczył złoty medal podczas halowych mistrzostw Europy w Hiszpanii, ustanawiając wynikiem 2,25 nowy rekord halowego czempionatu[15]. W sierpniu tego samego roku zdobył złoty medal uniwersjady[16]. W pucharze świata był trzeci, a w finale pucharu Europy zajął drugie miejsce. Podczas halowych mistrzostw Europy, które gościła stolica Austrii, uplasował się w roku 1978 na siódmej lokacie. Kilka miesięcy później Wszoła zajął szóste miejsce podczas, rozgrywanych w Pradze, mistrzostw Europy[17]. W roku 1979 zajął drugie miejsce w pucharze świata. Podczas uniwersjady w Meksyku uplasował się tuż za podium, zajmując z dobrym wynikiem 2,26 czwarte miejsce[2]. Sezon olimpijski 1980 zaczął od srebrnego medalu halowych mistrzostw Starego Kontynentu[15]. 25 maja podczas drugiej edycji mityngu skoku wzwyż w niemieckim Eberstadt skokiem na wysokość 2,35 ustanowił nowy rekord świata.
Igrzyska Olimpijskie 1980
Zawody w skoku wzwyż podczas igrzysk w Moskwie rozgrywano 31 lipca (eliminacje) i 1 sierpnia (finał)[1]. Wszoła do zawodów przystępował jako aktualny rekordzista świata. Awans do finału moskiewskich igrzysk dawał wynik 2,21[1]. Polak po opuszczeniu próby na 2,05 bez problemu w pierwszych podejściach zaliczył wysokość 2,10, 2,15 oraz 2,18[1]. Rezultat dający awans do finału – 2,21 – uzyskał w drugiej próbie na tej wysokości[1]. Ostatecznie Wszoła zajął 8. miejsce w eliminacyjnej grupie A i 11. w ostatecznej klasyfikacji kwalifikacji[1].
Finał odbył się w piątek 1 sierpnia. Polak opuścił pierwszą wysokość (2,10) i w pierwszej próbie pokonał 2,15. Po opuszczeniu wysokości 2,18 w drugich próbach zaliczył odpowiednio 2,21 i 2,24[1]. Dzięki udanym skokom na 2,27 i 2,29 poprawiał własny rekord olimpijski[1]. W drugiej próbie przeskoczył 2,31, ponownie ustalając nowy rekord igrzysk[1]. Trzy próby na 2,33 były nieudane[1], co nie pozwoliło Wszole na dalszą rywalizację z Gerdem Wessigiem z NRD. Niemiec, który wynikiem 2,36 poprawił należący do polskiego lekkoatlety rekord świata, wygrał zawody, próbując jeszcze – bezskutecznie – pokonać poprzeczkę na wysokości 2,38[18]. Srebrny medal Wszoła uznał za swoją porażkę[4].
Poniższa tabela prezentuje start Jacka Wszoły podczas finału olimpijskiego w Moskwie[1].
1980 – 1982
W drugiej części sezonu 1980 Wszoła brał udział w zawodach w Poznaniu – przy odbiciu odsunął się pasek tartanu, co spowodowało zerwanie więzadeł w stawie skokowym. Zawodnik powrócił do pełnej sprawności dopiero po 18 miesiącach[19].
Afera pantoflowa 1982
W 1982 roku wdał się w konflikt z Polskim Związkiem Lekkiej Atletyki[4]. Oficjalnym partnerem PZLA był wówczas Adidas. Wszoła podczas eliminacji mistrzostw Europy wystartował w butach "Tiger" japońskiej firmy ASICS[4], która przelała na jego konto pieniądze. Oficjalnie tłumaczył to wygodą butów z Kraju Kwitnącej Wiśni. W rezultacie Polak nie mógł wystąpić w finale europejskiego czempionatu[4].
