Norbert z Xanten

Norbert z Xanten OPraem (ur. ok. 1080 w Xanten, zm. 6 czerwca 1134 w Magdeburgu) – niemiecki duchowny, arcybiskup Magdeburga od 1129 do 1134, założyciel zakonu norbertanów, święty Kościoła katolickiego.

Święty
Norbert z Xanten

arcybiskup
Św. Norbert (z prawej) i św. Augustyn (z lewej) na portrecie z ok. 1140 roku
Data i miejsce urodzenia	ok. 1080 Xanten
Data i miejsce śmierci	6 czerwca 1134 Magdeburg
Czczony przez	Kościół katolicki
Beatyfikacja	1582 przez Grzegorza XIII
Kanonizacja	1621 przez Grzegorza XV
Wspomnienie	6 czerwca i 24 kwietnia (przeniesienie relikwii)
Atrybuty	anioł z mitrą, diabeł u stóp, gałązka palmy, kielich, model kościoła, monstrancja, pająk
Patron	Pragi, zakonu norbertanów, sióstr norbertanek oraz wszystkich wspólnot jego imienia
Szczególne miejsca kultu	Praga

Norbert z Xanten

Data urodzenia	1080
Data śmierci	6 czerwca 1134
Miejsce pochówku	Klasztor na Strahowie
arcybiskup Magdeburga
Okres sprawowania	1129-1134
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	norbertanie
Sakra biskupia	ok. 1129

Życiorys

Urodził się około 1080 roku w Xanten^[1], w szlacheckiej rodzinie, jako syn Eriberta von Gennap i Advigi^[2]. Jego ojciec był urzędnikiem w służbie arcybiskupa Kolonii, dzięki czemu Norbert w młodym wieku otrzymał godność kanonika kapituły w Xanten^[2]. Nie miał wówczas planów zostania duchownym, dlatego też wstąpił na dwór Henryka V^[3]. Po opuszczeniu służby dworskiej otrzymał propozycję objęcia biskupstwa Cambrai, jednak nie chciał jej przyjąć bez potwierdzenia Stolicy Piotrowej^[1]. W pewnym momencie życia odbywał podróż, podczas której spadł z konia podczas burzy i był bliski śmierci^[3]. Spowodowało to przemianę duchową, wyrzeczenie się dóbr doczesnych i podjęcie życia w klasztorze w Siegburgu^[4]. Około 1120 roku przyjął tam święcenia kapłańskie i zaczął posługę jako kaznodzieja^[5]. Usiłował także przeprowadzić reformę w rodzinnej kapitule w Xanten, jednak bezskutecznie^[5]. Następnie udał się do Saint-Gilles, gdzie przebywał na wygnaniu Gelazjusz II^[5]. Papież udzielił mu zgody na głoszenie kazań w całym Kościele, co Norbert wykorzystał, ewangelizując m.in. w Orleanie^[5]. Z powodu tej pracy, podupadł na zdrowiu i osiadł tymczasowo w Prémontré, dzięki gościnności biskupa Laon^[6]. W Prémontré 25 grudnia 1121 roku Norbert wraz z czterdziestoma towarzyszami złożył śluby apostolskie, co dało początek Zakonowi Kanoników Regularnych Ścisłej Obserwy, zwanych później norbertanami^[7].

Starał się wówczas zwalczać herezje sakramentariańskie^[7]. Około 1129 roku zaproponowano mu objęcie arcybiskupstwa madgeburskiego^[8]. Początkowo chciał odmówić, ale ostatecznie przyjął nominację^[8]. Arcybiskup wysuwał pretensje do diecezji polskich (wcześniej podlegających Magdeburgowi), które przeszły pod zarządzanie archidiecezji gnieźnieńskiej w 1075^[1]. Dzięki poparciu cesarza Lotara III wytoczył proces przeciw polskim biskupom w Rzymie i uzyskał od Innocentego II bullę w 1133 roku, znoszącą stolicę arcybiskupią w Gnieźnie^[1]. Zmarł 6 czerwca 1134 roku w Magdeburgu^[9]. Po jego śmierci, papież wycofał swój dokument^[1].

Relikwie

Relikwie Norberta z Xanten znajdują się w klasztorze na Strahowie w Pradze, dokąd zostały sprowadzone w czasie kontrreformacji^[10].

Kanonizacja

W 1582 papież Grzegorz XIII zatwierdził kult Norberta, natomiast na cały Kościół katolicki rozszerzył go papież Grzegorz XV w 1621 roku przez kanonizację równoważną^[11].

Wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest w jego dies natalis, 6 czerwca^[1].

Patronat

Jest patronem Pragi, zakonu norbertanów, sióstr norbertanek oraz wszystkich wspólnot jego imienia^[1].

Ikonografia

W ikonografii ukazywany jest w stroju biskupim, w mitrze, z krzyżem w dłoni^[1].

Jego atrybutami są m.in.: anioł z mitrą, diabeł u stóp, gałązka palmy, kielich, model kościoła, monstrancja, pająk^[1].

Zobacz też

• wstawiennictwo świętych