Jorge de Meneses

Don Jorge de Meneses, także Jorge de Menezes^[1] (ur. ok. 1498, zm. 1537/1538 w Brazylii^[2][3]) – odkrywca i żeglarz portugalski^[4].

Jorge de Meneses

Jorge de Menezes

Data i miejsce urodzenia	1498 Portugalia
Data i miejsce śmierci	1537/1538 Brazylia
Zawód, zajęcie	odkrywca, żeglarz

Życiorys

Płynąc na wyspę Ternate (Moluki) przez Brunei w 1526^[2][1] wylądował na wyspie Biak lub Waigeo^[5][6] (u północnych wybrzeży Nowej Gwinei), położonej w Zatoce Cenderawasih, gdzie został zmuszony do przeczekania warunków pogodowych (1526–1527)^[7][8]. Kontynuując swój rejs w 1527 przepłynął w pobliżu półwyspu Vogelkop (Ptasia Głowa)^[7], nazywając grupę wysp Ilhas dos Papuas^[9][10][11] (pol. Wyspy Papuasów^[12], ang. Land of the Fuzzy/Frizzy Haired People^[13] – pol. Kraina Kędzierzawych Ludzi)^[14].

Nazwa „Papua” była używana przez Portugalczyków już w 1513 roku, jako nazwa wyspy Halmahera i/lub grupy wysp na wschód od niej^[10][8][11]. Z racji tego, że pierwsi Portugalczycy mogli tylko cytować lub kopiować jawajskie i malajskie informacje oraz mapy, ta nazwa była używana dla tego obszaru już w XV wieku (lub nawet wcześniej)^[8][6].

Według niektórych źródeł wyraz Papua ma pochodzić od malajskiego słowa puapua lub papuwah, co znaczy kręconą fryzurę^[15][16].

Przypisuje mu się europejskie odkrycie Nowej Gwinei^[13][14][6]. Nazwa „Nowa Gwinea” została nadana dopiero w 1545-1946 roku przez Inigo Ortiza de Retes(inne języki)^[13][14].

Jorge de Menezes był portugalskim gubernatorem Moluków od 1527 do 1530 roku^[17]. W maju 1527 zamieszkał na Ternate^[2]. Podczas sprawowania władzy splądrował hiszpański fort na Tidore, otruł sułtana Ternate (kazał dodać truciznę do jego wina^[17]) i popełnił okrucieństwa przeciwko miejscowej ludności. Następnie został aresztowany i wysłany do portugalskich kolonii w Indiach^{[potrzebny przypis]}. Po powrocie do Portugalii został wygnany do kolonii Brazylii, gdzie zmarł w 1537 lub 1538 roku w walce z Indianami^[2][3].