Mleczaj najostrzejszy

Mleczaj najostrzejszy (Lactarius acerrimus Britzelm.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)^[1].

Mleczaj najostrzejszy

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	gołąbkowce
Rodzina	gołąbkowate
Rodzaj	mleczaj
Gatunek	mleczaj najostrzejszy
Nazwa systematyczna
Lactarius acerrimus Britzelm. Bot. Zbl. 54 (4): 98 (1893)
Zasięg
Zasięg w Europie i Azji

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lactarius, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy opisał go Max Britzelmayr w 1893 r. i nadana przez niego nazwa naukowa jest aktualna^[1]. Synonim naukowy: Lactifluus acerrimus (Britzelm.) Kuntze 1898 r.^[2]

Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1983 r., Alina Skirgiełło w 1988 r. opisywała ten gatunek pod nazwą mleczaj piekący^[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnicy 6–12 (do 15) cm, barwy bliaławoochrowej lub ochrowozółtawej, czasami z ciemniej, ochrowopomarańczowo, koncentrycznie strefowany, z wgłębionym środkiem. Skórka na powierzchni, u młodych owocników filcowata, staje się mazista przy dużej wilgotności powietrza^[4].

Hymenofor

Blaszkowy, blaszki początkowo barwy kremowej, później ochrowożółtawe, przy trzonie rozwidlone i połączone anastomozami. Podstawki dwuzarodnikowe^[4].

Trzon

Dość krótki, u młodych owocników białawy, po dojrzeniu ochrowy^[4].

Miąższ

Zbudowany jest z kulistawych komórek powodujących ich specyficzną kruchość i nieregularny przełam. Wydziela białe, nieprzebarwiające się mleczko o ostrym smaku^[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki bardzo duże, 11–13 × 8,5–11 μm, o powierzchni pokrytej brodawkami połączonymi listewkami, tworzącymi siateczkowaty wzór, amyloidalne. Podstawki 50–60 × 10–12 μm. Cheilocystydy i pleurocystydy wrzecionowate, 45–60 × 5–7 μm^[3].

Gatunki podobne

Wśród grzybów o morfologicznie zbliżonych owocnikach wymienia się mleczaja pręgowanego (Lactarius zonarius)^[3].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Europie i, Zachodniej Rosji i nad Morzem Kaspijskim^[5]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych^[6]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Belgii, Danii, Niemczech, Litwie, Norwegii, Holandii, Szwecji, Finlandii^[7].

Naziemny grzyb mykoryzowy. Rośnie w lasach liściastych, pod dębami, bukami i grabami, szczególnie na wapiennych glebach. W Europie wytwarza owocniki od czerwca do września^[4].