Leon Zawadowski

Leon Zawadowski, również Leo Zawadowski^[1] (ur. 28 sierpnia 1914 w St. Petersburgu, zm. 4 sierpnia 2018 w Oakville w Kanadzie^[2]) – polski językoznawca, teoretyk języka, filolog klasyczny, romanista^[3], profesor doktor habilitowany^[4][5].

Leon Zawadowski

Data i miejsce urodzenia	28 sierpnia 1914 St. Petersburg, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	4 sierpnia 2018 Oakville, Ontario, Kanada
Zawód, zajęcie	językoznawca, filolog klasyczny, romanista, pracownik naukowy, nauczyciel akademicki
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Uczelnia	Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Indiany, (USA) Uniwersytet Lakehead (Kanada)
Stanowisko	profesor
Małżeństwo	Iwona Zawadowska (1922–2014)

Życiorys

Po wybuchu rewolucji bolszewickiej jego rodzina przeprowadziła się z St. Petersburga do Warszawy^[2]. Ukończył Gimnazjum im. Tadeusza Reytana w Warszawie (1931)^[6] i studia wyższe na Wydziale Filologii Klasycznej Uniwersytetu Warszawskiego^[2]. Do 1939 asystent na UW^[2]. W 1948 obronił na UW doktorat z zakresu językoznawstwa porównawczego, po czym objął stanowisko profesora zwyczajnego Uniwersytetu Wrocławskiego, a także kierownika Katedry Językoznawstwa Porównawczego i p.o. kierownika Katedry Filologii Romańskiej Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego^[2]. W 1952 wstrzymano nabór na romanistykę na Uniwersytecie Wrocławskim; w 1957 Katedra Romanistyki została reaktywowana pod kierunkiem Leona Zawadowskiego, który sprawował funkcję jej kierownika w latach 1957–1968^[4]. W pewnym okresie był również dziekanem wydziału^[3].

W 1969 objął stanowisko profesora zwyczajnego Uniwersytetu Indiany w Bloomington w Stanach Zjednoczonych^[2]. Od 1971 profesor językoznawstwa i filologii romańskiej, a zarazem kierownik Wydziału Języków Uniwersytetu Lakehead w Thunder Bay w prowincji Ontario w Kanadzie^[2] (ang. Chairman of the Department of Languages)^[7], gdzie pracował do przejścia na emeryturę, po czym przeprowadził się do Oakville^[1]. W późniejszym okresie pozostał aktywny naukowo; był współzałożycielem i fundatorem katolickiej organizacji społecznej Society for Catholic Life and Culture in Canada^[1][2]. W 1998 otrzymał tytuł honorowego członka Polskiego Towarzystwa Językoznawczego^[5].

Pochowany wraz z żoną na St Jude's Cemetery w Oakville w prowincji Ontario (kwatera Block 97, Gr 14–15)^[8][9].

Dorobek naukowy

W 2014 Andrzej Bogusławski napisał, że prof. Zawadowski to najwybitniejszy uczeń Jerzego Kuryłowicza i nestor polskiego językoznawstwa; zwrócił uwagę na polemiczny charakter jego badań wobec koncepcji Ferdinanda de Saussure’a i zbieżność z tezami Ludwiga Wittgensteina^[3]. Uznał prof. Zawadowskiego za największy po Baudouinie de Courtenay i Jerzym Kuryłowiczu talent lingwistyczno-teoretyczny wśród Polaków z początku XX wieku^[3]. W 2014, z okazji stulecia urodzin, Komitet Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk poświęcił swoje posiedzenie plenarne dorobkowi naukowemu prof. Zawadowskiego^[1][2]. Był autorem m.in. następujących książek:

• Rzeczywisty i pozorny wpływ kontekstu na znaczenie (1951)^[3][10]
• Zagadnienia teorii zdań względnych (1952)^[11]
• On the Syntactic Function of the Clauses of Result (1953)^[12]
• Językoznawstwo (1957)^[13]
• Constructions grammaticales et formes périphrastiques (1959)^[3][14]
• Lingwistyczna teoria języka (1966)^[3][15]
• Inductive Semantics and Syntax: Foundations of Empirical Linguistics (1975, reprint 2019)^[16][17]

W 1980 opublikował książkę The Polish-Canadian Community at the Lakehead, poświęconą historii Polonii kanadyjskiej w północno-zachodnim Ontario^[2][18].

Rodzina i życie prywatne

Był miłośnikiem jazdy konnej^[1][2]. Miał żonę Iwonę (Yvonne, 1922–2014)^[9], polonijną działaczkę społeczną, z którą pozostawał w związku małżeńskim 75 lat, a także trzech synów, Raphaela, Petera i Andrew, oraz sześcioro wnucząt i wiele prawnucząt^[1][2].