Lakówka nadmorska

Lakówka nadmorska (Laccaria maritima (Theodor.) Singer ex Huhtinen) – gatunek grzybów z rodziny piestróweczkowatych (Hydnangiaceae)^[2].

Lakówka nadmorska

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	piestróweczkowate
Rodzaj	lakówka
Gatunek	lakówka nadmorska
Nazwa systematyczna
Laccaria maritima (Theodor.) Singer ex Huhtinen Fungi Canadenses, Ottawa 319: 1 (1987)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1]
bliski zagrożenia

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Laccaria, Hydnangiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[2].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1961 r. polski mykolog Feliks Teodorowicz jako Hygrophorus maritimus (gatunek wodnichy). W 1962 r. zaliczył go do lakówek. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu R. Singer i S. Huhtinen w 1987 r.^[2]

Synonimy^[3]:

• Hygrophorus maritimus Theodor. 1936
• Laccaria maritima (Theodor.) Singer 1962
• Laccaria trullisata subsp. maritima (Theodor.) O. Andersson 1950

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. Feliks Teodorowicz w 1936 r. opisywał ten gatunek pod nazwą wilgotnica nadmorska^[4].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 18–37 mm, za młodu półkulisty, później płaskowypukły, w końcu nieco lejkowaty, o pofalowanych brzegach. Brzeg początkowo podwinięty, potem prosty. Jest higrofaniczny; w stanie wilgotnym prążkowany, ceglastoczerwony, w stanie suchym pomarańczowy do czerwono-brązowego, przy brzegu jaśniejszy, różowo-brązowy^[5].

Blaszki

W liczbie 20–35, z międzyblaszkami (l=0–3), wolne lub prawie wolne, wąsko przyrośnięte do wykrojonych z ząbkiem, często pofalowane i rozwidlone, o szerokości do 6 mm, lekko brzuchate, początkowo różowe, potem oprószone^[5].

Trzon

Wysokość 23–40 mm, grubość 4–9 mm, cylindryczny, czasami wrzecionowaty, równomiernie zwężający się ku podstawie, kruchy, pusty w środku. Powierzchnia pomarańczowo-brązowa lub różowo-brązowa, prążkowana białymi włókienkami^[5].

Miąższ

W kapeluszu cienki, tej samej barwy, lub nieco jaśniejszy. Zapach i smak słabo grzybowy^[5].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników biały. Zarodniki elipsoidalne do cylindrycznych, nieamyloidalne, o średnicy 11,5–19 × 7–11 µm, pokryte kolcami o wysokości 0,3–0,5 µm, na niektórych z nich są dzióbki o wysokości do 1 µm. Podstawki 38–55 × 9,5–11(-15) µm, 4-zarodnikowe. Brak cheilocystyd. Strzępki skórki kapelusza o szerokości 3–8 μm, w trzonie o szerokości 4–6 μm^[5].

Występowanie i siedlisko

Lakówka nadmorska występuje w Europie Północnej, w tym na Islandii^[6]. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. na terenie Polski podano trzy stanowiska (Dębki-Karwia, Teodorowicz w 1936, Słowiński Park Narodowy, Bujakiewicz, Lisiewska w 1983, Puszcza Kampinoska, W. Rudnicka-Jezierska, 1969, 1975)^[4]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający^[7]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech, Norwegii, Holandii i Szwecji^[4].

Grzyb mikoryzowy, jest grzybem jadalnym. W Polsce występuje na nadmorskich wydmach, szczególnie porośniętych wierzbą ostrolistną. Owocniki pojawiają się od czerwca do października^[4].