1982 – 1989
W 1983 po raz trzeci w karierze (i ostatni) brał udział w uniwersjadzie – z wynikiem 2,20 zajął 13. miejsce[2]. W sierpniu startował w pierwszych w historii[20] lekkoatletycznych mistrzostwach świata. Na stadionie w Helsinkach pokonał w eliminacjach wysokość 2,21[21], a w finale z wynikiem 2,23 zajął ostatecznie 13. miejsce[22]. Przez bojkot igrzysk olimpijskich w Los Angeles (1984) Wszoła nie wystartował w swoich trzecich igrzyskach. Podczas zorganizowanych przez kraje socjalistyczne zawodów Przyjaźń-84 zajął 4. miejsce, uzyskując rezultat 2,15[2]. Ostatnim ważnym występem na imprezie rangi mistrzowskiej był dla Wszoły start w halowych mistrzostwach Europy w roku 1987 – w imprezie tej zajął 11. miejsce skacząc 2,20. W 1988 był bez formy i nie udało mu się pojechać do Seulu na igrzyska olimpijskie[4]. Karierę zakończył w roku 1989.
Remove ads
Po zakończeniu kariery
Podsumowanie
Perspektywa
Jeszcze w czasie czynnego uprawiania sportu Wszoła – wraz z rekordzistą Polski w biegu na 100 metrów Marianem Woroninem – zajął się przedsiębiorczością[23]. Działalność ta jednak nie rozwinęła się[23]. W kolejnych latach pracował jako trener oraz nauczyciel historii powszechnej w Szwecji[23]. Po zakończeniu pracy w Skandynawii miał podjąć pracę trenera w klubie tenisowym w Dublinie, jednak zrezygnował z tej propozycji na rzecz pracy jako przedstawiciel na Polskę firmy obuwniczej[23]. Ostatecznie – w związku z upadkiem Muru Berlińskiego – nie podjął żadnej z tych prac[23]. W kolejnych latach prowadził kantor, a później otworzył w centrum handlowym na warszawskim Ursynowie sklep sportowy[23]. W 1999 roku był jednym z założycieli sieci klubów fitness „Fitness Klub Gymnasion”[24]. Okazjonalnie Wszoła występuje w telewizji jako komentator wydarzeń sportowych. Był bohaterem jednego z komiksów o polskich sportowcach, które w 2008 roku przygotowała Gazeta Wyborcza[25]. W 2010 roku został jednym z ambasadorów cyklu Samsung Athletic Cup[26].
W 1992 wystąpił w zawodach weteranów w Zduńskiej Woli, a w 1997 roku zdobył w Birmingham złoty medal halowych mistrzostw Europy weteranów, uzyskując w kategorii zawodników z przedziału 40–44 lata wynik 2,01[27][4]. W 2012 pełnił rolę ambasadora podczas Warmia Mazury Senior Games 2012[28], na tych zawodach zdobył w swojej kategorii wiekowej srebrny medal w pchnięciu kulą o wadze 6 kilogramów (z wynikiem 8,58 m)[29][30] oraz brąz w żeglarstwie[28].
Został członkiem honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed przyspieszonymi wyborami prezydenckimi 2010[31] oraz przed wyborami prezydenckimi w Polsce w 2015 roku[32].
Żonaty, ma dwójkę dzieci[4].
Osiągnięcia
Podsumowanie
Perspektywa
Imprezy międzynarodowe
Mistrzostwa Polski seniorów
Stadion
Jacek Wszoła dwanaście razy startował w finale mistrzostw Polski seniorów – nigdy nie zajął gorszego miejsca niż drugie (w 1983 uległ Januszowi Trzepizurowi)[8]. W klasyfikacji wszech czasów mistrzostw Polski Wszoła zajmuje drugie miejsce, ulegając jedynie posiadającemu w kolekcji 12 złotych krążków Arturowi Partyce[2].
Hala
Jacek Wszoła ma w kolekcji 11 medali halowych mistrzostw Polski seniorów. W klasyfikacji wszech czasów halowego czempionatu Wszoła zajmuje pierwsze miejsce[2].
Remove ads
Progresja wyników
Progresja wyników Jacka Wszoły w poszczególnych latach kariery[39].
Remove ads
Rekordy
Rekordy świata
Rekordy Europy
Rekordy Polski
W ciągu swojej 18-letniej kariery Jacek Wszoła ustanowił jedenaście rekordów Polski na stadionie[10].
Rekordy życiowe
Remove ads
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads