Lejkówka zimowa

Lejkówka zimowa (Clitocybe brumalis (Fr.) – gatunek grzybów z rzędu pieczarkowców (Agaricales)^[1].

Lejkówka zimowa

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	Incertae sedis
Rodzaj	lejkówka
Gatunek	lejkówka zimowa
Nazwa systematyczna
Clitocybe brumalis (Fr.) Quél. Mém. Soc. Émul. Montbéliard, Sér. 2 5: 91 (1872)

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Clitocybe, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1818 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Agaricus brumalis. Obecną nazwę, uznaną przez Index Fungorum, nadał mu Lucien Quélet w 1872 r.^[1]

Synonimy:

• Agaricus brumalis Fr. 1818
• Clitocybe brumalis var. straminea Bon 1996
• Clitocybe hiemalis Murrill 1915
• Omphalia brumalis (Fr.) Quél. 1886^[2].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.^[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 1,5–5 cm. U młodych okazów wypukły z zagłębieniem na środku, u starszych rozpostarty, nadal z zagłębieniem. Higrofaniczny; w stanie wilgotnym prążkowany do 2/3 średnicy. Powierzchnia prawie naga, z delikatnymi włoskami, brązowobeżowa lub oliwkowobrązowa. Brzeg ostry, prosty, czasami nieco pofalowany^[4].

Blaszki

Nieco zbiegające na trzon, średnio gęste i średniej grubości, brudnobiałe^[5].

Trzon

Wysokość do 5 cm, grubość do 0,5 cm. Cylindryczny, skórzasty. Powierzchnia gładka, tej samej barwy co kapelusz z filcowatą i woskowatą podstawą^[5].

Miąższ

Brudnomięsisty, brązowy. Smak nietypowy, bez zapachu lub z lekkim zapachem mąki^[5].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki kuliste, bardzo drobne (4 × 2 µm)^[5].

Gatunki podobne

Podobna jest lejkówka dwubarwna (Clitocybe metachroa), która czasami także pojawia się na początku zimy^[5].

Występowanie i siedlisko

Lejkówka zimowa występuje w Ameryce Północnej, Europie i Maroku^[6]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 5 stanowisk z uwagą, że częstość występowania i stopień zagrożenia tego gatunku nie są znane^[3].

Naziemny grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach mieszanych i iglastych, zwłaszcza na piaszczystych glebach pod jodłą i bukiem^[3]. Owocniki tworzy jesienią, a często także w zimie, gdy nie ma śniegu^[5].

Jest grzybem trującym^[5].