Krzysztof Grabowski (wokalista)

Krzysztof Grabowski ps. „Grabaż” (ur. 13 marca 1965 w Poznaniu) – polski piosenkarz, poeta, autor tekstów i kompozytor. Członek zespołów Strachy na Lachy i Pidżama Porno, z wykształcenia historyk. Określany jednym z najwybitniejszych polskich poetów rockowych^[2].

Krzysztof Grabaż Grabowski

Krzysztof Grabowski (2022)
Imię i nazwisko	Krzysztof Grabowski
Pseudonim	Grabaż
Data i miejsce urodzenia	13 marca 1965 Poznań[1]
Instrumenty	gitara
Gatunki	punk rock, rock, rap rock, rock alternatywny, ska punk, hip hop, reggae, ska, folk miejski, poezja śpiewana, pop rock
Zawód	piosenkarz, kompozytor, autor tekstów, poeta, prezenter radiowy
Aktywność	od 1984
Wydawnictwo	S.P. Records
Zespoły
Strachy na Lachy, Pidżama Porno, wcześniej: Lavina Cox, Papierosy, Ryzyko, Ręce do Góry
Odznaczenia

Życiorys

Dorastał w Pile, o której śpiewa w utworach „Piła tango” i „Maszerujemy naprzód (Odlotowa Dorota)”. Uczęszczał do I Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Pile. Ukończył historię na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Duży wpływ na jego poglądy polityczne miała działalność londyńskiego zespołu The Clash i postawa Jacka Kuronia^[3].

W 1982 zafascynował się muzyką punkrockową na festiwalu w Jarocinie^[4][5]. Na scenie zadebiutował w 1984 z zespołem Ręce do Góry. W 1987 założył zespół Pidżama Porno, którego jest liderem i wokalistą (z przerwą w latach 2007–2015, kiedy zawiesił działalność grupy)^[6]. Podczas śpiewania piosenek na koncertach Pidżamy Porno nosił szapoklak, który stał się jego znakiem rozpoznawczym^[7]. Gra także w zespole Strachy na Lachy.

Pracował w poznańskim radiu „S”^[8]. Prowadził wieczorną audycję autorską w radiu Roxy FM. W 2006 wsparł kampanię „Muzyka Przeciwko Rasizmowi”^[9] Stowarzyszenia „Nigdy Więcej”^[10].

W grudniu 2005 został nominowany do Paszportów „Polityki” w kategorii estrada (za płytę Piła tango zespołu Strachy na Lachy). W listopadzie 2007 zdobył Paszport „Polityki” w kategorii muzyka popularna (za album Autor), z uzasadnieniem: „za niezależność postawy artystycznej, za umiejętność łączenia estetyki rocka z tekstem literackim”. W 2008 otrzymał nagrodę Giganta „Gazety Wyborczej” oraz został wyróżniony Nagrodą Marszałka Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i odnowy dóbr kultury.

Twórczość literacka

Po raz pierwszy teksty Grabaża zostały wydane w 1994 roku w tomiku „Welwetowe swetry”, zawierającym 46 tekstów piosenek Pidżamy Porno, Rąk Do Góry i Laviny Cox z lat 1983−1993. Tomik został wydany przez Lampa i Iskra Boża & Pasażer zine (ISBN 83-901125-4-X). W roku 1997 ukazało się wznowienie (ISBN 83-86735-21-X), które zawierało 63 teksty piosenek Pidżamy Porno, Rąk Do Góry i Laviny Cox autorstwa Grabaża z lat 1983−1996 oraz 5 cudzych tekstów, które wykorzystał do piosenek swoich zespołów. Większość piosenek jest opatrzona chwytami na gitarę.

15 maja 2008 ukazała się nakładem Lampy i Iskry Bożej Pawła Dunina-Wąsowicza książka pt. „Wiersze” (ISBN 978-83-89603-58-6), będąca zbiorem tekstów autorstwa Grabaża. Teksty zostały przeredagowane przez autora, co przejawia się głównie w rezygnacji z piosenkowej refrenicznej struktury tekstów.

W październiku 2010 nakładem wydawnictwa In Rock wydana została autobiografia Grabaża, zatytułowana Gościu Auto-Bio-Grabaż (ISBN 978-83-60157-55-8). Książka ma formę wywiadu, przeprowadzonego z artystą przez Krzysztofa Gajdę.

W 2013 roku, nakładem wydawnictwa Biuro Literackie, ukazał się tomik poezji Grabaża pt. Na skrzyżowaniu słów przygotowany przez Krzysztofa Gajdę (ISBN 978-83-63129-34-7).

Filmografia

• Historia polskiego rocka (2008, serial dokumentalny, reżyseria: Leszek Gnoiński, Wojciech Słota)
• Piotrek trzynastego 2: Skórza Twarz (2012, film fabularny, reżyseria: Piotr Matwiejczyk)^[11]
• Jarocin. Po co wolność (2016, film dokumentalny, reżyseria: Leszek Gnoiński, Marek Gajczak)^[12]