Jasov

Jasov (niem. Jossau/Joss, węg. Jászó) – wieś na Słowacji, położona na zachód od Koszyc.

Jasov

Herb Flaga
Państwo	Słowacja
Kraj	koszycki
Powiat	Koszyce-okolice
Starosta	Gabriel Nagy[1]
Powierzchnia	35,42[2] km²
Wysokość	280 m n.p.m.
Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość	3 675[3] 103,12[4] os./km²
Nr kierunkowy	055
Kod pocztowy	044 23
Tablice rejestracyjne	KS
Położenie na mapie kraju koszyckiego Jasov
Położenie na mapie Słowacji Jasov
48°41′N 20°58′E
Strona internetowa

Położenie

Leży w dolinie Bodvy na pograniczu Rudaw Słowackich i Krasu Słowackiego, na zachodnim skraju Kotliny Koszyckiej. Zabudowania wsi rozłożyły się w większości na lewym brzegu Bodvy, nad której prawym brzegiem wznoszą się na wysokość 70-80 metrów urwiste zbocza Jasovskiej Skały, wyznaczającej tu wschodni kraniec Płaskowyżu Jasovskiego. Przez wieś przebiega linia kolejowa, łącząca Medzev (na północy) z miastem Moldava nad Bodvou^[5].

Historia

Tereny wsi i jej najbliższe okolice były zamieszkane nieprzerwanie od epoki kamiennej. W XI wieku obszar ten został zajęty przez króla Węgier Kolomana. Po okresie najazdów tatarskich w 1241, dolina Bodvy została skolonizowana przez królów węgierskich osadnikami niemieckimi oraz węgierskimi, którzy zaczęli rozwijać tu górnictwo rud, hutnictwo i obróbkę metali.

26 grudnia 1487 r. Jasov przystąpił do związku siedmiu wolnych miast górniczych wschodniej Słowacji i północnych Węgier (słow.: Zväz hornouhorských banských miest), tzw. drugiej (późniejszej) Heptapolitany.

Po roku 1846 w okolice Jasova przybyła liczna grupa polskich osadników z powiatu sanockiego, zatrudnianych w nowo powstałych hutach i kopalniach. Do roku 1918 i od 1938 do 1945 Jasov znajdował się w Królestwie Węgier.

Zabytki

• Późnobarokowy kompleks klasztorny zakonu norbertanów, zaprojektowany przez Franza Antona Pilgrama, zbudowany w latach 1750-1766. Wykonanie wystroju zespołu, zwłaszcza kościoła klasztornego, jest dziełem malarza Johanna Lukasa Krackera, rzeźbiarza Johanna Antona Kraussa i sztukatora Johanna Hennevogela.

• Słabo widoczne pozostałości zamku Jasov na szczycie Jasovskiej Skały, w której zboczach znajduje się Jaskinia Jasowska. Zamek powstał zapewne wkrótce po 1312 r., natomiast ok. 1436 r. ta niewielka warownia była już najprawdopodobniej opuszczona. Być może, że w latach 50. tego wieku przez pewien czas korzystały z niej jeszcze oddziały Jana Jiskry ^[6].

• 
  Budynek wejściowy Jaskini Jasowskiej
• 
  Sztuczne stawy w Jasovie (Jasovské rybníky)
• 
  Sztuczne stawy w Jasovie (Jasovské rybníky)
• 
  Jasov - wnętrza klasztoru
• 
  Jasov - wnętrza klasztoru

Inne atrakcje

Na terenie wsi leży Jaskinia Jasowska - pierwsza turystycznie udostępniona (w 1846 r.) jaskinia na terenie dzisiejszej Słowacji.