Myszorówka

Myszorówka^[2] (Mastomys) – rodzaj ssaków z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).

Myszorówka

Mastomys
O. Thomas, 1915[1]
Myszorówka przylądkowa (M. coucha)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	myszowate
Podrodzina	myszy
Plemię	Praomyini
Rodzaj	myszorówka
Typ nomenklatoryczny
Mus coucha A. Smith, 1834
Synonimy
Myomys O. Thomas, 1915[1]
Gatunki
11 gatunków (w tym 3 wymarłe) – zobacz opis w tekście

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce^[3][4][5].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 73–178 mm, długość ogona 60–174 mm, długość ucha 12–23 mm, długość tylnej stopy 15–29 mm; masa ciała 10–160 g^[4][6].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1915 roku angielski zoolog Oldfield Thomas w artykule zatytułowanym Lista ssaków (z wyłączeniem Ungulata) zebranych w Górnym Kongo przez dr Christy’ego dla Congo Museum w Tervueren, opublikowanym w czasopiśmie „The Annals and magazine of natural history”^[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) myszorówka przylądkowa (M. coucha).

Etymologia

• Mastomys: gr. μαστoς mastos ‘pierś, klatka piersiowa’^[7]; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[8].
• Myomys: zbitka wyrazowa gr. μυς mus, μυoς muos ‘mysz’^[8]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Mus colonus Brants, 1827 (= Mus coucha A. Smith, 1834).

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[9][6][3][2]:

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa[2]	Podgatunki[4][3][6]	Rozmieszczenie geograficzne[4][3][6]	Podstawowe wymiary[4][6][a]	Status IUCN[10][11]
	Mastomys angolensis	(Bocage, 1890)	myszkówka angolańska	gatunek monotypowy	endemit Angoli; zakres wysokości: powyżej 1000 m n.p.m.	DC: 10,9–12,7 cm DO: 10,3–12,8 cm MC: brak danych	LC
	Mastomys kollmannspergeri	(Petter, 1957)	myszorówka czadyjska	gatunek monotypowy	rozproszone obszary w zachodnim Nigrze, w pobliżu jeziora Czad (północno-wschodnia Nigeria i południowo-zachodni Czad) oraz południowo-wschodni Sudan	DC: 11,8–16,6 cm DO: 9,6–13,7 cm MC: 54–160 g	LC
	Mastomys huberti	(Wroughton, 1909)	myszorówka zalewowa	gatunek monotypowy	głównie delta rzeki Senegal (Senegal i południowa Mauretania) i Macina (Mali), nierównomiernie w zachodnim i południowym Senegalu oraz zachodniej Gwinei	DC: 7,4–14,6 cm DO: 6,2–12 cm MC: 10–91 g	LC
	Mastomys coucha	(A. Smith, 1834)	myszorówka przylądkowa	gatunek monotypowy	Afryka Południowa w północno-zachodniej Namibii i na południe od rzeki Zambezi od środkowego Zimbabwe na południe do południowo-środkowej Południowej Afryki; prawdopodobnie wschodnia i południowa Botswana; zakres wysokości: 0–1600 m n.p.m.	DC: 8,2–11,9 cm DO: 7–10,7 cm MC: 22–40 g	LC
	Mastomys awashensis	Lavrenchenko, Likhnova & Baskevich, 1998	myszorówka awaszańska	gatunek monotypowy	endemit Etiopii: znany z kilku obszarów, głównie w Wielkich Rowach Afrykańskich; zakres wysokości: 1500–2700 m n.p.m.	DC: 11,6–12,7 cm DO: 11,1–12,3 cm MC: brak danych	LC
	Mastomys natalensis	(A. Smith, 1834)	myszorówka natalska	gatunek monotypowy	Czarna Afryka od Senegalu na wschód do Somalii, na południe do północnej Namibii, północnej Botswany i wschodniej Południowej Afryki; izolowana populacja w północnym Sudanie	DC: 7,6–15,5 cm DO: 7–17,4 cm MC: 15–98 g	LC
	Mastomys erythroleucus	(Temminck, 1853)	myszorówka biało-ruda	gatunek monotypowy	północne sawanny od Senegalu na wschód do środkowej Etiopii, na południe do Kamerunu, północno-wschodniej Demokratycznej Republiki Konga, Burundi i środkowej Kenii; izolowana populacja zachodnio-środkowym Maroku; zakres wysokości: do 1500 m n.p.m.	DC: 9,2–17,8 cm DO: 8,1–15,1 cm MC: 32–107 g	LC
	Mastomys shortridgei	(St. Leger, 1933)	myszorówka bagienna	gatunek monotypowy	rozproszony w południowej i wschodniej Angoli i wzdłuż rzeki Okawango w Pasie Caprivi (Namibia i północno-zachodnia Botswana; zakres wysokości: do 400 m n.p.m.	DC: 10,3–13,7 cm DO: 8,6–11,8 cm MC: 35–74 g	LC

Kategorie IUCN:  LC  – gatunek najmniejszej troski.

Opisano również gatunki wymarłe^[12]:

• Mastomys cinereus Denys, 1987^[13] (Tanzania; pliocen)
• Mastomys minor (Jaeger, 1976)^[14] (Tanzania; plejstocen)
• Mastomys nazarensis (Haas, 1972)^[15] (Izrael; plejstocen)

Uwagi

1. DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała