Niketamid

Niketamid – organiczny związek chemiczny, substancja psychoaktywna o działaniu stymulującym, stosowana jako lek analeptyczny.

Działa pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy, szczególnie na ośrodek oddechowy i naczynioworuchowy. Krótkotrwale i nieznacznie podnosi ciśnienie tętnicze krwi. Mechanizm działania jest wielokierunkowy, częściowo oparty na antagonizmie receptorów GABA-A.

Bezpieczna maksymalna dawka dobowa to 1,5 g^[a].

W Polsce niketamid występuje pod nazwą handlową Cardiamidum (kardiamid), a także jest składnikiem produktu leczniczego Glucardiamid (niketamid, glukoza). Niketamid wchodził także w skład obecnie wycofanego z lecznictwa preparatu o nazwie Cardiamid-Coffein (niketamid, kofeina, strychnina). Obecnie pod nazwą Cardiamid z kofeiną produkowany jest suplement diety w postaci kropli zawierający kofeinę, pirydoksynę oraz wyciągi roślinne. Produkt ten nie zawiera niketamidu.

Niketamid jest uwzględniany w wykazach substancji dopingujących. Amerykańska sprinterka Torri Edwards w 2004 została zawieszona za stosowanie niketamidu podczas igrzysk olimpijskich. Wykrycie niketamidu jest jednak trudne, ponieważ szybko metabolizowany jest do nikotynamidu

Niketamid

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) N,N-dietylopirydyno-3-karboksyamid Inne nazwy i oznaczenia kardiamid, dietyloamid kwasu nikotynowego, koramina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C10H14N2O
Masa molowa	178,23 g/mol
Wygląd	żółte ciało stałe lub lepka ciecz[1]
Identyfikacja
Numer CAS	59-26-7
PubChem	5497
DrugBank	DB13655
SMILES CCN(CC)C(=O)C1=CN=CC=C1
InChI InChI=1S/C10H14N2O/c1-3-12(4-2)10(13)9-6-5-7-11-8-9/h5-8H,3-4H2,1-2H3 InChIKey NCYVXEGFNDZQCU-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Gęstość 1,060 g/cm³[1]; ciecz Rozpuszczalność słabo w DMSO[1] Temperatura topnienia 25 °C[1] Temperatura wrzenia 280 °C (rozkład)[1] 175 °C (25 mmHg)[1]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2012-05-08] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanego źródła[2] Niebezpieczeństwo Zwroty H H301, H315, H319, H335 Zwroty P P261, P301+P310, P305+P351+P338 Europejskie oznakowanie substancji oznakowanie ma znaczenie wyłącznie historyczne Na podstawie podanego źródła[2] Toksyczny (T) Zwroty R R25, R36/37/38 Zwroty S S26, S45 NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[3] 1 2 0   Temperatura zapłonu 113 °C[2] Numer RTECS QS4375000 Dawka śmiertelna LD50 188 mg/kg (mysz, doustnie)[2]
Podobne związki
Podobne związki	nikotynamid
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	R07AB02ó
Farmakokinetyka Okres półtrwania 30 min

^{[potrzebny przypis]}.

Uwagi

1. 1500 mg jest najczęściej podawaną maksymalną bezpieczną dawką dobową niketamidu przez producentów leków w ulotkach dołączanych do produktów leczniczych zawierających niketamid.