Ner

Ner – rzeka w środkowej Polsce, płynie przez województwo łódzkie i wielkopolskie, na Wysoczyźnie Łaskiej i w Kotlinie Kolskiej, prawy dopływ środkowej Warty, o długości 134 km. W dolnym odcinku pradolinnym dawniej zabagnione dno doliny jest obecnie uregulowane i użytkowane pod łąki. Maksymalna rozpiętość wahań stanów wody w dolnym biegu wynosi 3,5 m.

Zobacz też: inne znaczenia.

Ner

Ner w Puczniewie
Kontynent	Europa
Państwo	Polska
Lokalizacja	łódzkie wielkopolskie
Rzeka
Długość	134 km
Powierzchnia zlewni	1866 km²
Średni przepływ	10[1] m³/s przy ujściu
Źródło
Miejsce	źródła w Łodzi, dokładnie trudne do określenia, prawdopodobnie między ul. Pomorską i Henrykowską
Wysokość	238,18 m n.p.m.
Współrzędne	51°42′54,0″N 19°35′26,1″E
Ujście
Recypient	Warta
Miejsce	okolice wsi Majdany (powiat kolski)[1]
Współrzędne	52°08′30,1″N 18°41′19,6″E
Położenie na mapie województwa łódzkiego źródło ujście
Położenie na mapie Polski źródło ujście

Ner w przewodniku turystycznym Wikipodróże

Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews pt. Zanieczyszczenie rzeki Ner

Ner na Lublinku w Łodzi

Przebieg rzeki

Według części badaczy nazwa rzeki wywodzi się z prabałtosłowiańskiego rdzenia *nur / *nyr („mokry, wilgotny”) i może być związana ze wzmiankowanym przez Herodota plemieniem Neurów^[2].

Dorzecze

Na obszarze Łodzi Ner przyjmuje boczne dopływy: prawy Jasień i lewostronne – Gadkę i Dobrzynkę. Poza granicami Łodzi w rejonie Konstantynowa do Neru wpadają rzeki: Łódka i Jasieniec. Na granicy Łodzi i gminy Pabianice do Neru wpływają niemal wszystkie ścieki łódzkie. Do niedawna^[kiedy?] oczyszczane były jedynie z grubszej zawiesiny, za pomocą systemu krat. W roku 2000 Grupowa Oczyszczalnia Ścieków w Łodzi osiągnęła zdolność biologicznego oczyszczania wszystkich ścieków, co radykalnie poprawiło stan czystości wód rzeki. Ten stan ma ulec dalszej poprawie, po uruchomieniu wszystkich urządzeń technologicznych. Dzięki temu Nerem będzie płynęła woda co najmniej III klasy czystości, i możliwe będzie życie biologiczne. Pozostałe dopływy to Bełdówka, Pisia (ujście w Małyniu), Pisia (ujście poniżej Bałdrzychowa)^[3] i Gnida^[1].

Znaczenie gospodarcze

W Łaskowicach w 1470 na prawym brzegu Neru znajdował się młyn, a w późniejszych latach – w wieku XV/XVI – działał przy nim tartak, z piłą napędzaną nurtem rzeki^[4]. W późniejszym okresie (przed 1793) w Łodzi i jej okolicach na Nerze funkcjonowały cztery młyny – chocianowicki (z foluszem), rudzki (z foluszem, a także kuźnicą), charzewski (z foluszem i tartakiem) i wspomniany wcześniej łaskowicki (z tartakiem)^[5].

Leżącą nad Nerem Rudę Pabianicką, i folwark o tej samej nazwie, kupił w 1843 Ludwik Geyer. Uruchomił na tych terenach cukrownię oraz gorzelnię. W 1865^{[brak potwierdzenia w źródle]} sprzedał te tereny rodzinie Loewenbergów – a ci część ziemi rozparcelowali. Kolejnymi zakładami przemysłowymi, które pojawiły się w okolicy były farbiarnia i wykańczalnia tkanin jedwabnych, należąca do Artura Meistera, oraz fabryka Adolfa Horaka^[6][7].

Część rozparcelowanego folwarku w Rudzie, na której znajdował się m.in. staw na Nerze i przyległe łąki, zakupił Aleksander Stefański. Po uporządkowaniu brzegów stawu, otworzył on wypożyczalnię łódek i restaurację – nadając okolicznym terenom charakter rekreacyjny. Stawy Stefańskiego istnieją współcześnie, jako łódzki park im. 1 Maja^[8].

W latach 60. XX wieku powstał projekt wybudowania na Nerze, na południe od lotniska Lublinek, zbiornika wodnego o powierzchni 225 ha^{[potrzebny przypis]}. Koncepcja zbiornika opracowana w 2005 zakładała, że będzie on m.in. ośrodkiem wyczynowego sportu wioślarskiego, a projektowana powierzchnia została określona na ok. 84 ha^[9].

Miasta przez które przepływa Ner

• Rzgów
• Łódź
• Konstantynów Łódzki
• Lutomiersk
• Poddębice
• Dąbie

Ner w Łodzi

Ner jest największą rzeką w Łodzi. W granicach Łodzi Ner występuje w dwóch fragmentach:

• pierwszy około 11 km w południowo-wschodniej części miasta – od pierwotnych źródeł w dawnej wsi Nery (okolice Mileszek – ulica Pomorska) poprzez ulicę Rokicińską (gdzie widoczne są rowy – dawne koryta rzeki). Jako otwarty kanał rzeczny Ner pojawia się w Hucie Szklanej przy ulicy Kolumny, przepływa przez ulicę Gościniec i opuszcza miasto w pobliżu Giemzowa. Dalej płynie przez tereny gminy Brójce i Rzgów^[10].
• drugi na długości 11,5 km w południowo-zachodniej części – wpływa do miasta w parku im. 1 Maja, przecinając ulicę Zastawną. Dalej płynie południowym skrajem miasta przez Rudę Pabianicką, Chocianowice, Charzew, Łaskowice, Lublinek. Ponownie opuszcza Łódź w okolicy ulicy Biwakowej, skąd płynie do Konstantynowa, dalej w kierunku Poddębic, Dąbia i uchodzi w pobliżu wsi Majdany do rzeki Warty^[10].

Zobacz też

• Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Międzyrzecze Neru i Dobrzynki”
• Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Ruda Willowa”
• Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Źródła Neru”
• rzeki w Łodzi
• rzeki w Polsce