Karpowicze

Karpowicze (białorus. Карпавічы^[7]) – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie sokólskim, w gminie Suchowola^[3][4].

Integralne części wsi Karpowicze^[3][4]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
1012732	Czworanki	część wsi
1012749	Karpiniec	część wsi
1012755	Kolonie Karpowskie	część wsi

Karpowicze

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podlaskie
Powiat	sokólski
Gmina	Suchowola
Wysokość	116–130 m n.p.m.
Liczba ludności (2011)	316[1][2][3][3][4]
Strefa numeracyjna	85
Kod pocztowy	16-150[5]
Tablice rejestracyjne	BSK
SIMC	0041051[3]
Położenie na mapie gminy Suchowola Karpowicze
Położenie na mapie Polski Karpowicze
Położenie na mapie województwa podlaskiego Karpowicze
Położenie na mapie powiatu sokólskiego Karpowicze
53°34′53″N 23°02′10″E[6]

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Karpowicze

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Apostołów Piotra i Pawła w Suchowoli^[8].

Historia

Kaplica pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa we wsi

Wieś Karpowicze to jedna z najstarszych miejscowości na ziemiach pomiędzy rzekami Biebrzą i Narwią. W XVIII w. pierwotna nazwa miejscowości Brzozowa Wielka (Brzozowa Maior) wyparta została przez Karpowicze. Po 1591 roku właścicielem wsi był Józef Karp^[9].

Do 1616 r. w Karpowiczach istniała cerkiew prawosławna pw. św. Mikołaja z Miry, a sama wieś była siedzibą miejscowej parafii prawosławnej. Jednakże już w 1617 r. świątynia figurowała w wykazie kościołów przywróconych od heretyków jako kościół rzymskokatolicki jednak pod tym samym wezwaniem.

W 1616 roku Józef Karp uzyskał od biskupa wileńskiego zgodę na erygowanie parafii rzymskokatolickiej. Przed 2 maja 1617 zbudował i wyposażył kościół św. Stanisława i św. Mikołaja, który przetrwał do 1715 roku^[10].

W 1865 r. kościół w Karpowiczach został zamknięty, następnie rozebrany i z pozyskanego materiału zbudowano cerkiew w Knyszynie. W miejscu, gdzie stał kościół, mieszkańcy Karpowicz w 1989 r. zbudowali murowaną kaplicę – bardzo prawdopodobne, że w tym samym miejscu, gdzie stała pierwsza cerkiew^[11].

Wieś została wyzwolona spod okupacji niemieckiej przez oddziały radzieckie 11 sierpnia 1944 roku^[12].

Inne informacje

W Karpowiczach, na rzece Brzozówce, znajduje się zalew, dmuchany park wodny -^[13] będący lokalną atrakcją turystyczną^[14].

W miejscowości znajduje cmentarz rzymskokatolicki założony w XIX wieku^[15].

W 1980 r. w Karpowiczach dokonano badań dialektologicznych pod kierunkiem Janusza Siatkowskiego, w ramach których odnotowano, że starsi mieszkańcy w życiu codziennym mówią po białorusku i po polsku, młodzi zwykle po polsku^[16]. Stanowiło to wówczas pewne kuriozum, gdyż mieszkańcy Karpowicz, mimo faktu posługiwania się gwarą języka białoruskiego, nigdy nie posiadali białoruskiej tożsamości narodowej i zawsze określali się jako Polacy. Pod koniec XIX w. białoruska gwara mieszkańców Karpowicz została spisana przez Michała Federowskiego^[16]. Współcześnie ten specyficzny język mieszkańców Karpowicz znajduje się na granicy całkowitego wymarcia.