Kościół św. Klemensa w Zawoi

Kościół świętego Klemensa – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do parafii pod tym samym wezwaniem (dekanat Maków Podhalański archidiecezji krakowskiej).

Kościół Świętego Klemensa

nr rej. A-414 z 26.09.1973 oraz A-450/86 z 18.04.1986[1]
kościół parafialny
Widok ogólny (2011)
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Miejscowość	Zawoja
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Klemensa
Wezwanie	św. Klemensa
Wspomnienie liturgiczne	23 listopada
Historia Data zakończenia budowy 1888
Dane świątyni Architekt Karol Pietschka Świątynia • materiał bud. • drewno Wieża kościelna • liczba wież 1 + 1 Ołtarz • liczba ołtarzy 3 Liczba naw 3 + transept
Położenie na mapie gminy Zawoja Kościół Świętego Klemensa
Położenie na mapie Polski Kościół Świętego Klemensa
Położenie na mapie województwa małopolskiego Kościół Świętego Klemensa
Położenie na mapie powiatu suskiego Kościół Świętego Klemensa
49°39′39,4″N 19°33′36,8″E

Historia

Świątynia została wzniesiona w 1888 roku^[2] według projektu Karola Pietschki^[2] z 1886 roku^[2], który zatwierdzono w 1887 roku^[2] (na planie kościoła znalazł się podpis biskupa Albina Dunajewskiego^[2]). Ufundowana została przez arcyksięcia żywieckiego Albrechta Habsburga. Kierownikiem prac budowlanych był Józef Gibas.

Architektura

Nawa główna

Budowla była wzorowana na planach austriackich i nawiązuje do architektury tyrolskiej^[3], jest drewniana^[2], posiada konstrukcję zrębową (ściśle: sumikowo–łątkową) wzmocnioną żeliwnymi kolumnami^[2], które wydzielają dwie nawy boczne^[3]. Ściany prezbiterium wzniesiono z kamienia do wysokości okiennaw. Kościół jest trzynawowy^[3](bazylikowy), wybudowano go na planie krzyża. Świątynia jest orientowana, posiada plan wydłużonego krzyża z transeptem^[3]. Prezbiterium jest zamknięte trójbocznie i posiada boczną zakrystię. Boczne ramiona transeptu są zamknięte ścianą prostą i posiadają naczółki. Wysoka wieża posiada konstrukcję słupowo–ramową, jest czterokondygnacyjna, od dołu posiada plan kwadratu, następnie przechodzi w ośmiokąt. Zwieńcza ją ostrosłupowy dach hełmowy. Dzwony powstały w odlewni w Przemyślu. Świątynię nakrywa dach jednokalenicowy, pokryty blachą z dwoma wieżyczkami, jedna znajduje się w środkowej części, druga jest umieszczona nad skrzyżowaniem naw. Zwieńczają je cebulaste dachy hełmowe z latarniami. Wnętrze dzielą na trzy części dwa rzędy żelaznych słupów. Stropy są płaskie, w części środkowej znajduje się pozorna kopuła nad skrzyżowaniem naw^[3]. Chór muzyczny posiada parapet o prostej linii i jest ozdobiony prospektem organowym. Posadzka została wykonana z płyt marmurowych. Polichromia o charakterze ornamentalnym i figuralnym powstała w 1930 roku, jej autorami są Zygmunt Milli i Marian Arczyński. Ołtarz główny, pięć ołtarzy bocznych, ambona reprezentująca stylu późnobarokowy powstały pod koniec XIX wieku. Kamienna chrzcielnica w stylu barokowym posiada drewnianą, rokokową pokrywę. Witraże w oknach zostały wykonane w 1969 roku i ich projektantem był artysta Witold Jańczak^[4].