Małgorzata Chmielewska

Małgorzata Chmielewska (ur. 20 marca 1951^[1] w Poznaniu) – polska społeczniczka, prezes Fundacji „Domy Wspólnoty Chleb Życia”^[2]; była przełożona polskiego oddziału Wspólnoty Chleb Życia^[a].

Ten artykuł dotyczy przełożonej Wspólnoty Chleb Życia. Zobacz też: Małgorzata Chmielewska – piłkarka ręczna.

Małgorzata Chmielewska

Małgorzata Chmielewska na Przystanku Woodstock (2016)
Data i miejsce urodzenia	20 marca 1951 Poznań
Rodzaj działalności	społeczniczka
Prezes Fundacji „Domy Wspólnoty Chleb Życia”
Okres urzędowania	od 2015
Odznaczenia
Strona internetowa

Nosi habit z białą chustką^[3]. Ślubowała celibat^[3] oraz trzy rady ewangeliczne (czystość, ubóstwo i posłuszeństwo)^[4], które są też przedmiotem ślubów w zakonach i zgromadzeniach zakonnych. Wyraźnie jednak zaprzecza, że jest mniszką albo siostrą w zgromadzeniu zakonnym^[4]. Z powodu złożonych ślubów oraz uzusu nazywana jest siostrą^[4][5][6], rzadziej (niepoprawnie) siostrą zakonną lub zakonnicą^[5][6][1][3] (zob. status w Kościele katolickim).

Życiorys

W dzieciństwie rodzice nie dbali o jej wychowanie religijne. Po szkole średniej rozpoczęła studia biologiczne na Uniwersytecie Warszawskim. Po ich zakończeniu zwróciła uwagę na katolicyzm. Początkowo myślała o wstąpieniu do zakonu benedyktynek. Wstąpiła do zakonu małych sióstr Jezusa, gdzie złożyła roczne śluby zakonne. Po roku śluby zakonne wygasły i Małgorzata Chmielewska opuściła zakon^[7]. Pracowała jako katechetka z niewidomymi dziećmi w Laskach i w duszpasterstwie niewidomych u ks. Stanisława Hoinki przy ul. Piwnej w Warszawie. Organizowała także pomoc dla kobiet z więzienia przy ul. Rakowieckiej w Warszawie.

W 1990 w Bulowicach koło Kęt wstąpiła do Wspólnoty Chleb Życia. Prowadziła domy dla bezdomnych, chorych, samotnych matek oraz noclegownie dla kobiet i mężczyzn. Po rozwiązaniu wspólnoty w 2015 została prezesem fundacji „Domy Wspólnoty Chleb Życia”, kontynuując swoją działalność społecznikowską, organizacyjnie podporządkowaną Kościołowi katolickiemu^[8]. W swoich działaniach i artykułach podkreśla znaczenie ekonomii społecznej. Z troską wyraża się o osobach z marginesu. Osoby wykluczone próbuje przywrócić do społeczności poprzez stworzenie dla nich miejsc pracy. Powołała specjalne manufaktury, w których pracują osoby bezdomne i chore. Członkini Międzynarodowego Stowarzyszenia Innowatorów Społecznych Ashoka^[9].

Status w Kościele katolickim

Chmielewska opisuje siebie jako „siostrę we Wspólnocie Chleb Życia” oraz że czuje się „osobą świecką, która w sposób szczególny poświęciła się Panu Bogu poprzez śluby: czystości, ubóstwa i posłuszeństwa”^[3]. Zasadność stosowania określenia „siostra” względem swojej osoby motywuje nie swoją czasową obecnością w zgromadzeniu Małych Sióstr Jezusa^[4] (opuściła zgromadzenie po ustaniu ślubów czasowych), ale tym, że „«siostra» nie jest w Kościele terminem oficjalnym, zarezerwowanym dla pewnej grupy ludzi” oraz że „to termin zwyczajowy, odnoszący się do kobiet, które złożyły 3 śluby”^[4][b].

W 1998 złożyła śluby wieczyste na ręce założyciela Wspólnoty Chleb Życia we Francji w obecności biskupa diecezji Bayeux-Lisieux^[10][11][12], która jednak nie była zakonem ani zgromadzeniem zakonnym (których członkiniami są odpowiednio mniszki i siostry zakonne), a więc nie wymagała od swych członków złożenia ślubów zakonnych. Sama wspólnota we Francji została uznana kanonicznie w 1984, po czym rozwiązana w 2015 przez biskupa diecezji Bayeux-Lisieux)^[13][14]. Chmielewska uznaje, że wspomniane śluby nie przestały obowiązywać mimo rozwiązania oryginalnej wspólnoty (od 2010 Wspólnota w Polsce działa jako prywatne stowarzyszenie wiernych^[15][16]). Do marca 2021 Małgorzata Chmielewska to jedyna Polka, która złożyła tego rodzaju śluby w tej wspólnocie^[3].

Publikacje

• Wszystko, co uczyniliście… Rozmawia Michał Okoński. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1999.
• Nie ma rzeczy niemożliwych. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2000. Brak numerów stron w książce
• Wezwanie. Kraków: Wydawnictwo Fides, 2001. Brak numerów stron w książce
• Cerowanie świata. W drodze, 2015.
• Sposób na (cholernie) szczęśliwe życie. Rozmawiają Błażej Strzelczyk i Piotr Żyłka. WAM, 2016. Brak numerów stron w książce
• Dobro jako choroba zakaźna. W drodze, 2016.
• Odłóż tę książkę i zrób coś dobrego. WAM, 2017

Nagrody i wyróżnienia

• 1996 – Medal świętego Jerzego
• Medal 400-lecia stołeczności Warszawy
• Nagroda Ministra Pracy i Polityki Socjalnej
• Nagroda Miasta Stołecznego Warszawy
• 1996 – Kobieta Roku
• 11 marca 2002 – wyróżniona odznaką „Zasłużony dla Warszawy” (nr legitymacji 141)^[17]
• 2010 – Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Praw Człowieka”^[18]
• 2012 – Nagroda im. księdza Józefa Tischnera za inicjatywy duszpasterskie lub społeczne
• 2014 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski^[6][19]
• 2017 – Medal Świętego Brata Alberta^[20][21]
• 2018 – Odznaka Honorowa za Zasługi dla Ochrony Praw Dziecka^[22]
• 2018 – Nagroda Rzecznika Praw Obywatelskich im. Pawła Włodkowica^[23]
• 2020 – Nagroda im. Jerzmanowskich^[24]
• 2022 – Nagroda im. Janusza Korczaka^[25][c]
• 2022 – Doktor honoris causa Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie^[26]
• 2023 - Nagroda „Pontifici”^[27].

Uwagi

1. Wspólnota Chleb Życia jest katolicką wspólnotą religijną, która nie jest zakonem, ani zgromadzeniem zakonnym w rozumieniu prawa kanonicznego.
2. Chmielewska powołuje się na obecne w prawie kanonicznym odróżnianie przyrzeczeń (łac. promissio) od ślubów (łac. votum). W kontekście swojego statusu konsekwentnie używa terminu „śluby” mając na myśli zapewne uroczyste śluby wieczyste.
3. Nie mylić z Nagrodą Literacką im. Janusza Korczaka.