Operacja Active Endeavour

Operacja Active Endeavour – kryptonim operacji morskiej Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, prowadzonej na Morzu Śródziemnym po zamachu z 11 września 2001 roku. Jej celem była ochrona statków cywilnych w rejonie cieśniny Gibraltarskiej przed atakami terrorystycznymi. Decyzja o zabezpieczeniu szlaku była jednym z ośmiu punktów planu operacyjnego przyjętego po atakach 11 września^[1].

Operacja Active Endeavour

ORP „Gen. K. Pułaski”
Strony konfliktu
żegluga międzynarodowa nieokreślone podmiotowo zagrożenia terrorystyczne
Podmiot interweniujący
NATO
Przyczyny operacji
zagrożenie dla bezpieczeństwa żeglugi międzynarodowej
Cele operacji
zapewnienie bezpieczeństwa żeglugi międzynarodowej
Obszar operacji	Morze Śródziemne

Od początku trwania misji wojska NATO zabezpieczyły podróż 79 000 statków, z czego około 100 poddano szczegółowej kontroli. 480 statków skorzystało z eskorty sił NATO (stan na 2006 rok).

Operacja była prowadzona przez dwie grupy operacyjne – Standing Naval Force Mediterranean (Morze Śródziemne) i Standing Naval Force Atlantic (Atlantyk). Zabezpieczenie Morza Śródziemnego realizowane było głównie przez siły hiszpańskie, włoskie, tureckie i greckie. Eskortą statków przez cieśninę zajmowały się siły duńskie, niemieckie, norweskie i hiszpańskie. W operacji uczestniczyła też Polska Marynarka Wojenna, która wysyłała w rejon Morza Śródziemnego następujące okręty^[2]:

• ORP „Bielik” (styczeń – kwiecień 2005)
• ORP „Gen. K. Pułaski” (marzec 2006)
• ORP „Bielik” (październik 2006 – marzec 2007)^[3]
• ORP „Gen. K. Pułaski” (lipiec – sierpień 2008)
• ORP „Kondor” (październik 2008 – marzec 2009)
• ORP „Bielik” (listopad 2010 – luty 2011)
• ORP „Kontradmirał Xawery Czernicki” (14 marca 2011 – 18 czerwca 2011)
• Standing NATO Mine Countermeasures Group 1: operacja rozminowania na akwenach przyeuropejskich, udział w grupie OORP „Kontradmirał Xawery Czernicki”, „Czajka”^[4][5][6]

Osobny artykuł: Polski Kontyngent Wojskowy na Morzu Śródziemnym (NATO).

Poza państwami członkowskimi Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, w operacji brały udział również siły rosyjskie i ukraińskie^[7].

W lipcu 2016 na szczycie NATO w Warszawie zapadła decyzja o przekształceniu misji Active Endeavour w misję „Sea Guardian”, która ma wesprzeć unijną operację „Sophia” zajmującą się zwalczaniem przemytu ludzi oraz walką z kryzysem migracyjnym na Morzu Śródziemnym^[1].

Zobacz też

• Gwiazda Morza Śródziemnego