Lubowla (herb szlachecki)

Lubowla (Błoziny, Błożyna, Ignile et crux, Lubomla, Ogniwo, Włoziny) – polski herb rycerski, który zaginął już w XVI w. Zawołanie - Lubowla

Herb Lubowla za Taduszem Gajlem, który z kolei powołuje się na Piekosińskiego

Herb Lubowla za Józefem Szymańskim, który z kolei powołuje się na wizerunek z chrzcielnicy w Ujanowicach k. Nowego Sącza

Opis herbu

W polu czerwonym ogniwo łańcucha srebrne z zaćwieczonym na barku takimż krzyżem kawalerskim.

Józef Szymański podaje inną wersję, interpretując słowo "ogniwo" jako synonim krzesiwa. Ponadto nie podaje barw herbu^[1].

Najwcześniejsze wzmianki

Jedynym pewnym przekazem ikonograficznym tego herbu jest pieczęć z roku 1387 należąca do Więcława ze Swoszowic. Jan Długosz genezę herbu tłumaczy dwojako:

• raz twierdzi, że herb ten przywiózł do Polski znad Renu Spycimir Leliwita,
• innym zaś razem, że herb należał do Jakuba Boboli, ale część jego potomków porzuciła go na rzecz Leliwy Spycimira.

Ongiś Ogniwów wiązano raczej z Węgrami i sądzono, że pojawili się w Polsce, nad Dunajcem dopiero w czasach Bolesława Wstydliwego lub Władysława Łokietka. Późne przybycie protoplasty Ogniwów miałoby tłumaczyć stosunkowo słabe w XIV i XV wieku rozrodzenie rodu^[2].

Lubowlici (Ogniwowie) zaliczali się do drobnego rycerstwa połączonego ze sobą więzami bliskiego pokrewieństwa. Znikoma ilość wzmianek i zapisów herbowych wskazuje, że ród Ogniwów był niewielki. Jego występowanie ograniczone było do ziemi krakowskiej, a konkretnie do terenów pod Krakowem i północno-zachodniej Sądecczyzny (w widłach Dunajca i Łososiny)^[2]. W czasach długoszowych we wsiach Łąki, Wojakowa, Drużków, Porębka, Kąty, Dobrociesz i Połomia koło Brzeska obok innych rodzin cząstkowej szlachty rzeczywiście występują i Lubowlici. Jeszcze w 1524 Jan Ogniwo i Feliks z Drużkowa występowali z tym herbem^[3].

Przypuszcza się, iż Ogniwowie wznieśli zamek w Rytrze.

Etymologia

Lubowla albo Lubomla ma być proklamacją topograficzną i brać swój początek od miejscowości tej nazwy, na Spiżu położonej^[4].

Herbowni

Brzezieński, Brzeziński, Druszkowski, Porembski, Porębski, Szewcowicz.

Boniecki wspomina jeszcze Łobodzkich herbu Błoziny (wyobrażającym koło czyli toczenicę, na niej krzyż)^[5].

Do Lubowlitów należeli m.in.: kasztelan połaniecki i małogoski Mirosław.

Odmiany herbu

Piekosiński jako odmianę tego herbu zalicza herb Bienia, znany z pieczęci z 1304 należącej do Bienia Wojsławowicza Łososińskiego, wnuka Wydżgi (herb wyobraża niby strzemię koliste z krzyżem na barku; ma być fazą przechodnią między herbem Lubowla a herbem Strzemię)^[6].

Zobacz też

• heraldyka
• Lista polskich herbów szlacheckich

Bibliografia

• Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007. ISBN 978-83-60597-10-1. Brak numerów stron w książce
• P. Pizuński, Wielki Leksykon Rycerstwa Polskiego, Gdańsk 2007, s.133
• Słownik genealogiczny-leksykon
• Zamek Lubowelski. mati.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-05-21)].

Linki zewnętrzne

• Herb Lubowla z listą nazwisk w elektronicznej wersji Herbarza polskiego Tadeusza Gajla
• Herb Lubowla na stronie www.jurzak.pl