Niuton

Niuton (N) – jednostka siły w układzie SI^[1] (jednostka pochodna układu SI)^[2].

niuton [N]

Układ	SI
Wymiar	${\displaystyle \left[\mathrm {\frac {kg\cdot m}{s^{2}}} \right]}$
Jednostka	siły, ciężaru, parcia
Typowe symbole wielkości	F, Q, P, N, T
w jednostkach SI	${\displaystyle \mathrm {1\,N=1{\frac {kg\cdot m}{s^{2}}}} }$
w jednostkach CGS	${\displaystyle \mathrm {1\,N=10^{5}\,dyn} }$
w jednostkach anglosaskich	${\displaystyle \mathrm {1\,N\approx 7{,}233\,pdl} }$
Źródło nazwy	Isaac Newton

1 N to siła, z jaką trzeba działać na ciało o masie 1 kg, aby nadać mu przyspieszenie równe 1 m/s²^[2]

${\displaystyle \mathrm {1\,N=1{\frac {kg\cdot m}{s^{2}}}} }$

Nazwa niuton upamiętnia angielskiego uczonego Isaaca Newtona.

Przykłady

• 1 N to siła z jaką ziemska grawitacja oddziałuje na ciało o masie około 0,10198 kg ≈ 102 g (np. małe jabłko).
• Na powierzchni Ziemi na ciało o masie 1 kg działa siła skierowana w dół o wartości około 9,81 N, czyli 1 kgf^[3]. W inżynierii i w codziennym życiu często stosuje się przybliżenie:

9,81 N = 1 kgf ≈ 10 N.

• Dekaniuton (daN) = 10 N jest używany do określenia wytrzymałości np. lin jako przybliżenie 1 kgf.
• Siła przyciągania Ziemi działająca na człowieka o masie 75 kg wynosi około 736 N.

Przedrostki SI

Wielokrotności i podwielokrotności jednostki (wyróżniono najczęściej używane):

Wielokrotności				Podwielokrotności
Mnożnik	Nazwa	Symbol		Mnożnik	Nazwa	Symbol
100	niuton	N
101	dekaniuton	daN		10−1	decyniuton	dN
10²	hektoniuton	hN		10−2	centyniuton	cN
10³	kiloniuton	kN		10−3	miliniuton	mN
106	meganiuton	MN		10−6	mikroniuton	µN
109	giganiuton	GN		10−9	nanoniuton	nN
1012	teraniuton	TN		10−12	pikoniuton	pN
1015	petaniuton	PN		10−15	femtoniuton	fN
1018	eksaniuton	EN		10−18	attoniuton	aN
1021	zettaniuton	ZN		10−21	zeptoniuton	zN
1024	jottaniuton	YN		10−24	joktoniuton	yN

Zobacz też

Zobacz hasło niuton w Wikisłowniku

• kilogram-siła (kilopond)
• dyna