Kaniów (województwo śląskie)

Kaniów – wieś w południowej Polsce w województwie śląskim, w powiecie bielskim, w gminie Bestwina, w obrębie aglomeracji bielskiej. Leży na terenie historycznej Małopolski.

Zobacz też: Kaniów w innych znaczeniach tego słowa.

Kaniów

wieś
Ul. Batalionów Chłopskich przy kościele
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	bielski
Gmina	Bestwina
Wysokość	240 m n.p.m.
Liczba ludności (2022)	3500[1]
Strefa numeracyjna	32
Kod pocztowy	43-514[2]
Tablice rejestracyjne	SBI
SIMC	0212328
Położenie na mapie gminy Bestwina Kaniów
Położenie na mapie Polski Kaniów
Położenie na mapie województwa śląskiego Kaniów
Położenie na mapie powiatu bielskiego Kaniów
49°56′07″N 19°02′19″E[3]

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Kaniów

Powierzchnia sołectwa wynosi 1251 ha, a liczba ludności 3446^[4], co daje gęstość zaludnienia równą 318 os./km².

Położenie

Geograficznie położony jest na pograniczu Podgórza Wilamowickego i Doliny Górnej Wisły – mezoregionów Kotliny Oświęcimskiej. Granice wsi wyznaczają^[5]: rzeka Białą (od zachodu, z Czechowicami-Dziedzicami), Wisła (od północy, z Grzawą i Rudołtowicami w powiecie pszczyńskim), Łękawka Bestwińska (od wschodu, z Dankowicami) i linia kolejowa nr 93 (od południa, z Bestwinką i Bestwiną).

Przez miejscowość przebiega linia kolejowa nr 93 z Zebrzydowic przez Czechowice-Dziedzice, Oświęcim, Libiąż i Chrzanów do Trzebini. Znajduje się tu stacja kolejowa Kaniów.

Części wsi

Integralne części wsi Kaniów: Alej Borowa, Alej Kaniowska, Gałuszkowice, Kaniówek, Krzywe, Miasteczko, Mirowiec, Młyńskie, Na Głębokim, Nowe Domy, Ochmanowiec, Podborowiec, Podpolec, Potoczny, Powyżki, Wisła^[6][7]. Niestandaryzowanymi nazwami częściami wsi są: Dwór^[8], Grobel Borowa^[9], Płończok^[10], Podedwór^[11], Sosnowiec^[12].

Historia

Starszą osadą od Kaniowa leżącą na jej obszarze był Żebracz. W epoce nowożytnej obie miejscowości występowały obok siebie, lecz z czasem Żebracz został wchłonięty przez Kaniów.

W 1972 wieś została odznaczona Krzyżem Partyzanckim.

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kaniów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

7 czerwca 2020 r. przez miejscowość przeszła trąba powietrzna, która uszkodziła ponad 20 budynków^[13][14].

Park Technologiczny

W Kaniowie znajduje się Park Technologiczny Przemysłu Lotniczego, składający się z lotniska Kaniów, hangarów, stacji paliw, a także hal produkcyjnych, w których produkowane są szybowce, awionetki i samoloty ultralekkie^[15].

Religia

Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi Kościół Rzymskokatolicki (parafia Niepokalanego Serca NMP).

Sport

Na terenie Kaniowa działa założony w 1949 roku klub sportowy LKS Przełom Kaniów.

Gra tutaj także powstały w 1996 roku UKS "Set" Kaniów grający w Kajak Polo.

Restauracje

Na terenie Kaniowa działa Pizzeria Prowansja Kaniów.

Mieszkańcy Kaniowa w XVIII w.

Z dokumentu Metryki Józefińskiej dot. wsi Kaniów w Państwie Bestwina pt. „Konsygnacja nr 1 Wszystkich Poddanych wraz z przychodem z nich gróntów i Dominikalnemi Inwentarskimi Powinnościami, którzy księdzu Plebanowi swemu Dziesięciny nie dają”, można się dowiedzieć, że w 1789 r. w Kaniowie Górnym mieszkało mających chałupy 185 mężczyzn i 5 kobiet.

Postacie

Pomnik Adolfa Gascha

Z Kaniowa pochodził Adolf Gasch^[16], który wyhodował nową rasę ryb – Karpia królewskiego (lustrzeń).

Z Kaniowa pochodził Franciszek Krawczyk ur. 1804 r. w Kaniowie nr 23, zm. po 1872 r. s. Jana (młynarza) i Marianny z d. Janeczko. Poseł do Sejmu Krajowego Galicji I kadencji (1861–1867), włościanin. Wybrany w IV kurii obwodu Wadowice, z okręgu wyborczego nr 72 Kenty–Biała–Oświecim.

Z Kaniowa pochodził Michał Janeczko (ur. 29 września 1858 w Kaniowie, zm. 9 lutego 1923 we Lwowie) – leśnik polski, wykładowca Wyższej Szkoły Lasowej we Lwowie. Pochodził z rodziny chłopskiej, był synem Franciszka.

Z Kaniowa pochodził Mieczysław Brożek (ur. 11 kwietnia 1911 w Kaniowie (Kaniowie Starym), zm. 29 lutego 2000 w Krakowie) – polski filolog klasyczny, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.